Elektron biznes tizimini qo’llash sohalari turlidir. Ularga ishbilarmonlik
operatsiyalari (biznes operatsiyalari) va bitimlarni keng qo’lami kiradi:
• salohiyatli buyurtmachi va tovar etkazib beruvchi o’rtasida aloqa
o’rnatilishi;
• zarur ma’lumotni elektron almashish;
• elektron magazinda tovar sotib olgan mijozni sotishdan oldin va sotishdan
keyin qo’llab-quvvatlash (mahsulot yoki xizmat haqida batafsil ma’lumot bilan
ta’minlash, mahsulotdan foydalanish bo’yicha yo’riqnoma berish, haridorda paydo
bo’ladigan savollarga tezkor javob qaytarish).
3. Elektron biznes tizimini qurish tamoyillari. “Internet-iqtisodiyot” atamasiga maxsus adabiyotda tarmoq iqtisodiyoti,
raqamli iqtisodiyot, yangi iqtisodiyot kabi sinonim tushunchalar taalluqlidir. Biroq
asosan “Internet-iqtisodiyot” atamasini afzal ko’radilar. Shuning uchun biz ham
bundan keyin eng ko’p takrorlanadigan atama – Internet-iqtisodiyotdan
foydalanamiz. Bugo`ngi kunda ushbu tushunchaning har xil ta’riflari mavjud, va
eng ma’qul deb quyidagi ta’rif topilgan.
Internet-iqtisodiyot – bu iqtisodiy sub’ektlar o’rtasida o’zaro aloqalarning
tarmoqli, tizim asosida tashkil qilingan to`zilmadan iboratdir. U o’ziga yangi
axborot texnologiyalari va mahsulotlarni tashkil qilish hamda ulardan foydalanish
sanoatini, telekommunikatsiya xizmatlarini, elektron biznesni, elektron biznesni,
elektron bozorlarni va boshqa tarkibiy qismlarni oladi.
Internet-iqtisodiyotni mavjudligi kompyuterlarni katta soni joriy qilinishi
bilan emas, mazkur kompyuterlarning kommunikatsiyalari bilan bog’liq. Bir
buto`nga birlashgan ko’p sonli kompyuterlar maxsus Tarmoqni tashkil qiladi. Bu
tarmoq an’anaviy iqtisodiyot uchun xos bo’lgan tamoyillardan ancha farq
qiladigan tamoyillar asosida amal qiladi. Bugo`ngi kunda tarmoq iqtisodiyotida
kompaniyalarni samarali faoliyat ko’rsatishini tashkil qilish bilan bog’liq bir qator
nazariy va uslubiy muammolar kam ishlangan yoki jiddiy aniqlashtirishni talab
etadi. Jumladan, gap Internet-iqtisodiyot amal qilishning asosiy tamoyillari haqida
ketmokda.
Biroq ularni jiddiy aniqlashtirish va ularga qo’shimchalar qilish kerak.
Mazkur tamoyillarni tarkibi va mazmunini aniqlab, ularni to’ldiramiz.