Central asian research journal for interdisciplinary studies (carjis)
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mahbuba Firdavsiyevna Ashirova O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti ANNOTATSIYA
- Kalit so’zlar
|
CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) Google Scholar ISSN:2181-2454 www.carjis.org VOLUME 1 | ISSUE 3 | 2021 Tashkent, Uzbekistan 264 E-mail: carjisor@carjis.org ATAMALAR HAQIDA UMUMIY MA’LUMOT Mahbuba Firdavsiyevna Ashirova O‘zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti ANNOTATSIYA Maqolada terminologiya haqida terminologiya sportga oid atamarni tarjima qilishda yuzaga keladigan muammolar va ularga yechim topish haqida fikr yuritiladi. Kalit so’zlar: termin, atama, qilichbozlik, salbiya, fransuz tili, rapira, tarjima. KIRISH So‗nggi yillarda o‗zbek tiliga bo‗lgan e‘tibor tobora kuchayib bormoqda, bu esa o‗zbek tilida sohalarga oid atamalar ya‘ni terminlar bilan ishlashga ehtiyojni yuzaga keltirdi. Terminning ma‘nosi, mohiyati, uning nomidan kelib chiqadi. Demak, Terminus lotincha – chegara, chek bundan ko‗rinib turibdiki termin chekli, chegaralangan yani, termin muayyan sohaga oid, aniqrog‗i-bir ma‘noli so‗zdir. Ma‘lumki, har qanday so‗z tug‗ilishida bir ma‘noli bo‗ladi, lekin kishilik jamiyati taraqqiyoti davomida u ko‗p ma‘noli so‗zga aylanib boradi. Lingvistik terminologiyaga bag‗ishlangan ilmiy ishlarda har qanday termin so‗zdir, lekin har qanday so‗z termin bo‗lolmaydi, degan fikr ilgari suriladi. Termin cheklanganligi, ya‘ni bir ma‘noni ifodalaganligi tufayli maxsus kontekstda hamma vaqt o‗z ma‘nosini saqlaydi. U emotsionallik va ekspressivlik xususiyatlariga ega emas. Ohang yordamida terminning ma‘nosi o‗zgarmaydi. Demak termin ma‘lum bir sohaga oid so‗zlar majmui. Ma‘lum bir sohaga oid bo‗lgan termin. Ayni shu sohada faqat birgina ma‘noga ega bo‗lishi mumkin. Demak, termin ma‘lum bir sohada aniq bir ma‘noga ega bo‗lgan so‗zdir O.P. Frolova esa ―terminologiya‖ ga shunday ta‘rif beradi: ―Ma‘lumki fanning atamalar tizimi sifatida tushunchalar tizimiga muvofiq bo‗ladi, har qanday tushunchalar tizimiga aniq bir atamalar tizimi bog‗liq bo‗ladi. Fan rivojlanishi bilan atamalar tizimi ham rivojlanib boradi. Termin ma‘lum bir sohaga oid so‗z bo‗lish bilan birqatorda shu so‗z tilning boyligi hamdir va bu holat tilining boyishi uchun xizmat qiladi. Terminologik leksika til leksikasining ajralmas qismi sifatida u bilan rivojlanadi, jamiyat va til taraqqiyotidagi barcha jarayonlarini boshdan kechiradi. Hozirgi kunda, O‗zbekistonda sanoat, qishloq xo‗jaligi, fan, texnika, madaniyat va sport kabi sohalarining rivojlanishi o‗zbek tilida terminologik lug‗at salmog‗ini kundan kunga oshirmoqda. Ayni paytda o‗zbek tilida fan va texnikaning deyarli Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|