Andijon mashinasozlik instituti Sirtqi bo’limi Metallar texnologiyasi yo’nalishi 16-23 guruh talabasi Azizova Yorqinoyning Gidravlika fanidan tayyorlagan Mustaqil ishi
Gidrostatikaning asosiy tenglamasi (Azizova Yorqinoy)
Andijon mashinasozlik instituti Sirtqi bo’limi Metallar texnologiyasi yo’nalishi 16-23 guruh talabasi Azizova Yorqinoyning Gidravlika fanidan tayyorlagan Mustaqil ishi
Gidrostatikaning asosiy tenglamasi
Suyuqlikka faqat bitta massaviy kuch og’irlik kuchi ta’sir qilgan holda suyuqlik muvozanatining taqsimlangan holatini qaraymiz va suyuqlik qaralayotgan hajmining ixtiyoriy nuqtasida gidrotatik bosimni topish imkonini beruvchi tenglamani hosil qilamiz. Bu tenglama gidrostatikaning asosiy tenglamasi deb ataladi. Talabaning muammoni mustaqil o’zlashtirishiga ko’maklashish maqsadida ushbu masalani yechishning quyidagi ikki xil yondashuvini qaraylik. 1) Faraz qilaylik, suyuqlik idishda joylashgan (2.7,arasm) va uning erkin sirtiga p 0 bosim ta’sir etadi. h chuqurlikda joylashgan ixtiyoriy M nuqtadagi gidrostatik bosim p ni topamiz. M nuqta yaqinida elementar gorizontal yuzachani ajratamiz va unda suyuqlikning h balandlikli vertikal silindrik hajmini qaraymiz.Suyuqlikning umumiy massasidan ajratib olib ko’rsatilgan suyuqlik hajminingmuvozanat shartini qaraymiz. Silindrning quyi asosida suyuqlik bosimi tashqi bosim bo’lib, u shu hajmning ichiga normal, ya’ni yuqoriga yo’nalgan.
Suyuqlikka faqat bitta massaviy kuch og’irlik kuchi ta’sir qilgan holda suyuqlik muvozanatining taqsimlangan holatini qaraymiz va suyuqlik qaralayotgan hajmining ixtiyoriy nuqtasida gidrotatik bosimni topish imkonini beruvchi tenglamani hosil qilamiz. Bu tenglama gidrostatikaning asosiy tenglamasi deb ataladi. Talabaning muammoni mustaqil o’zlashtirishiga ko’maklashish maqsadida ushbu masalani yechishning quyidagi ikki xil yondashuvini qaraylik. 1) Faraz qilaylik, suyuqlik idishda joylashgan (2.7,arasm) va uning erkin sirtiga p 0 bosim ta’sir etadi. h chuqurlikda joylashgan ixtiyoriy M nuqtadagi gidrostatik bosim p ni topamiz. M nuqta yaqinida elementar gorizontal yuzachani ajratamiz va unda suyuqlikning h balandlikli vertikal silindrik hajmini qaraymiz.Suyuqlikning umumiy massasidan ajratib olib ko’rsatilgan suyuqlik hajminingmuvozanat shartini qaraymiz. Silindrning quyi asosida suyuqlik bosimi tashqi bosim bo’lib, u shu hajmning ichiga normal, ya’ni yuqoriga yo’nalgan.