Gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi suyuqliklarning modellari haqida

Reja:

1.Gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi.suyuqliklarning modellari haqida

2.Suyuqliklar to’g’risida asosiy tushunchalar.

Gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi.suyuqliklarning modellari haqida

Suyuqlik qonunlarini ikkita fan o’rganadi: ulardan birinchisi nazariy gidromexanika bo’lib, suyuqlik muvozanati va harakati qonunlarini aniq matematikaga asoslanib, ularni differentsial tenglamalar bilan ifodalash va uni yechishga asoslangandir. Ulardan ikkinchisi gidravlika bo’lib, u gidromexanikaning qonunlarini amaliy jihatdan o’rganib, uni texnikaning har xil sohalariga tadbiq etish bilan shug’ullanadi.

Gidravlika o’z xulosalarini suyuqlik harakatining soddalashtirilgan sxemalarini qarash asosida chiqaradi va, odatda nazariy tenglamalarga empirik koeffitsiyentlar kiritib, ularni tajribalar o’tkazish yo’li bilan aniqlaydi. Shuningdek, gidravlika oqimning kesim bo’yicha o’rtacha tezligi va bosimning harakat davomida yo’lning biror nuqtasidan ikkinchi nuqtasiga o’tganda qanday o’zgarib borishini tekshirish bilan qanoatlanadi. Keyinchalik gidravlika bilan gidromexanika fani o’zaro yaqinlashib, bir-birini to’ldiruvchi fanga aylandi. Bu narsa asrimiz boshida ijod etgan olim L. Prandtlning nomi bilan bog’liqdir.
Gidravlikaning tadbiqi sifatida gidromashinalar, gidroyuritmalar, gidroyuritmalar bo’limi bo’lib, u suyuqliklarda kuchlarning tarqalishi va uning harakat davomida o’zgarib borish qonunlarini har xil qurilmalar va mashinalarni hisoblash hamda loyihalashga tadbiq etish bilan shug’ullanadi.
Gidravlika Shuningdek, gidrotexnika, irrigatsiya, suv ta’minoti va kanalizatsiya, neft mexanikasi, kimyoviy ishlab chiqarish jarayonlari va mashinalari kabi bir qancha fanlarning asosi hisoblanadi.
Gidravlika va gidromashinalar fani asosan ikki bo’limga bo’lib o’rganiladi, ya’ni gidravlika qismida tomchisimon suyuqliklarning siqilmaydigan muvozanat holati va harakat qonunlari o’rganiladi; gidromashinalar qismida - gidravlik mashinalar tuzilishi, ishlashi, asosiy tavsiflari va hisob tenglamalari hamda ularni loyihalash va ishlatishning asosiy qonunlari o’rganiladi.
Bu fan talabalarga suyuqliklarni saqlashda, saqlagichlarni loyihalash va ishlatish, hamda ularni tashishda va quvurlar orqali jo’natishda, rezervuar va quvurlarni hisoblash va loyihalash, hamda nasos stantsiyalarini, kompressor stantsiyalarini loyihalash va ishlatishni o’rgatadi.