ruhga ajratish mumkin: 1) fe’ili darak gaplar; 2) otli darak gaplar32.
F eili darak gaplarning kesimi tuslangan fe'l bilan ifodalanadi.
Bunda har ikki tildagi kesim muayyan mayl, nisbat, shaxs-son, bo'-
lishli-bo‘lishsizlik shakllarida boiadi. Fe’ili darak gaplarning kesimi
quyidagi koiinishlarda bo‘lishi mumkin:
• xabar maylining zamon shakllari ko'rinishida. Bunda turk
tilidagi o'tgan zamon, hozirgi zamon, kelasi zamon, hozirgi-kelasi
zamon feilari, bu zamon shakllarining toiiqsiz fe’llar ishtirokidagi
qo‘shma shakllari fe’ili darak gaplarni hosil qiladi. Masalan:
О gece
delicesine
dans etmi$tik.
-
О ‘sha tunda telbalarcha raqs trnhgan
edik.
Kelasi zamon fe’li kesim bo iib kelishi mumkin:
Belki bu heye-
can operasma bile
sirayet edecek.
- Balki bu hayajon operasiga ham
ta ’sir qilar.
Kesimi keraklilik mayli bilan ifodalangan gaplar feili
darak gaplar hisoblanadi:
Insan yalmzhgi hariqte degil, kendi iginde
aramah.
- Irnon yolg ‘izlikni tashqarida emas, о ‘zida izlashi lozim.
Shuningdek, feilarning barcha mayl ko‘rinishlari ham fe ili darak
gapni hosil qiladi.
Otli darak gaplarning kesimi quyidagi ko‘rinishlarda boiadi:
• kesimi ot bilan ifodalangan gaplar:
Diinyada insamn en ziyade
fenalik etmesine yegane vasite
busedir.
- Dunyoda imonningyomon-
likka qo
7
urishiga yagona vosita bo ‘sadir.
• kesimi olmosh, ravish, son, sifat bilan ifodalangan gaplar:
Babasi da goriimiqte
boyleydi.
Dostları ilə paylaş: 
