birga boshqa grammatik shakllar-ko‘makchilar bilan ham sinonimik
munosabatda bo‘la oladi. Bular flkming g‘aliz
chiqmasligi uchun,
yozuvchi yoki so‘zlovchi m a’qul shaklni tanlab ishlatishi uchun
imkon beradi.
Tushum kelishigi affiksining so‘zda
saqlanishi yoki tushirib
qoldirilishi ko‘p jiliatdan uni boshqarib kelgan so'zning xususiyatiga
bog‘liq.
Qaratqich kelishigi affiksi
-ning
ham
-ni, -ing, -i
kabi variantlarga
ega. Bu shakUaming ishlatilishi stil turiariga ko‘ra belgilanadi. Masalan:
so'zlashuv stilida
-ni, -i.
Dod zolimni dastidan. ( Hamza Hakimzoda)
Uni kitobi menda. Uzumni mazasi shirin.
0 ‘rin-payt
kelishigi affiksi
-da
ham
uzra, orqali
ko‘makchisi
bilan sinonimik munosabatda bo ‘ladi. Masalan:
Shahar uzra (shaharda) qanot yozgan xavf-xatar sababli,
qalandarlaming jazava bilan hu-huvlab zikr tushishlari vahimali
tuyular edi. ( Odil Yoqubov)
Radioda e 'lon qildi — radio orqali e jon qildi.
Shuningdek,
uzra
ko‘makchisi jo ‘nalish kelishigi affiksi
-ga,
orqali
k o ‘m akchisi,
chiqish kclishigi affiksi
-dan
bilan ham
sinonimik munosabat hosil qilishi mumkin. Masalan:
Daryo uzra kech qo'nmoqda,
Qirg 'oqlari xo ‘p charog ‘on.
Sevikli yor shunday chog'da,
Tursak bunda biz yonma-yon. ( Qo ‘shiqdan)
Horazmga Am udaryo orqali borish m um kin — Horazmga
Amudaryodan boriiadi.
Chiqish kelishigi affiksi
-dan, -ni
bilan
sinonimik munosabat
hosil qilishi mumkin. Lekin bunda boshqa-boshqa maqsad ko‘zda
tutiladi. Masalan:
Nondan oling
—
nonni oling, choydan iching —
choyni iching.
Birinchi holatda butunning qismi nazarda tutilsa,
ikkinchisida
esa butun nazarda tutiladi.
-dan uchun, bilan, tufayU
kabi ko‘makchilar bilan ham sinonimik
munosabat hosil qiladi. Masalan:
Zinapoyadan chiqing
—
zinapoya
bilan chiqing. Bizning faro vo n lig im iz m ehnatdan
—
bizning
Dostları ilə paylaş: 
