Zbekiston respublikasi milliy gvardiyasi harbiy-texnik instituti
Yüklə 1,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Jazo tayinlashning zarurligi sodir etilgan jinoyatga nisbatan
qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan jazo turi va miqdorini belgilashda namoyon bo‘lib, u sodir qilingan jinoyatga nisbatan umumiy xususiyatga ega. Jazoning yetarliligi jinoyat sodir etgan shaxsni tarbiyalash uchun zarur bo‘lgan jazo turi va miqdorining eng kamini tanlashda namoyon bo‘ladi. Jazo tayinlashning yetarliligi aniqroq xususiyatga ega bo‘lib, shaxs va u sodir qilgan muayyan jinoyatning xususiyatlarini hisobga oladi. Jazo tayinlashning zarurliligi va yetarliligi qoidasiga har bir holatda qat’iy rioya qilinishi lozim. Xususan, hukm chiqarishda sud insonparvarlik prinsipini nazarda tutgan holda qonun talab qilgan jazo tayinlashning umumiy asoslariga qat’iy rioya qilishi lozim. Jazo tayinlashning umumiy asoslari to‘g‘risidagi qonunchilikni qo‘llashda sudlar u yoki bu jazoni tayinlashning sabablarini hukmning tavsif qismida bayon qilinishi lozimligini nazarda tutgan holda O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining «Sudlar tomonidan jinoyat uchun jazo tayinlash amaliyoti to‘g‘risida»gi qaroriga rioya qilishlari lozim. JKning 56-moddasida nazarda tutilgan jazoni og‘irlashtiradigan holatlar ro‘yxati tugallangan bo‘lib, u kengaytirilgan holda sharhlanishi mumkin emas. Jazoni yengillashtiruvchi holatlar ro‘yxati esa sud tomonidan muayyan ishning holatlaridan kelib chiqib hukmning tavsif 38 qismida asoslantirgan holda kengaytirilishi mumkin. Ya’ni jazo tayinlanganda sud qonunda to‘g‘ridan-to‘g‘ri nazarda tutilmagan holatlarni ham yengillashtiruvchi holat deb topishi mumkin. Jinoyatni kvalifikatsiyalovchi belgilar qonunda nazarda tutilgan tartibda muddati tugallangan va olib tashlangan aybni og‘irlashtiruvchi holat sifatida talqin qilinishi mumkin emas. Hukmda jazo aybdorning shaxsi hisobga olingan holda tayinlanganligi ko‘rsatib o‘tilishi yetarli emas. Shaxsning xavfli retsidivist deb topilishi bir qator jinoyatlarning kvalifikatsiyalovchi belgisi bo‘lib, u og‘irroq jazo choralarini qo‘llashga asos bo‘ladi. Ammo shaxsni xavfli retsidivist deb topishda dastlabki tergov organlari aybloviga asoslanadi va hukmning tavsif qismida ushbu motiv bayon qilinadi 1 . Yüklə 1,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|