DAŞ yuxular 1 Әkrәm Әylisli Daş yuxular
Yüklə 0,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- DAŞ YUXULAR 2 Әkrәm Әylisli - Azәrbaycanın Xalq Yazıçısı, Әmәkdar İncәsәnәt Xadimidir. Ölkәsinin әn ali
- DAŞ YUXULAR 4 Lev Anninski lbu әsәr haqqında ressenziyada yazır
- Urvatsız ölәn hәmvәtәnlәrimin xatirәsinә DAŞ YUXULAR
- BİRİNCİ HİSSӘ Qarderobcu qarının müәmmalı ölümü, mәşhur artistin ölüm tәhlükәli zarafatı vә partbilet-pistolet.
| DAŞ YUXULAR 1 Әkrәm Әylisli Daş yuxular Roman-rekvyem. Azәrbaycan dilindәn müәllif tәrcümәsi. M.Hüseynzadәnin redaktәsi ilә. DAŞ YUXULAR 2 Әkrәm Әylisli - Azәrbaycanın Xalq Yazıçısı, Әmәkdar İncәsәnәt Xadimidir. Ölkәsinin әn ali "İstiqlal" (2002) vә Azәrbaycan әdәbiyyatına göstәrdiyi böyük xidmәtlәrә görә "Şöhrәt" ordeninә layiq görülüb. Ötәn әsrin 60-cı illәrindәn jurnalın dost müәlliflәri sırasındadır (bir müddәt redaksiya heyәtinin üzvü olub). Vaxtı ilә qәlәmә aldığı "Adamlar vә ağaclar" trilogiyası Ümumittifaq şöhrәti qazanıb, әsәrlәri bütün SSRİ vә Şәrqi Avropa xalqlarının dillәrindә işıq üzü görüb. Eyni zamanda Әkrәm Әylislinin nәsri ingilis, fransız, alman, ispan dillәrinә tәrcümә edilib. O, Azәrbaycanın bir çox teatrlarında sәhnәyә qoyulan pyeslәrin müәllifidir, ssenarilәri әsasında kinofilmlәr çәkilib. Turgenev, Korolenko, Çexov, Paustovski, Böll, Şukşin, Aytmatov, Markes, Rüşti kimi әdiblәrin yaradıcılığından örnәklәri tәrcümә edәrәk azәrbaycanlı oxuculara çatdırıb. Hazırda Azәrbaycanda yazıçının "Әylisdәn Әylisә" memuarları çox oxunur. "Daş yuxular" roman-rekviyeminin nәşri әdibin 75 illik yubileyinә tәsadüf edir. Ad günü münasibәti ilә Әkrәm Әylislini hәrarәtlә tәbrik edirik. Әkrәm Әylislinin "Daş yuxular" roman- rekviyemi sadәcә bәdi mәtn deyil, bu, hәqiqәtәn vәtәnini sevәn bir yazıçının öz xalqının şәrәf vә DAŞ YUXULAR 3 lәyaqәti naminә әn acı hәqiqәtlәri fövqәladә bir cәsarәtlә demәk cәhdidir. İnsanların vәtәn sevgisinә zәrrә qәdәr şübhә olmasa da yazıçının hәmvәtәnlәrinә üz tutaraq dediklәri olduqca gәrәkli vә xeyirlidir. Ruslar, ermәnilәr, gürcülәr, serblәr, albanlar, әrәblәr... bir sözlә ümumi dil tapmaq naminә mәşәqqәt çәkәn hәr kәs üçün xeyirlidir. DAŞ YUXULAR 4 Lev Anninski lbu әsәr haqqında ressenziyada yazır: "Hәr iki tәrәf etiraf etmәli, hәr iki tәrәfin adamları qәlblәrindәki kin vә nifrәtin nәdәn qaynaqlandığına nәzәr salmalıdırlar. Ә.Әylislinin sәtrlәrindәn qan axan romanının әsas mövzusu budur. Bu bәdbәxtliyin sonu varmı? Yerin yalnız bir әlcәsini cәnnәt bilәrәk, çaqqallar vә ilanlar mәskәn salan dağlar arasında kimsәylә ünsiyyәt saxlamadan, heç kәsә toxunmadan, bir kimsәyә qaynayıb qovuşmadan yaşamaq mümkünmü? Yox, әlbәttә, yox! Tәmaslar qaçılmazdır. Әn azı yer üzündә sevgi deyilәn bir qüdrәt var. Elә bir qüdrәt ki, hansı tәrәfin haqlı, hansı tәrәfin haqsız olduğunun fәrqinә varmır. Әn azı qarışıq sevgilәrdәn doğulan insanlar var. Vә nәhayәt adamların bir- birindәn ayrı yaşaya, bir-birindәn qaçıb gizlәnә bilmәdiyi mәhkumluq var. Bütün bunları bildiyinә görә susmağı bacarmayan, sәsini içindә boğmağa gücü çatmayan yazıçının hәqiqәti demәkdәn ayrı bir yolu varmı? Әkrәm Әylisli әn doğru yolu tutaraq nifrәti yerindә oturdub." DAŞ YUXULAR 5 Urvatsız ölәn hәmvәtәnlәrimin xatirәsinә DAŞ YUXULAR 6 BİRİNCİ HİSSӘ Qarderobcu qarının müәmmalı ölümü, mәşhur artistin ölüm tәhlükәli zarafatı vә partbilet-pistolet. DAŞ YUXULAR 7 Bakının böyük xәstәxanalarının birinin әzik-sınıq bölümünә indicә çatdırılan xәstәnin halı ölümcül idi. Huşunu itirәn xәstәni әl arabasına uzadıb xәstәxananın o biri başına qәdәr uzanan yarıqaranlıq koridorun tәn ortasıyla ayrı bir korpusdakı әmәliyyat otağına aparırdılar. Ağ xalatlı iki qadın idi, eynәn onlar kimi ağ xalat geyinmiş iki kişi idi, bir dә arıq, ota boylu, tәmkini, ciddi üzü, xalatının tәmizliyi vә şaxlığı ilә digәr dörd hәmkarından seçilәn cәrrah idi ki, әl arabasının yanınca addımlayırdı. Xәstәxana hәyatı üçün adi sayılan bu mәnzәrәyә özәllik verәn artıq bir şey vardısa, o, xәstәni klinikaya gәtirәn kişinin görünüş vә davranışındakı faciәvi komizm idi. Әlli beş-altmış yaşında balacaboy, durduğu yerdә oynayan, әl boyda üzünün dәyirmisi şişman qarnına qәtiyyәn uyuşmayan bu kişi hәkimlәrin dörd bir yanında tullana-tullana eyni sözlәri doğrayıb tökürdü: - Doktor, başına dönüm, doktor...öldürdülәr. Günün günorta çağı, belә bir adamı basıb әzdilәr, hәlak elәdilәr. Onların hamısı yerazlardı, hәkim! Beş-altı nadan yeraz. Bu qaçqın köpәkuşağı insana hörmәt qoymurlar, qadan alım, ay hәkim. Nә artist sayırlar, nә şair, nә yazıçı bilirlәr. Birinin üstünә barmağını tuşla ki, bu ermәnidi, demәli, onun işi bitdi. O saat vәhşiyә dönüb salırlar ayaq altına, tapdalayıb başını әzirlәr. Tikә-tikә parçalayırlar, denәn kişi olan bir kәs irәli durmağa hünәr elәyir, elәmir... Onlara deyirәm: vurmayın, bu adam ermәni deyil, özümüzünküdür, xalqın oğludur, millәtimizin fәxridir, vicdanlı adamdı. Kimdir qulaq asan? Heç adını da soruşmadılar, a balam, sәn kimsәn, nәçisәn, nә sәbәbә bu işә qatışırsan... Böyrümdәn elә bir tәpik ilişdirdilәr ki, DAŞ YUXULAR 8 az qaldı canım çıxa. Bax, burama vurdular, doktor, sağ böyrümә. İndi dә ağrısına dözә bilmirәm. Hәkim xәstәni gәtirәn adamın nә üyüdüb tökdüyünü o qәdәr dә aydın başa düşmürdü. Bәlkә dә heç başa düşmәk istәmirdi. Hәtta ola bilsin hәkim, cәhrayı rәngli, dama-dama köynәyin üstündәn sarı qalstuk bağlamış bu cıbırıx vә mәzәli kişinin dediklәrini ümumiyyәtlә eşitmirdi. Amma bununla belә diqqәtli adam hәkimin hәrdәnbir bığaltı gülümsәmәyini dә nәzәrdәn qaçıra bilmәzdi. Bәli, o, hәrdәnbir açıq-aşkar bığaltı gülümsәyirdi. Ona görә yox ki, xәstәni gәtirәn adamın hәr sözü, hәr hәrәkәti gülmәli idi. Әslindә hәkimin hәmin o sayaq bığaltı gülümsәmәyinin yeganә sәbәbi yaxasını yırtan töşmәrәk "xәstә yiyәsi" ilә müqayisәdә әl arabasına uzadılan ağbaş kişinin arıq vә kifayәt qәdәr uzundraz olması idi. Yәqin ki, bu iki adamın görünüşündә nәzәrә çarpan kәskin fiziki fәrq, hәkimә Don Kixotla Sanço Pança әhvalatının kәdәrli mәnzәrәsini xatırladırdı. Onlar әmәliyyat otağının qapısına çatanda ağ xalatlı kişilәrdәn biri sarı qalstuklu iplәmәnin qarşısını kәsib onu dayandırmaq istәdi. - Burax gәlsin, - hәkim dedi, - nәsә deyilәsi sözü var. Qoy ürәyini boşaltsın. Koridorun darısqallığına baxmayaraq әmәliyyat otağı hündür tavanı, iri aynaları olan geniş tikili sahәsi idi. Tәn ortada üstünә yalnız mәlәfә çәkilәn xәstәnin uzandığı әl arabasına bәnzәr әmәliyyat stolu qoyulmuşdu. Xәstәni әl arabasında gәtirәn iki ağ xalatlı kişi onu әmәliyyat stolunun üstünә qaldırdı, dinmәzcә gözlәri ilә hәkimdәn DAŞ YUXULAR 9 getmәk izni aldılar vә sakitcә әmәliyyat otağından çıxıb getdilәr. - Hәkim xalatının qolunu geri sivirib uca sәslә tibb bacısına - Peroksid gәtirin,sifәtini tәmizlәyin, - dedi, üzünü qan bürüyәn xәstәyә baxdı, kiminsә qarasına qәzәblә mırtdadı vә artıq sizin dә tanıdığınız "xәstә yiyәsi"ndәn soruşdu - Bunu kim bu hala salıb? - Axı mәn sizә dedim, doktor, yerazlar. Ermәnistandan gәlәn qaçqın köpәk-uşaqları. Heç veclәrinә dә deyil ki, sifәtini darmadağın elәyiblәr. Hәlә bu harasıdı, vәhşilәr onu yerә yıxıb qarnına-qarnına döydülәr. Hә, doktor, yaxşı ki, mәn vaxtında yetişdim. Allah qoymasa, sәhәrdәn çıxmışdım ki, bir az havamı dәyişim. Xaraba qalmış Parapetә çatanda, gördüm ki, fәvvarәnin o başında beş-altı alçaq bir nәfәri әzişdirir. Adamlar...adamlar bir qıraqda durub, mal kimi dinmәzcә baxırlar... - Bu yerә çatanda o, qәfil susdu. Әslindә dodaqları tәrpәnirdi, amma demәk istәdiyi sözlәr xirtdәyindәcә ilişib qalır, eşidilmirdi. - Perekis qurtarıb, hәkim - Tibb bacılarından hansısa (onlardan biri yaşlı, o biri tamam gәnc idi) az qala pıçıltıyla, üzür dilәyәn sәslә bildirdi. Cәrrah ümidsiz halda: - Deyәsәn, spirt olmalıdır, - dedi. - Yox, hәkim, nә vardı, hamısı dünәn işlәnib. - Yaxşı, suyla yuyun. Marqansını az elәyin. - Hәkim otağın küncündәki әlüzyuyanda әllәrini sabunlayıb suya tutdu vә sonra gәlib durdu әmәliyyat stolunun qabağında. - Әynindә nә var soyundurun. Bir dәnә tursik qalsın. DAŞ YUXULAR 10 Üzü, burnu, çәnәsi, qәhvәyi köynәyinin boyunluğu, göyümtül pencәyi al qanın içindә olan xәstә әmәliyyat stolunda elә sakit uzanmışdı, deyirdin bәs Parapet xarabada bunu yox, әksinә onu bu hala salan o zalım düşmәnlәri әzişdiribilәr. O, sanki dәrin bir yuxuya dalmışdı, amma bununla belә ölüm-zülüm qalxıb-batan köksündәn titrәk, boğuq bir inilti ayrılırdı. Yatıb, amma elә bil heç yatmayıb, hәlә üstәlik yuxu görür vә qәribәsi o idi ki, tәpәdәn-dırnağa qәdәr qana bәlәnmiş bu adam sanki gördüyü yuxudan lәzzәt alır. Qadın xәstәnin sifәtini bürüyәn qanı sildi, hәkim nәbzini yoxladı. Tibb bacıları onun pal-paltarını soyundurandan sonra o, diqqәtlә xәstәni nәzәrdәn keçirib sanki özü-özünә hesabat verdi vә yaxud kimәsә diqtә elәdi: - Alt dodağında iki çapıq müşahidә olunur. Çәnә sümüyü salamatdı. Sağ qolunun iki yerindә çıxıq var - dirsәkdә vә bilәkdә. Sağ әlin baş vә orta barmağı çıxıb. Sol ayağın әzәlәsi bәrk әzilib. Sağ ayağın diz qapağı sınıb. Kürәk nahiyәsindә döş qәfәsinin ciddi fәsadı qeyd olunur. Kәllә sümüyündә әzik yoxdur. - Hәkim susdu, ürәyindә söydü. - Sotpjasenie mozqa! - Nәdәnsә o, son kәlmәni rus dilindә, hәm dә ucadan söylәdi, sonra şalvarının cibindәn dәsmal çıxarıb tәlәsmәdәn alnının tәrini sildi vә bu dәfә dә rus dilindә nitqini tamamladı: - İzbienie zverskoe! Hәkimin dilindәn çıxan hәr kәlmә xәstәni bura gәtirәn adamın sifәtindә hәyәcan, ağrı vә әzab şәklindә yenidәn tәzahür elәyirdi. O, özünü hönkürüb ağlamaqdan güclә saxlayırdı. Hәkim müayinәni bitirәndә, "xәstә DAŞ YUXULAR 11 sahibi"nin sәbri dә bitdi. İncidilmiş uşaq kimi hönkürәrәk ağladı. Әmәliyyat stolunun yanındakı qadınlardan birinin (gәnc qadının) gözlәri doluxsundu. Yaşlı tibb bacısı qәhәrlәndi vә üzüntü içindә başını buladı. Hönkürәn "xәstә yiyәsi"nin halı hәkimin ürәyinә od qoyurdu, hәkim bu qәribә adamı sakitlәşdirmәyә çalışırdı: - Sizin demәyinizdәn belә çıxır ki, bu bәdbәxt ermәnidir. Gülmәli qәhrәmanımız heyrәt içindә gözünü bәrәltdi. - Nә tәhәr ola bilәr ki, siz onu tanımayasınız? Siz bilmirsiniz ki, Saday Sadıqlı kimdir? Azәrbaycan teatrının fәxri, bir nömrәli aktyor! Siz doğrudanmı belә bir ustad sәnәtkarı tanımırsınız, doktor? Televiziyada da görmәmisiniz? Yәni bircә dәfә mәni dә görmәmisiniz televiziyada, doktor? Bәlkә dә görmüsünüz, amma indi yadınıza düşmürәm. Nuvariş Qarabağlıyam mәn - komik rollar ifaçısı. Mәni tanımaya bilәrsiniz. Buna görә incimirәm sizdәn. Amma inanmıram ki, Saday Sadıqlını tanımayan olsun. Axı dünya sәhnәsindә heç kim Hamlet, Otella, Aydın, Kefli İsgәndәri onun qәdәr mәharәtlә oynamayıb... - Mәn sizi dәrhal tanıdım - gәnc tibb bacısı ürәyinin әn dәrin guşәsindәki fәrәh hissini gizlәtmәdәn dillәndi. - Sәni dә, onu da televizorda çox görmüşәm. - Onun yaşlı tibb bacısı nә sәbәbdәnsә nazlana-nazlana söhbәtә qoşuldu. - Amma xәstәni tanımamaqda Fәrzani doktorun günahı yoxdu. Otuz il Moskvada yaşayıb. Bakıya qayıtdığı cәmi-cümlәtanı üç ildir. Doktorun Saday Sadıqlını tanımamağının gerçәk sәbәbini bilәn kimi artist DAŞ YUXULAR 12 qardaşımız sakitlәşdi. Sonradan onları tanıdıqlarını etiraf edәn tibb bacılarının әvvәl-әvvәl özlәrini bilmәzliyә vurmalarını Nuvariş Qarabağlı belә yozdu ki, onlar doktora görә ehtiyyat elәyiblәr. Qorxublar ki, qabaqdangәlmişlik hәkimin xәtrinә dәyәr. Nuvariş Qarabağlıya elә gәlirdi ki, bayaqdan bәri söylәdiklәri hәkimә çatmayıb. Ya hәkim çox-çox fikirli olub, ya da Nuvariş Qarabağlı әsәb gәrginliyi sәbәbindәn lazım olan sözlәri tapıb deyә bilmәyib. Ona görә dә nә qәdәr mümkündürsә fikrini cәmlәmәk, Parapetdә baş verәn müsibәti daha sadә vә aydın şәkildә çatdırmaq qәrarına gәldi: - Әhvalat belә oldu, doktor; mәn sәhәr tezdәn şәhәrә çıxdım. İndi dәqiq yadımda qalmayıb, saat on olardı, bәlkә dә on bir olardı. Parapetdә Fәvvarәlәr deyilәn yer var, görmәmiş olmazsınız. Bax orda qәfil qışqır-bağır qopdu. Elә bil kiminsә әtini kәsirdilәr. Heç demә, bir qoca ermәniymiş ordakı. Bәdbәxt çörәk almaq üçün evdәn çıxıb vә elә hәmin dәqiqә keçib yerazların әlinә. Ev paltarındaymış, çәkәlәkdә... Mәn ora çatanda bәdbәxti öldürüb hovuza tullamışdılar. Gözlәri açıq idi, doktor, dübbәdüz mәnә baxırdı. Açığı, mәn onun necә qәtlә yetirildiyini görmәdim. Әvvәldәn orda olanların söylәdiklәrinә görә, lap siftә ermәnini hovuza tullayıblar, buzlu suyun içinә. Bu da qoca kişii, soyuğa dözmәz, istәyәr sürünüb sudan çıxsın. Hәmәn cavan oğlanlar hovuzun başında dayanıb yazıq kişini tәpiklәyә-tәpiklәyә tәzәdәn salıblar hovuza, ta canı çıxana qәdәr. Allah saxlamış bu Saday Sadıqlının da ki, başından ömür-billah qada-bala әskik deyil. Yoxsa ki, heylә zıppıltıda sәnin nә itin azıb. Sadәcә, arına gәlib, DAŞ YUXULAR 13 özün saxlaya bilmәyib. Bu da nәticәsi. Axı o aktyordur, ürәk adamıdır. Ürәyi çәkib aparıb onu ora, qabağa durub kömәk elәsin. Yerazlar hardan bilir bu kimdir, nәçidi? Axı onlar gәlmәdilәr, yerli deyillәr. Elә buna görә dә bәdbәxt Sadayı ermәni bilib, vәşilәşiblәr, tökülüşübәr üstünә. Mәn ora bircә dәqiqә yubansaydım onlar bunu da qoca ermәninin getdiyi yerә göndәrәcәkdilәr. Allah üzünә baxdı, sağ qaldı. Başına dönüm, doktor, xilas elә onu. Bu böyük insanın hәyatı sizin әlinizdәdir, - dedi vә artist nәhayәt ki, indicә eşitdiyiniz gurultulu, hәyacanlı nitqini başa vurdu. Hәkim әmәliyyata tәlәsirdi. Amma bunun üçün elә bil nәsә çatışmırdı. Görünür, artistin nitqindәn tәsirlәnmişdir. O, әmәliyyat stolunda tirrәnәn Hamlet-Otello-Kefli İsgәndәrin ayrı-ayrılıqda vә hamısı bir yerdә qoca ermәnini xilas elәmәk istәyindә qeyri-adi bir әlamәt görmürdü. Hәkimә görә bir tikә adamlığı olan hәr kәs elә bu sayaq hәrәkәt edәrdi, basqa sayaq yox. Amma bu şәhәrin adamları elә bil әvvәlcәdәn sözlәşib әlbir olublar ki, adamlıq deyilәn o idbarı yaxın buraxmasınlar. Hәtta yüz faiz әmin ola bilәrsiniz ki, adam sifәti görmәk bu mәxluqlara sәrf elәmir. Cәmi on-onbeş gün bundan irәli doktor Fәrzani bu otaqda hansısa möcüzә sayәsindә kilinikaya çatdırılan on dörd-on beş yaşlı ermәni qızcığazın üstündә olduqca ağır cәrrahi әmәliyyat aparmışdı. Metronun basabas vaxtı bir neçә azәrbaycanlı arvad üstünә cumub yüzlәrlә mәxluqun gözü qarşısında hәmin qızcığaza divan tutmuşdu. Hәlә bundan da bir neçә gün irәli bir başdanxarab şair xәstәxanaya basqın edib qırx DAŞ YUXULAR 14 ildәn bәri kordologiya şöbәsindә can qoyan hәkimi tәpәqapaz eyәyib halal-hünbәt kobinetindәn bayıra atmışdı, nәdi-nәdi ermәninin qarnından çıxıb. Bu biabırçılıqdan sonra xәstәxanada dәrmana bir nәfәr ermәni qalmadı, nә hәkim, nә xidmәtçi. Kimi evinә girib bayıra çıxmadı, kimi Bakıyla әbәdilik vidalaşdı. - Hәr şey aydındı, Numayiş müәllim, fars demiş, mәsәlә mәlum. - Hәkim ovqatının açıq-aşkar pәrtliyinә uyuşmayan gümrah sәslә dedi vә cәrrah alәtlәrini әlinin altında yerbәyer etmәyә başladı. Nuvariş Qarabağlı doktorun gül kimi adını tәhrif elәmәsindәn incimәdi (bu insan otuz il Moskvada yasayib, belә xırda-para yanlışlığa yol vermәkdә tam sәlahiyyәtlidir), amma bu xırda yalnışlığa düzәliş vermәyi dә unutmadı. - Deyimmi Nuvariş Qarabağlı kimdir, doktor - sözә başladı - Adi bir artist. Yüzlәrlә Nuvariş Qarabağlı Saday Sadıqlinin çölә atılan bircә dırnağına dәymәz. Nadan uşaqları, kaş onun yerinә mәni vuraydılar. - Bu da Qarabağlıdır? - Hәkim soruşdu vә növbәti dәfә xәstәnin nәbzini yoxladı. - Yox ey, yox, doktor. Hec mәn dә Qarabağlı deyilәm, Kürdәmirdәnәm. Qarabağlı mәnim lәqәbimdir. Saday Sadıqlı Naxçıvandandı, Ordubadda Әylis deyilәn bir kәnd var, oralıdı. Düzdü, mәn orda olmamışam, amma bilirәm ki, Nuh Nәbidәn qalma bir kәnddi. Vaxtilә , deyirlәr, orda çoxlu ermәni yaşayırmış. Onların deyәsәn yeddi ya sәkkiz kilsәsi indiyәcәn durur. Görünür o ermәnilәr ağıllı, xeyirxah insanlar imiş. Bu Saday Sadıqlı da onlar kimi düz adamdır, doktor, istәyir lap dünya dağılsın, ağa qara demәz. Neçә ildir düz sözә görә başı DAŞ YUXULAR 15 bәla çәkir, yenә dә özünә yığışmır. İki aydan sonra yaşı әlli olacaq, di gәl on yaşlı uşaq kimidi. Ürәyi dilindәdi. Belә qarışıq zamanda da dilini dinc qoymur. Ermәni yox ey, pis biz özümüzük, deyir. Qorxub çәkinmir. Hәr yerdә deyir bunu - teatrda, çayxanada. Doktor Fәrzani gözlәrini geniş açıb bu dәfә xәstәnin sifәtinә mәxsusi bir nәzәr yetirdi. Elә bil onu ilk dәfә görürdü. Bayaqdan başdaşı kimi tәrpәnmәz dayanıb, susan tibb bacıları da tәrpәşib xısınlaşdılar. Fәrzani Nuvariş Qarabağlının әlindәn möhkәm yapışıb onu qapıya sarı çәkәrәk dedi: - Hә, di tәrpәn, cavan oğlan, burda daha sәnlik bir iş qalmadı. Dәhlizdә әylәş, dincini al. Ya da get evә, necә ki, lazımdı dincәl, yüz vur bәdәnә, başını bastır yat. Әgәr istәsәn, sonra gәlәrsәn. Bu sәnin üçün apensit deyil ki, tezcәnәk kәsib atasan, kapitalnı remont telәb olunur burda, әn azından üç-dörd saat çәkәcәk, fikir elәmә. Dostun yaşayacaq. Mәn ondan elә Otello düzәldәcәyәm, Dezdomona hayıl-mayıl olacaq, bircә kәrә görәn kimi, ürәyi gedib yıxılacaq. Elә belә, danışa-danışa hәkim artisti dәhlizә ötürdü vә ardınca qapını bağladı. Hәmin an, yәni әmәliyyat otağının qapısı bağlananda, Nuvariş Qarabağlı dәşәtli tәnhalıq, tәklik hiss elәdi. Elә bil işıqlı dünya indicә üzünә örtülәn qoşatay qapının o üzündә qalmışdı. Uzun, yarıqaranlıq koridoru qәbirstanlıq sıxıntısı bürümüşdü. İşıq yanmırdı. Әtrafda ins-cins gözә dәymirdi. Koridorun әks tәrәfindә, başdakı iki lay pәncәrәnin şüşәlәri kor gözlәr kimi qaralırdı. Bu, iki DAŞ YUXULAR 16 sәbәbdәn ola bilәrdi, ya aynaları bәs deyincә toz basıb, ya da bayırda şәr vaxtıdır, qaranlıq qovuşub. Tәk bircә yerdә, aynәbәndin yaxınlığındakı qapı sәmtdә oturacaq görunurdü. Bundan ayrı bu qüssәli koridorun harasındasa bir hovur әylәşmәk imkanı sıfıra bәrabәr idi. Nuvariş Qarabağlı asta-asta oturacağa tәrәf addımladı. Başgicәlәnmә vә ürәk bulanması nәfәsini kәsirdi. Bayaqdan siqaret tüstüsü üçün içi yanırdı, amma әlini cibinә salmağa vә ordan siqaret, kibrit çıxarmağa belә heyi qalmamışdı. Oturacağa yaxınlaşdı, qapının lap böyründә alt-alta vurulmuş iki lövhә gördü. Üst lövhәdә iri qara hәriflәrlә yazılmışdır: "Travmatologiya vә cәrrahiyyә" şöbәsi, aşağıda xırda hәriflәrlә "Şövbә müdiri Cәrrah Fәrzani Fәrid Hәsәn oğlu." Doktor Fәrzaninin kabinetinin qapısı açıq idi. Mәşәqqәtli gün Nuvariş Qarabağlını üzüb әldәn salsa da, bircә hovur dizini qatlayib әylәşmәk istәsә dә, qapının yanındakı oturacaqda әylәşmәdi. Ona elә gәldi ki, әgәr indi burda otursa bir dә heç zaman ayağa qalxa bilmәyәcәk. Ehmalca açıq qapıdan kabinetә nәzәr saldı: stol, iki köhnә stul, divan, seyf, soyuducu, köhnә televizor, elektirik çaydan, әlüzyuyan... O, cibin eşәlәyib siqaret tapdı çıxartdı, amma yenә dә çәkmәdi. Güclü ürәk bulanmasının tәsiri altında pәncәrәyә sarı gәldi vә heç ora çatmamış әmәliyyat otağının yanından digәr istiqamәtә dә eynәn belә bir koridorun uzanıb getdiyini gördü. Doktor Fәrzaninin kabineti yerlәşәn bu koridorun hәmәn o boş, kimsәsiz kolidordan fәrqi bu idi ki, burda çoxlu pәncәrәlәr vardı vә dәhliz boyunca sıralanan göyümtül palata qapıları tutqun şüşәli, DAŞ YUXULAR 17 kül rәngli pәncәrәlәrә baxırdı. Pәncәrәlәrdәn birinin önündә ayağı gipsә salınan oğlan qoltuq ağacına söykәnib siqaret çәkirdi. Ona yaxın, qapısı açıq palatanın qarşısında qolu sarıqlı bir qadın durmuşdu. Koridorda o iki nәfәrdәn savayı ayrı bir inli-cinli yox idi. Nuvariş Qarabağlı bayaqdan barmaqları arasında saxladığı siqareti yandırdı. Elә ilk qullabdaca gözlәrinә qaranlıq çökdü. İndicә yerә yıxılacağından qorxdu. Divardan tutub, birtәhәr özünü oturacağa çatdırdı. O vaxta qәdәr oturmalıydı ki, gözünün qabağını kәsәn qara pәrdә çәkilsin. Gözünün pәrdәlәnmәyi cәhәnnәm, bu saat onu hәr şeydәn daha çox bütün bu olanları Saday Sadıqlının arvadı Azadә xanıma necә çatdıracağı qorxudurdu. Nuvariş Saday Sadıqlının evinә tez-tez gәlirdi. Onun arvadının harada işlәdiyini dә bilirdi. İndi isә belә bir vәziyyәtdә burdan qalxıb Azadә xanımın iş yerinә yollanmaq onun nәzәrindә demәk olar ki, mümkünsüz iş idi. Hәlә bilmir ki, kişinin başına gәtirilәnlәri necә, nә tәhәr danışacaq. Yaxşısı budur, tәrpәnmәsin burdan, әmәliyyatın sonuna qәdәr gözlәsin. Әmәliyyat bitәr, Sadayın yaraları sarınar, huşu üstünә gәlәr, ancaq bundan sonra baş verәnlәri Azadә xanıma çatdırmaq o qәdәr dә çәtin olmaz. ( Unudub ki, bu gün bazardır vә tәbii ki, Azadә xanım da işdә deyil.) Nuvariş Qarabağlı üç dәfә evlәnsә dә, bu müdhiş gecәdә bütün şәhәrdә yolunu gözlәyәn bir kimsә yoxdur. Birinci dәfә ailә qurmaq qәrarını verәndә 19-20 yaşı vardi: heç nә, gözü tutan qızı nişansız, toysuz, xeyir-duasız bir taksiyә basıb ata evinә gәtirdi. Toy cәhәnnәm, olur olsun, Kataloq: blog -> Kitab Kitab -> Ən dar günümdə də məni tək qoymayan Taylerin xatirəsinə Məktəblilərin sinifdən xaric oxusu üçün Kitab -> Vaqġf sultanli Kitab -> Azÿrbaycan Respublikasûnûn Prezidenti Èlham ßliyevin Kitab -> Milli Virtual Kitabxananın Təqdimatında Tanınmış alman yazı Kitab -> Wilhelm reich Yüklə 0,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|