o‘zining bu vazifasini ado etishda, faqat bir sinfga -
proletariatgagina tayanmadi. Umuman jadidchilik insoniyatni
sinflarga bo‘lib tashlash tarafdori emas. Jadidlar hatto qadimchilar
bilan ham ittifoq tuzib, xalq va kelajak manfaati yo‘lida baqamti
ishlash, bugungi ifoda bilan aytganimizda turli siyosiy qarashlarga
ega bo‘lgan xalq qatlamlarining tinch-totuv yashashi va ishlashi
g‘oyasini ko‘tarib chiqdilar. Behbudiy ana shu “muttahid” front
tuzish g'oyasini bayon qilar ekan, “ulamo yoki ziyoli va
taraqqiyparvarlarimiz boy va avomimiz birlashib, din va millat va
vatanning rivoji uchun xizmat etsak”, - deb yozgan. Jadidlaming
bunday muttahid frontni tuzishga intilganlarining boisi turli sharoit
bilan belgilangandi. Avom ham, boylar ham, ulamo ham, ziyolilar
ham chor hukumati qaramog‘ida boigan mustamlakaning biri oz,
ikkinchisi ko‘p siquvda bo‘lgan kishilar edilar. Markaziy Osiyo
bozorlarida ras savdo va sanoat buijuaziyasi hukmron bo‘lib,
mahalliy butjuaziya vakiliari sina boshlagan edilar. Boshqacha
aytganda, mustamlakachilik azobini mahalliy boylar va savdogarlar
ham seza boshladilar. Ana shunday tarixiy sharoitda, jadidlaming
fikr-mulohazalariga ko‘ra, oddiy
Dostları ilə paylaş: