‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

qaror qilindi, kolrib chiqildi, eshitildi
, 
bajarilsin, tayinlansin, amalga
oshirilsin
kabilar.
Yuridik qonun va hujjatlarda jumlalar juda uzun, ba’zan bir fikr 
yarim betlik gap orqah ifodalanadi (Qonunlardan parchalar o‘qiladi).
Konstitutsiya o‘z tuzilishiga ko‘ra bob va bo'limlarga bo‘linadi. Demak, 
liar bir bo‘limdagi matn bir-biri bilan bog‘lanishi, biri ikkinchisini 
taqozo qilishi lozim. Shunday ekan, bunda bog‘langan qo‘shma gaplar, 
bog'lovchisiz qo'shma gaplar va eigash gapli qo‘shma gaplaming ayrim 
turlari shu vazifani bajarishga xizmat qiladi. Chunki bunday qo‘shma 
gaplarda ketma-ket ro‘y beradigan, bir vaqtda yuz berishi mumkin 
bo‘lgan, sabab-oqibath, ziddiyath voqea-hodisalar ifodalanadi.
Ba’zi bir yuridik hujjatlarda shaxslar o‘z nom i bilan atalmasdan 
u lam in g m uhim belgilari ifodalangan b irik m alar ishlatilishi 
mumkin: 
uyni ijaraga oluvchi, oig iil qilib oluvchi, korxonalar,
muassasalar va tashkilotlarning mansabdor shaxslari, yuqori
martabali mchmon
kabilar.
Hujjatlardan shartnom alar ham murakkab sintaktik qurilishga 
ega. Uning kirish qismi, alohida bandlarini ko‘rsatuvchi m atnlar 
xatboshilarga ajrathgan b o ‘ladi. Bunday xususiyat matnni o ‘qishni 
va tushunishni birm uncha yengihashtiradi.
H ujjatlarda sh artli qisqartm alar, tu rg 'u n b irik m alar k o ‘p 
ishlatiladi. Masalan: harbiy hujjatlarda 
Oliy Bosh Qo'mondon,
Mudofaa vazirligi, Bosh shtab, Qurolli kuchlar, Harbiy gospital
kabhami ko‘rsatish mumkin.
18
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Nazorat savollari
1. Rasmiy stilning o ‘ziga xos xususiyatlari nimalardan iborat?
2. Rasmiy stilning qanday ko'rinishlari bor?
3. Rasmiy stilning fonetik, leksik, grammatik xususiyatlari deganda 
nimani tushunasiz?
4. Nima uchun ayrim hujjatlaming sintaktik qurilishi murakkab 
b o ‘ladi?
5. D ip lo m a tik hujjatlar qaysilar va ularning o ‘ziga xos 
xususiyatlari nimalardan iborat?