2 – Leksiya. Sherebe tazalaw bo’liminin’ teoriyaliq tiykarlari ha’m texnologiуаliq esaрlari

2 – Leksiya.
Sherebe tazalaw bo’liminin’ teoriyaliq tiykarlari ha’m texnologiуаliq esaрlari

J O B A S I

1. Sherebeni aralaspalardan tazalaw prosessinin’ fizika – ximiyaliq tiykarlari.
2. Sherebeni bir basqishli tazalaw bo’liminin’ texnologiyaliq sxemasi.
3. Sherebeni tazalaw bo’liminin’ u’skeneleri.
4. Sherebeni tazalaw bo’liminin’ texnologiyaliq rejimi.
5. Tazalanbaǵan sherebeni tazalaw processin avtomat tárizde táritiplestiriwdiń principiallıq tiykarları.
6. Sherebe tazalaw bóliminde miynetti qorǵaw hám qáwipsizlik texnikası.


1. Sherebeni aralaspalardan tazalaw processiniń fizika-ximiyalıq tiykarları
Sherebeniń quramında aralaspa – kalciy hám magniy duzları boladı. Eger olar aldın-ala saplastırılmasa, onda soda óndirisinde ammiaktı hám uglerod qos oksidin juttırıw processinde sherebeden qıyın eriwshi birikpeler: CaCO₃, Mg(OH)₂, NaCl·Na₂CO₃·MgCO₃, (NH₄)₂CO₃·MgCO₃ shókpege túsedi, bul úskenelerdiń, truboprovodlardıń tıǵılıp qalıwına hám tayar ónimniń – sodanıń pataslanıwına alıp keledi. Buǵan jol qoymaw ushın, sherebe aralaspalardan arnawlı úskenelerde aldın-ala tazalanadı. Kalciydiń duzların joq etiw ushın sodadan – Na₂CO₃ – paydalanadı, olar óz-ara tásirleskende tómendegi reakciyalar júredi:


Solay etip, kalciy sherebeden CaCO₃ túrinde shókpege túsedi, shóktiriwshi – sodanıń artıq muǵdarında onıń koncentraciyalanǵan sherebedegi eriwsheńligi júdá az. Bul tómende keltirilgen – quramında 310 g/l NaCl hám har qıylı muǵdarda Na₂CO₃ bolǵan eritpede, CaCO₃ nıń 25 ºC taǵı eriwsheńligi boyınsha – maǵlıwmatlardan kórinip tur.