Ankilozan Spondilit (AS), • Reaktif Artrit
Yüklə 96,78 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
• Ankilozan Spondilit (AS), • Reaktif Artrit (Rea; Reiter Sendromu [RS]), • Psöriatik Artrit (Psa), • İnflammatuar Barsak Hastalığı (IBD), • İdiopatik Sakroileit;
• Non‐radyolojik Aksiyal Spondilit • Jüvenil İdiopatik Artritin bir formu
ASAS (2009)- ERKEN DÖNEMDE HASTALARI DA İÇEREN SPA SINIFLANDIRMASI İLE AS VE PSA İLE SINIRLI KALAN OPTİMAL TEDAVİ KULLANIMINI , TÜM SPA SPEKTURUMUNU DA İÇİNE ALACAK ŞEKİLDE GENİŞLETTİ. 3 ✪
Rubén Burgos-Vargas, Nat. Rev. Rheumatol. 2013 AS’DE ADALİMUMAB VE MR GÖRÜNTÜLEME Sakroiliak MR
AS’DE İNFLİKSİMAB VE MR GÖRÜNTÜLEME L1-L2 anterior spondilit
AS’DE ETANERSEPT VE MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME Baraliakos et al. Arthritis Rheum 2005; 52: 1216-23. SPONDİLOARTROPATİLER
European Spondyloarthropathy Study Group Criteria for Spondyloarthropathy
Entezit İNFLAMATUVAR BEL AĞRISI İnflamatuar bel ağrısı Mekanik bel ağrısı Ağrı / tutukluk Genellikle sabahları > 60 dakika sürer; gün boyu düzelir Tipik olarak sabahları < 45 dakika sürer; gün boyu kötüleşir Aktivite
Semptomları iyileştirir Semptomları ağırlaştırır. Süre Kronik
Akut ya da kronik Başlangıç yaşı Genellikle < 40 yaş Genellikle > 40 yaş Radyolojik bulgular Sakroiliit, spinal ankiloz, sindezmofitler Disk aralıklarında daralma, hizalanma bozukluğu, osteofitler SPONDİLOARTROPATİLER Entezopati Erosion New bone
SPONDİLOARTROPATİLER Daktilit
Kalça ağrısı SPONDİLOARTROPATİLER SPONDİLOARTROPATİLER Üveit
Üveit olasılığı Hastalık
Yüzde •AS 20-30 •Reiter
12-37 •Psor. Spondilit 7-16 •IBH
2-9 ANKİLOZAN SPONDİLİT “ Marie-Strumpell Hastalığı” “ Bechterew Hastalığı” Ankylos :
Spondylos : vertebral disk LEONARD TRASK: THE WONDERFUL INVALİD THE FİRST AMERİCAN DESCRİPTİON OF ANKYLOSİNG SPONDYLİTİS MALCOLM I. V. JAYSON ARTHRITIS & RHEUMATISM, 2003
PREVALANS/İNSİDANS
AS’NİN GLOBAL PEVALANSI Populasyon Prevalans (%) HLA-B27 (%) Doğu Rusya 0.5 16
0.13 8 Batı Avrupa 0.2 8 Almanya (Berlin) 0.9 9 Kuzey Norveç 1.4 10–16
Eskimo (Alaska) 0.40
40 Khan M.
Ann Int Med 2002;136:896–907 Sieper J,
. 2002;61(Suppl III):iii8–iii18 TÜRKİYE’DE HLA B27 SIKLIĞI
Gül A, et al. Genes and Immunity (2002) 3, 368–372
Pirim I, et al Tissue Antigens 2004: 64: 293–297
Taştan HB, et al.Pigment Cell Res 17: 181–184. 2004
Ertem, G.T., et al., Diagn Microbiol Infect Dis, 2004. 48(4): p. 243-5 . KLİNİK ÖZELLİKLER 1. Çene 2. Boyun
3. Omuz 4. Dirsek 5. Omurga 6. Sakroilyak 7. Kalça
8. El bileği 9. El parmağı 10. Diz 11. Ayak bileği ve topuk AS’de İskelet tutulumu AS TANI KRİTERLERİ Klinik kriterler • Üç aydan uzun süren ve dinlenmeyle geçmeyen bel ve bel ağrısı ve tutukluğu • Toraks bölgesinde ağrı ve tutukluk • Lomber omurgada hareket kısıtlanması • Göğüste genişlemenin kısıtlanması • Uveit ya da sekelleri bulgusu ya da öyküsü Radyolojik kriter • AS’ye özgü bilateral sakroilyak değişiklikler Kesin tanı koydurur: -
bir tane daha klinik kriter YA DA - Beş klinik kriterden en az dördü Modifiye New York Kriterleri, 1984 Klinik kriterler 1. En az 3 ay süren ve egzersiz ile hafifleyen, dinlenmeyle hafiflemeyen bel ağrısı 2. Lomber omurga hareketlerinin sagital ve frontal düzlemlerde kısıtlanması 3. Yaş ve cinsiyete göre normal değerlere göre göğüs genişlemesinin azalması
4.a. Tek taraflı grad 3 – 4 sakroilit 4.b. Bilateral grad 2 – 4 sakroiliit
İSKELET DIŞI TUTULUM
Sakroiliit
Radyoloji RADYOLOJİ SAKROİLİİT Radyoloji RADYOLOJİ ENTEZOPATİ LABORATUVAR TESTLERİ
ANKİLOZAN SPONDİLİT –TEDAVİ HEDEFLERİ Semptomlara yönelik
hareket kısıtlılığını gidermek
Egzersiz yapılmasını kolaylaştırmak → postür
bozukluklarının gelişimini engellemek Ağrı, tutukluk ve hareket Kısıtlılığını gidermek Semptomatik tedavi ihtiyacını azaltmak İnflamasyon sürecini baskılamak - durdurmak Yapısal hasar gelişimini engellemek Hastalığın patogenezine yönelik
AS – STANDART TEDAVİ ALGORİTMALARI
- Hasta eğitimi - NSAİ ilaçlar - ? Temel etkili ilaçlar - Fizyoterapi - Cerrahi tedavi
- Ek olarak, temel etkili ilaçlar
NSAİİ +/-Kortikosteroid NSAİİ’lere yetersiz cevap Periferik Aksiyel Entezit Sulfasalazin TNF inhibitörü TNF inhibitörü TNF inhibitörü Steroidlere yetersiz cevap Ann Rheum Dis 2006; 65: 442-52. ASAS – EULAR Tavsiye Kararları ASAS – EULAR TAVSİYE KARARLARI
AS - TEDAVİ Zochling J., et al. Ann Rheum Dis, 2006;65:442-452 A n a l j e z i k C e r r a h i Sulfasalazin Lokal kortikosteroidler Periferik hastalık Aksiyel hastalık Eğitim egzersiz, fizik tedavi, rehabilitasyon hasta grupları NSAİİ’lar AS tedavisinde ASAS/EULAR önerileri TNF blokerleri Ann Rheum Dis. 2006 Sep;65(9):1147-53. AS TEDAVİSİNDE DAHA ETKİLİ YÖNTEMLERE İHTİYAÇ BULUNMAKTADIR
tedavi sağlamamaktadır
olmamaktadır
yok
etkili değil AKTİF AS’Lİ HASTALARDA ANTİ-TNF
adalimumab)
yaşam kalitesinde çabuk başlayan ve devamlılık gösteren bir düzelme sağlanmıştır (>3 yıl).
tutulumunda etkili bir tedavidir (Evre Ib).
Anti-TNF’ler yaklaşık 2 dekat önce, romatoid artritli hastaların sinovial sıvı ve dokularında TNF-α’nın tespit edilmesi ile geliştirilmeye başlanmıştır. Romatoid artritte hastalık aktivitesine ve diğer DMARD’lara yanıt durumuna göre değişik stratejilerde kullanılmaktadır. Artan bir şekilde kabul edilen görüş ise anti-sitokin tedavinin ilerlemiş, DMARD’lara dirençli hastalık için bir rezerv olarak tutulmaması gerektiği, hızlı ilerleyen agreziv hastalıkta daha erken başlanabileceğidir. Anti-TNF Tedaviler: RA tedavisinde kullanılan anti-TNF ajanlar: Etanercept: Rekombinant TNF reseptör-Fc füzyon proteini İnfliximab: Kimerik monoklonal antikor Adalimumab : Tamamen insan anti-TNF antikoru IV MTX ile RA, AS, Crohn’s, PsA, UC Infliximab SC Tek ba na veya di er DMARDs ile RA, PsA Adalimumab SC Tek ba na veya MTX ile RA, JRA, PsA AS, Ps Etanercept Verili leri RA ’ deki kullanımları Endikasyonlar Ajanlar Biyolojik ajanların endikasyonları ve kullanım şekilleri Tek başına veya MTX ile Tek başına veya diğer DMARD’larla Verilişleri AS, Ps CİDDİ ADVERS OLAYLAR Baş dönmesi Kolesistit Pnömoni Herni Hemiparezis Ganglionörom abdominal ağrı ve sırt ağrısı Antinükleer antikor Pozitifliği ARTHRITIS & RHEUMATISM Vol. 52, No. 2, February 2005, pp 582–591 Yüklə 96,78 Kb. Dostları ilə paylaş:
|