Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanan “hastalik modeli” Semptom ve Bulguların toplanması

• Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanan “HASTALIK MODELİ”

• Semptom ve Bulguların toplanması,

• Olası Tanının belirlenmesi,

• Yardımcı tanı yöntemleri ile tanının doğrulanması,

• Bilimsel olarak ispatlanmış tedavinin belirlenmesi.

BEL AĞRISI

• . İnsanoğlunu üst solunum yolu enfeksiyonundan sonra en çok etkileyen hastalık

• . 30-60 yaş gurubu insanların yaşamlarının bir devresinde bel ağrısından yakınma olasılığı oldukça yüksek;

• 30 yaşlarında görülme sıklığı %55-60

• Horal ve Ark. 1969

Bel Ağrısında Risk Faktörleri

• Ağır fiziksel güç gerektiren meslek gurupları

• Ağır vasıta kullananlar

• Psikolojik ve psikososyal faktörler

• Aşırı kilolu olmak,obesite ve sigara içmek

Lomber vertebral kolonun fonksiyonel anatomisi

İNTERVERTEBRAL DİSK

• Amfiartrodial bir eklem

• Annulus Fibrozus ve Nukleus Pulposustan oluşur,

• Tüm lomber kolon yüksekliğinin %33ünü oluşturur,

• Üstte ve altta vertebral son plaklara sıkıca bağlıdır,

• Önde ve arkada ise ön ve arka longitüdinal ligamanlara sıkıca bağlanmıştır.

Annulus Fibrosus

• Fibroelastik yapıdadır nukleus pulposusu sıkıca sarar,

• Diske gelen kuvvetin %75ini taşır,

• Yapısını oluşturan liflerin diziliş şekli ve proteoglikan miktarının fazla oluşu esnekliğini açıklar, nukleus pulposusu istirahat pozisyonuna yönlendirir,

• Yapısının %65-70 kısmını su oluşturur,

• Kuru ağırlığının %50-55ini kollajen lifleri, geri kalanı ise keratan sülfat ve kondroitin sülfat gibi proteoglikanlar oluşturur,

• Ön tarafı kalın arka tarafı ise daha incedir.

Nukleus Pulposus

• Visköz bir sıvı kıvamında olup,jelatinöz matriks içine gömülü kollajen liflerden oluşur,

• Diskin 1/3 arka kısmına yerleşmiştir,

• Genç yaşlarda içerdiği su miktarı %88 iken yaşlılarda %65 düzeyine iner,

• Kollajen içeriği kuru ağırlığının %20-30unu oluşturur,bunun dışında kondroitin sülfat ve keratan sülfat gibi proteoglikanlar vardır.

• İçindeki sıvının sürekli yer değiştirmesi fonksiyonel ünite esneklik sağlar ve lomber bölge hareketlerini kolaylaştırır,

LİGAMANLAR

• Anterior Longitüdinal Ligaman

• Posterior Longitudinal Ligaman

• Ligamentum Flavum

• İntertransvers ligaman

• İnterspinöz ligaman

• Supraspinöz ligaman

Lomber Bölge Kasları 1

• Ekstansör kaslar
• Erektör spina
• Transvers spina
• Multifidus
• Semispinalis
• İnterspinalis ve intertrasversalis

Lomber Bölge Kasları 2

• Fleksör Kaslar

• Rektus abdominalis
• Eksternal ve internal oblique kaslar
• Kuadratus lumborum

Faset Eklemleri

• Sinovyal eklemlerdir,

• Her omurda 4 faset eklem yüzü vardır,

• Lomber bölgede eklemler 90 derecelik bir açı ile konuşlanmışlardır,

• Omurganın öne doğru hareketine engel olurlar,

• Hareketleri sagital planda öne ve arkaya doğrudur,

Lomber Bölgenin Kan Dolaşımı

• Doğrudan aorttan olmaktadır, arkadan çıkan 4 çift lomber arter ilk 4 lomber omuru, orta sakral arterden gelen beşinci çift ise 5.omuru besler,

• Venöz sisitemde kapakçıklar bulunmaz, kanı vena kava inferiora boşaltır,

• Disk doğumda doğrudan kan damarları ile beslenirken 30lu yaşlara doğru diffüzyon ile beslenir.

Tutulan sistem ve etyolojiye göre bel ağrılarının sınıflandırılması 1

• Kas-iskelet sistemi kökenli ağrılar

• Spondilojenik (omurgaya bağlı)
• 1. Dejeneratif
• a. Osteoartrit
• b. Spinal stenoz
• c. Spondilolistezis
• ç. Lomber spondiloz
• d. Dejeneratif disk hastalığı
• e. Faset eklem hastalığı

Sınıflandırma 2

• 2. İnflamatuar

• a. Romatoid artrit

• b. Juvenil romatoid artrit

• c. Ankilozan spondilit

• ç. Reiter sendromu

• d. Psoriatik artrit

• e. Diğer spondilartropatiler

Sınıflandırma 3

• 3. Metabolik

• a. Osteoporoz

• b. Osteomalazi

• c. Paget Hastalığı

• ç. Obesite

• 4. Neoplastik

• a. Benign

• b. Malign

• c. Metastatik

Sınıflandırma 4

• 5. İnfeksiyöz

• a. Bakteriyel

• b. Tüberküloz

• c. Septik artrit

• ç. Diğer enfeksiyonlar

• 6. Travmatik

• a. Kırıklar

• b. Faset eklem subluksasyonu

• c. Sakroiliak eklem straini

• ç. İntervertebral disk

• d. Koksikodini

SINIFLANDIRMA 5

• 7. Konjenital

• a. Skolyoz

• b. Geçiş vertebrası

• c. Spina bifida

• ç. Omur anomalileri

• 8. Kas Hastalıkları

• a. Akut strain

• b. Kronik strain

• c. Miyofasyal ağrı sendromu

Sınıflandırma 6

• II. Primer Nörolojik Kökenli Ağrılar

• A. Radikülopati

• 1. Herniye nukleus pulposus

• 2. Osteofit

• 3. Benign ve malign tümör

• 4. Epidural abse

• 5. Lomber omur kırıkları

• B. Sinir kökleri ve sinirin inflamasyonu

• 1. Herpes Zoster

• 2. Radikülit ve Nöritler

SINIFLANDIRMA 7

• III. Karın içi patolojilere bağlı yansıyan bel ağrıları

• A. Visseral hastalıklar

• 1. Böbrek ve üreter hastalıkları

• 2. Uterus ve adneks hastalıkları

• 3. Mesane ve prostat hastalıkları

• 4. İnen kolon ve rektosigmoid kolon hastalıkları

• B. Vasküler Hastalıklar

• 1. Abdominal aort anevrizması

• 2. Aort veya ana iliak arter obstrüksiyonu

• 3. Renal arter embolisi

Sınıflandırma 8

• C. Retroperitoneal kitleler

• 1. Lenfosarkom

• 2. Hodgkin Hastalığı

• 3. Karsinamatöz lenfadenopati

• IV. Psikojenik ve çevresel faktörlere bağlı bel ağrıları

• V. İatrojenik bel ağrısı