2
F İ L M F İ C T İ O N
4
Krzysztof Kieślowski
(Kənan İsaxanlı)
8
Edward Norton
(Ayşə Eleanor)
10
Amy Adams
(Məlahət Qurbanəliyeva)
14
Paolo Pazolini
(Fuad Alqayev)
17
İn Vino Veritos
(Elmidar Süleymansoy)
19
Alejandro G. İnarritu
(Şahin Xəlil)
22
Çağan Irmak
(Tural Məmmədli)
26
Thomas Newman
(Nuranə Axundzadə)
29
Carlos Reygada
(Elmidar Süleymansoy)
31
Decalogue
(Nurlan Həsənli)
33
Sen Aydınlatırsın Geceyi
(Leyla Nənə)
36
Laslo Krasnahorkai
(Şahanə Urfan)
İÇİNDƏKİLƏR
3
F İ L M F İ C T İ O N
»
s.30
»
s.19
»
s.10
»
s.22
»
s.8
»
s.26
4
F İ L M F İ C T İ O N
Filmlər heç
bir şeyi
dəyişdirə
bilməz, amma
insanların bir
çox şeyi başa
düşməsinə kömək
edə bilər, dünyanı
dəyişdirəcək olan
şey filmlər deyil,
o fimləri izləyən
insanlardır.
Bir çıxışında Kieslowski’dən ən sevdiyi rejissorun kim olduğu
barəsində sual soruşurlar. O da cavab olaraq Dostoyevski, Kafka,
Şekspir deyə cavab verir. Jurnalistlər təəccüblənir və ondan bu
saydıqlarının rejissor olub-olmadığını soruşurlar. Kieslowski “Xeyr,
onlar yazıçıdırlar və bu da mənim üçün bir filmdən daha üstündür”
cavabını verir. Mənə də ən sevdiyim şair kimdir deyə sual versələr,
Kieslowski deyə cavab verərəm. Çünki onun sənəti mənim üçün
kitabdan daha üstündür. Kieslowski kinonun şairidir. Gəlin kinonun
şairi olan bu insanı bir az yaxından tanıyaq...
27 iyun 1941-ci ildə Varşavada dünyaya gələn Kieslowski atasının
vərəmdən əziyyət çəkməsi səbəbilə Polşada bir çox şəhəri gəzmək
məcburiyyətində qalmışdı. Atası bir sanatoriyadan digərinə
göndərilərkən, Kieslowski demək olar ki, bir mühacir həyatı
yaşamışdı. Buna görə də bu böyük rejissor Polşada yaşadığı
qədər, Polşanı da yaşamışdır deyə bilərik. Uşaq yaşlarında
yanğınsöndürən olmaq istəyən, sonradan Lodz Film Akademiyasına
2 dəfə müraciət edən Kryzstof qəbul ola bilmədi. Bir müddət sonra
rəsm akademiyasında oxuyan Kryzstof, nəhayət, 1965-ci ildə Film
Akademiyasına qəbul oldu. Akademiyada gənc Kryzstofla bərabər
təhsil alanların arasında Roman Polanski, Andrzej Wadja, Jerzy
Skolimowski və Krzystof Zanussi tanış insanların adlarını çəkə
bilərik. Belə bir mühitdə özünü inkişaf etdirən Kryzstof özünün
“Tramvay” adlı ilk qısametrajlı filmini də çəkmək imkanı əldə etdi.
Bu film ağ-qara formatda olub, tramvayda yalnız bir kişinin bir
qadından xoşu gəlməsi və tovlamaq cəhdlərindən bəhs edir. Bu
filmdən sonra gənc Kryzstof çəkdiyi “Ofis” filmi ilə o dövrdə ölkədə
olan kommunist rejmini tənqid edir. 1970-ci ildə “Fabrik”, 1970-ci ilin
ortalarında isə “İlk məhəbbət” adlı filmlərini bitirir. Polşada “əxlaqi
narahatlıq” adı verilən 1970-ci illərin sonunda rejissor özünün
“Kamuflaj” və “Mərmər adam” adlı növbəti qısametrajlı filmlərini
ekranlaşdırır.
Daha sonra çəkdiyi “Tərcümeyi-hal” filmində hökuməti
tənqid etməsini deməsinə baxmayaraq, öz məsləkdaşları tərəfindən
hökumətlə əməkdaşlıq etməsi ilə günahlandırıldı. Ümumiyyətlə,
Kieslowski yaradıcılğını qısametrajlı sənədli filmlər və uzun-
KRZYSZTOF
KIEŚLOWSKI
K
İNO ESTETİKASINI DƏYİŞƏN REJİSSOR
5
F İ L M F İ C T İ O N
metrajlı filmlər kimi iki hissəyə
ayıra bilərik və o, 1981-ci
ildə çəkdiyi “Stansiya” filmi
məhkəmədə əleyhinə sübut
kimi göstərildikdən sonra
yaradıcılığının qısametrajlı
sənədli filmlər olan ilk hissəsini
burda dayandırdı. Rejissorun
ilk uzunmetrajlı filmi “Yara”dır.
1979-cu ildə “Kamera düşgünü”
filmini lentə almışdır. Bir
müsahibəsində “Film çəkmək
əsəblərinizi korlayan bir şeydir
və yeri gəldiyində ailənizi,
emosiyalarınızı, şəxsi həyatınızı
və başqa hər şeyi ikinci plana
atmağa məcbursunuz” deyən
Kieslowski, bu filmdə adi bir
işçinin bir kameraya sahib
olmasından sonra rejissorluğa
gedən yolu, necə bir kamera
düşkününə dönməsindən bəhs
edir. Çoxlarının iddia etdiyi kimi
bu filmdə Kieslowski məhz
öz portretini təsvir etmişdir.
Polşada “Ümid və Məyusluq”
(1980-ci illər sonrası) adı
verilən və kütləvi tətillər, işdən
ayrılmalar ilə yaşanılan bir
dövrdə rejissor “Kor Tale” adını
verdiyi filmini bitirmişdir. Daha
sonra ekranlaşdırdığı “Sonsuz”
adlı filmində isə Kieslowski
simvolik olaraq hərbi vəziyyət
sonrası dönəmdəki Polşanı
təsvir etmişdir.
Nəhayət, 1988-ci ildə Polşa
televiziyası üçün planlaşdırılan,
rejissorun şah əsərlərindən
sayılan Krzysztof Piesiewicz ilə
senarilərini yazdıqları, 10 filmdən
ibarət “Dekalog”u çəkməyə
başlayır. Hər bölümün təqribən
1 saat davam etdiyi “Dekalog”
da Hz.Musa’nın “10 əmri”
mövzusuna toxunulmuşdur.
Sonradan “Öldürməyəcəksən”
maddəsinə çəkilmiş seriya –
“Ölüm haqqında qısa film”, “Zina
etməyəcəksən” maddəsinə
çəkilmiş seriya isə “Məhəbbət
haqqında qısa film” adları ilə
ayrıca bədii film halına gətirildi.
İlk baxışdan toxunduğu mövzu
baxımından Kieslowski dindar
hesab oluna bilər, lakin verdiyi
müsahibələrdə özünü heç bir
dinə aid hesab etmədiyini, öz
içində dindar biri olduğunu
bildirmişdir. Kieslowski öz
içindəki yaradıcıya inanırdı
və başqa hər hansı bir dinin
boyunduruğu altına girməkdən
imtina edirdi.
Kieslowski’ni məşhurlaşdıran
“Veronikanın İkili Yaşamı”dır.
1991-ci ildə ekranlaşdırdığı
bu filmin ana mövzusu,
Kieslowski’nin öz sözləri
ilə desək, “Daha diqqətlə
yaşayın, çünki elədiklərinizin
nəticəsini özünüz də bilm-
irsiniz, tanıdığınız və ya
tanımadığınız insanların nələr
edə biləcəyini bilmirsiniz”dir.
Nələr yaşayacağımız etdiy-
imiz seçimlərin nəticəsində
müəyyən olunması və ya bəzən
təsadüflərin (Kieslowskiy’ə görə,
bu təsadüflərdə tanımadığımız
milyonlarca insanın təsiri vardır)
istiqamətləndirmiş olması
Kieslowski yaradıcılığının əsas
dayaq nöqtəsidir. “Veronikanın
ikili yaşamı” filmində hakim
olan sirli atmosfer (həyatın
gizli, görünməyən üzü)
eyni zamanda həyatın özü
ilə kəsişmişdir. Kieslowski
həyatın kəsişmələrdən ibarət
olduğunu, elədiklərimizin
qarşılığını ödəyəcəyimizi və
nəticə etibarilə məsuliyyət
daşıdığımızı bildirir. Kieslowski
bu filmdə Polşada yaşayan
Weronika ilə Fransada yaşayan
Veronique’nin hekayələrini
bəlkədə ola biləcək ən maraqlı
bir şəkildə tamaşaçılara təqdim
edir.
1990-cı illərin ortalarında çəkdiyi
“Üç rəng” trilogiyası Kieslowski
yaradıcılığının zirvəsi hesab
olunur. Trilogiyanın filmləri
“Mavi”, “Bəyaz”, “Qırmızı”
adlanır. Adlarını Fransa
bayrağında olan rənglərdən
alan filmlərdə müvafiq olaraq
azadlıq, bərabərlik, qardaşlıq
mövzularına toxunur. Bu üç
filmdə bəzi ortaq səhnələr
mövcuddur. Bunlardan ən
təsirlisi əlindəki şüşəni təkrar
emal üçün ayrılmış zibil qutu-
suna atmağa çalışan yaşlı
qadının olduğu səhnədir. Bu
qadın, mavidə şüşəni qutuya
ata bilmir, bəyazda bir az
çətinlik çəkir, ama ata bildiyini
görürük, qırmızıda isə filmin baş
qəhrəmanı Valentin, yəni İrene
Jacob, yaşlı qadının yanına
gedib, ona şüşəni zibil qabına
atmağa yardım edir. “Qırmızı”da
baş qəhrəman olaraq qarşımıza
İrene Jacob, “Mavi”də Juliette
Binoche, “Bəyaz”da isə Julie
Delpy çıxır. Bu trilogiyada
bu üç – azadlıq, bərabərlik,
qardaşlıq məfhumlarına günlük
həyatda onların həqiqətən necə
işlədiyi barəsində düşünərək,
tamamilə həyati və şəxsi
pəncərələrdən baxırıq. Bu
məfhumlar insan təbiəti ilə
təzadlıdır və insan həyatda
onlarla tək-tək qarşılaşdığı
zaman necə yaşayacağını
bilmirik. İnsanlar həqiqətənmi
azadlığı, bərabərliyi, qardaşlığı
bu qədər çox istəyirlər deyə
soruşan Kieslowski, eynilə
“Dekalog”dakı kimi mövzu-
lara tək-tək yanaşmış, bu üç
rəngin insan həyatındakı rolu,
həyatımızda nə qədər var
olduğu və bizim bu anlayışlar
qarşısında həyatımızı necə
istiqamətləndirib, onlarla
haralarda qarşılaşdığımız
kimi nüanslara toxunmuşdur.
Kieslowski’nin bu trilogiyasında
çox həssas, emosional səhnələr
var. Amma Kieslowski bunla-
6
F İ L M F İ C T İ O N
rın heç birində ifratçılığa getməmişdir. Bəlkə də
bu trilogiyanın bir şah əsər hesab olunmasının
əs əsas səbəblərindən biri də budur: təbiilik
və səmimilik. Personajların hər birinin başına
gələn hadisələr bizim yaşamımızdan bir
parçadır. Ya da hələ yaşamamış olduğumuz,
yaşayacağımız yaşamdan. Tale məfhumuna,
”həyatın bizimlə bağlı heç vaxt başa düşə
bilməyəcəyimiz planları var” kimi fikirlərə
dərindən bağlı olan Kieslowski, əvvəlki filmləri
kimi bu filmdə də bunları bizə hiss etdirir.
Həyata nə qədər yön verməyə çalışsaq da
səmərəsizdir, əlimizdə olmayan hər hansı bir
kiçik dəyişiklik hər şeyi dağıda, o ana qədər
planladığımız hər şeyi məhv edə bilər. Və
“Mavi”də toxunduğu azadlıq məfhumu ilə bağlı
Kieslowski: “Əslində azadlıq və sevgi bir-biri
ilə təzad təşkil edir. Əgər biri sevərsə, digərinin
azadlığını məhdudlaşdırar. Bir qadını sevər,
həyatınızı yaşayar və bilmədiyiniz yönlərinizi
həmin qadının gözlərindən görə bilərsiniz.
Azadlığımızı məhdudlaşdıran çox şey var: bir
it, bir maşın, bir televizor. Filosofluq etmək
istəmirəm ,amma bu nümunələrlə insan
azadlıq məfhumunu düşünə bilər. Məhz bizim
eləmək istədiyimiz şeyin də əsas məğzi budur
”– deyə buyurmuşdu.
Filmləri haqqında danışarkən tez-tez kom-
munizm, Hitler, Lenin kimi adlar çəkən
Kieslowski’nin yaradıcılığı üzərinə 2-ci
Dünya Müharibəsinin və onun sonrasındakı
vəziyyətin nə qədər təsiri olduğunu anlaya
bilərik. Bu səbəblə özünün də dediyi kimi
siyasətdən uzaqlaşmış və sənətinə apolil-
tik deyə biləcəyimiz bir münasibət bəsləmişdi.
Amma bu apolitikal münasibət heç vaxt hər
şeyə biganə tərzdə olmamışdır. O, dünyanın
dəyişməsi və xəyal etdiyi ideallara çatması
üçün ən əsas faktor olan insanı düşünmüş,
yuxarıdan aşağıya doğru deyil, aşağıdan
yuxarı doğru bir əlaqə yaratmaq istəmişdir.
Məhz buna görə də Kieslowski özündən yüz
illər öncə yaşamış filosoflar kimi kameranı bir
fəlsəfə alətinə çevirmişdi. Kinonun ədəbiyyat
qədər güclü olmadığını deyən Kieslowski yenə
də gördüklərini, görmək istədiklərini ekrana əks
etdirməyi üstün tutmuşdur. Bunun səbəbi isə
əlbəttə ki, fikirərini insana daha rahat, və daha
vizual bir üsulla çatdırmaq olmuşdur.
Əslində hər şeydən öncə Kieslowski kinonun
şairidir. Çünki filmlərində istifadə etdiyi hər əşya
başdan sona qədər çox təsirlidir. Hər səhnədə,
hər dialoq və monoloqda, səssizlikdə belə çox
vacib detallar gizlənir. Kieslowski filmlərinə bir
dəfə də olsun boş səhnə əlavə etməmişdir.
Kieslowski filmlərində səhnələrarası keçidlərlə,
istifadə etdiyi filtrlərlə, musiqilərlə, məkanlarla
inanılmaz bir əlaqə və özünün vizual qafiyəsini
yaradıb. Bunlar bəlkə də tamaşaçılar tərəfindən
ilk dəfə baxıldıqda aydın olmaya bilər, lakin
filmlərə ikinci və ya üçüncü dəfə baxdıqda heç
kim bu qafiyələrin qüsursuz uyğunluğundan
zövq almaya bilməz. Rejissorun istifadə
etdiyi çəkiliş texnikası da söz edilməyə dəyər
başqa bir mözvzudur. Məsələn, “Mavi”nin
başlanğıc səhnəsində maşının hidravlik
yağının damla-damla sızıntısı insanın içində
nəsə uğursuz, pis bir şey olacağına işarədir
və insanın içində istər-istəməz bu kimi fikirlər
oyadır. Rejissorun digər filmlərində bu kimi
“xəbardarlıq” səhnələri boldur. Əlavə olaraq,
birləşik səhnələrdə dəyişən incə detallar bir-
birini tamamlayır. Buna da bir nümunə olaraq
“Dekalog 1”də həyatda hesablana bilməyəcək
heç bir şey olmadığına inanan, ruhun varlığını
qəbul etməyən bir atanın oğlunun ölümünə
qədər qədər uzanan zaman aralığındakı
çox incə bir detalı verə bilərik. Hər nəticənin
hesablana biləcəyini düşünən və bunların
maddi səbəblərdən olduğuna inanan bir riyazi-
yyat professoru bir gün oğlu ilə birlikdə öncəki
günün hava məlumatlarını alır və növbəti
gün üçün göldə buzun qalınlığını hesablayır.
Donan göl təqribən 275 kiloluq bir kütləyə
tab gətirə bilərdi. Lakin Kieslowski-nin tale
və həyatın planları ilə bağlı fikirlərini yenidən
düşünsək xatırlaya bilərik ki, bəzən bir çox şey
planladığımız kimi getməz. Oğlu buz üstündə
sürüşərkən ata evdə işləyirdi. Birdən mürəkkəb
şüşəsi partlayır və professorun kağızları və
qarşısında olan kitab mürəkkəbə boyanır.
Bu tamamilə əvvəlcədən görülə bilinməycək
bir situasiya idi. Stolu təmizləyərkən qonşusu
zəng edir və professorun oğlu ilə buz üzərində
sürüşməyə gedən oğlu haqqında narahat
olduğunu söyləyir. Mürəkkəb şüşəsinin duran
yerdə partlaması ardından gələn daha böyük
bir fəlakətin başlanğıcı... Kieslowski bəzən
bunun tam tərsini edər. Gözlənilməyən gözəl
bir sürprizdən sonra qəhrəmanımızın başına
nəsə uğursuz bir şey gələr. Yəni həyatda bütün
uğursuzluqlar və sürprizlər bir-biri ilə inanılmaz
bir şəkildə bağlıdır və aralarında bir qafiyə
mövcuddur.
7
F İ L M F İ C T İ O N
Kieslowskinin sirri də belə səhnələrdə
üzə çıxır, tamaşıçını detallarla
bezdirmədən, saniyəlik təsvirlərlə və
incəliklərlə mövzunu bütünlükə ələ
alıb, bir film nədir sualına cavab verir.
Kieslowski filmlərində tamaşıçıları
istədiyi kimi istiqamətləndirir və onlara
personajlarla empati yaratması üçün
şərait yaradır. Bəhs etdiyimiz bu
empati müxtəlif yollarla yaradıla bilər.
Lakin bunun ən əsas yaradıcısı, heç
şübhəsiz, səmimiyyətdir. Əsərlərindəki
səmimiyyətdən heç vaxt şübhə edə
bilmədiyimiz bu böyük yazıçı-rejissor
personajları başa düşməyimiz və
mövcud situasiyanı onların gözləri ilə
görməyimizi istədiyində bəzən Juliette
Binochenin yaralı gözünün içinə soxar
bizi və hər şeyi tutqun görməyimizi, və
beləliklə Binochonun yaşadığı tutqun,
dağılmış həyatı başa düşməyimizə
yardım edər.
“Üç Rəng” trilogiyasını bitirdikdən
sonra bir daha rejissorluq etməyəciyini
açıqlayan Kieslowski “evimə gedib
siqaret çəkəcəyəm” deyir. Karyerasına
son nöqtəni qoyan bu cümlənin belə
altında çox gizli məqamlar vardır.
Filmlərində toxunduğu azadlıq,
bərabərlik, qardaşlıq məfhumlarına
çox bağlı olan Kieslowski film çəkiliş
meydançasında 4 fərqli – Almaniya,
Polşa, Fransa, İngiltərədən olan insan-
larla işləmişdir. Amma Kieslowski
“Özünüzü avropalı hiss edirsin-
izmi?” sualına bəlkə də sənətinin
ruhunu açıqlayan bir cavab vermişdir.
“Xeyr, özümü polşalı hiss edirəm,
hətta özümü Polşanın şimal-şərqində
yerləşən balaca bir kəndə sahib
olduğum evə aid hiss edirəm, orada
yaşamaqdan xoşbəxtəm, ama orada
işləmirəm, film çəkmirəm, sadəcə odun
toplayıram”. Bir gerçək sənət insanının
özündən, aid olduğu yerdən qopmadan
dünyəvi olması necə imkansızdırsa,
Kieslowski də bu gerçəyin təməlləri
ilə yaşadı və dünyaya böyük bir miras
buraxdı.
Və insan övladı təəssüf ki, bu əlaqəni izah etməkdə
acizdir.
Vizual təsvirlərin yanında səslər və musiqi də
Kieslowki filmləri üçün çox böyük önəm daşıyır.
Kieslowski yaradıcılığından danışarkən Zbigniew
Preisner’dən söz açmamaq çox böyük yanlışlıq
olardı. Kieslowski’nin yaxın dostu olan bu bəstəkar
bəstələdiyi musiqilər ilə rejissorun filmlərinə ölümsüz
ruh qazandırmışdır deyə bilərik. Musiqilərdən əlavə
bəzi səhnələrdə istifadə olunan səslər, bəzən bir
personajın sadəcə nəfəs alıb verməsini eşitməyimiz,
ya da bir uşağın boğuq səslə danışması hər zaman
həm öz-özlüyündə həm də filmlə birlikdə çox böyük
bir vəhdət yaradır. Kieslowski filmlərində təsvirlərin
güzgülərdə, şüşələrdə əks olunması çox ayrıca
bir özəllikdir. Şüşə insanları həm ayıran, həm də
birləşdirən bir şeydir. Personajların güzgülərə düşən
əksləri, onların üzərinə düşən işıqlar, kölgə oyunları o
an personajların ruh hallarını bilməyimizə kömək olur.
8
F İ L M F İ C T İ O N
Edward Norton 18 Avqust
1969 – cu ildə ABŞ-ın
Massaçusets ştatının
Boston şəhərində anadan
olub. Atası Edward Mower
Norton vəkil, anası Lydia
Robinson isə müəllim
olmuşdur. Aktyor, uşaqlıq
i l l ə r i n i K o l u m b i y a d a
k e ç i r m i ş d i r .
K i ç i k
yaşlarından etibarən ağlı və
ciddiliyi ilə ətrafındakıların
diqqətini çəkən Norton’un
aktyorluğa olan marağı
hələ beş yaşında olarkən,
sonradan özü də aktrisa
olan baxıcısı Betsy True ilə
birlikdə getdiyi “Sindrella”
(“Cinderella”) adlı operet-
tada başlamışdır.
Bundan qısa müddət sonra
Kolumbiyanın Orensteynov
adlı teatr məktəbində
oxumağa başlayan Norton,
ilk səhnə həyəcanını səkkiz
yaşında dadmışdır. Kiçik
yaşına baxmayaraq, rolunu
böyük professionallıqla
canlandıran Norton, bundan
sonrakı rollarında da ciddili-
yini davam etdirdi.
EDWARD
NOR TON
BİOQRAFİYA
9
F İ L M F İ C T İ O N
L i s e y d ə n s o n r a Ye y l
Universitetində astronomiya,
tarix və yaponca təhsili alan
aktyor, universitetin teatr
sahəsində də fəal fəaliyyət
göstərmişdir.
O, tarix diplomunu aldıqdan
sonra bir neçə ayını Yaponiyada
keçirdi və burada babasının
“Enterprise Foundation” adlı
şirkətində işləməyə başlayır.
Bu dövrdə də aktyorluq möv-
zusunda qarşısına çıxan hər
fürsəti qiymətləndirməyə davam
edən aktyor, nəticədə aktyorluğu
peşə olaraq mənimsəməyə
qərar verdi.
1994-cü ildə Edward Albeenin
“Fraqmentlər” (“Fragments”)
adlı tamaşası üçün aktyor
seçmələrinə qatıldı və
s e ç m ə l ə r d ə s ə r g i l ə d i y i
diqqətçəkici performansla rolu
asanca aldı. Ardınca o, Nyu-
Yorkun bir neçə teatr səhnəsində
çıxış edir və nəticədə “New York
Signature Theater Company”
şirkətinə qəbul edilir.
Daha sonra aktyor, 2100
adamın qatıldığı seçmələri
keçərək “Primal Fear”də rol
aldı. Seçmələrə gələn rejissor,
Norton’un qüsursuz bir Kentucky
aksentiylə danışdığını eşitdiyi
anda (canlandırılacaq xarak-
terin gəldiyi yer Şərqi Kentucky
idi) rolu Nortona verməyə qərar
vermişdi.
Deyilənə görə, Norton bu
aksenti “Koal Minerin qızı”
(“Coal Miner’s Daughter”
(1980)) filmini izləyərək
öyrənmişdi. Seçmələrdə olanlar
arasında, aktyorun səhnədə
göstərdiyi performansı görüb
təsirlənməyən adam yox idi.
1996-cı ildə rol aldığı “İlk qorxu”
(Primal Fear) adlı filmdəki
roluyla aktyorun ulduzu bir
anda parladı. Filmdəki nəfəs
kəsən performansı ilə “Qızıl
Qlobus” mükafatına layiq
görülüb, ardından da Oscar’a
və BAFTA mükafatına namizəd
göstərilən Norton, “Amerika
tarixi X” (“American History
X”), “Xalq Larri Flintə qarşı”
(“The People vs. Larry Flynt”)
və “Döyüş klubu” (“Fight Club”)
kimi müvəffəqiyyətli filmlərlə
yoluna davam etdi.
Eyni ildə (1996-cı il) Woody
Allen’in rejissoru olduğu
“Hər kəs səni sevirəm deyir”
(“Everyone Says I Love You”)
adlı Hollywood operettasında
Drew Barrymore’nin nəzakətli
nişanlısını canlandıran
aktyor, rolundakı mahnıları
özü söyləyərək bu sahədəki
m ü v ə f f ə q i y y ə t i y l ə
d ə
tamaşaçıların diqqətini cəlb
etməyi bacarmışdı.
Bir il içində bir-birindən bu qədər
fərqli iki filmdə rol alan aktyor,
Milos Forman’ın bəyənilən filmi
“The People vs. Larry Flynt”
adlı filmdə də əzmli vəkil roluyla
diqqətləri üzərində yığmışdı.
1998-ci ildə Nortonun iki
ayrı filmdəki performansı
yenə kinosevərlər tərəfindən
bəyənildi. Bunlardan birincisi,
“Rounders” filmindəki, Matt
Damon’un “Soxulcan” ləqəbli
yoldaşı rolu idi. Siqaret çəkməyə
nifrət edən Norton, bu filmin
ssenarisini dəyişdirərək xarak-
terinin siqaret çəkməməsini
təmin etdi. Film haqqındakı
şərhlərin qeyri-kafiliyi aktyo-
run müvəffəqiyyətini də bir az
kölgələdi. Eyni ildə rol aldığı
“American History X” filmi də
box-office’də çox müvəffəqiyyət
əldə edə bilmədi, amma Norton
filmdəki roluyla tamaşaçıları
heyran buraxaraq Oscar
namizədliyini əldə etdi.
1999-cu ildə Brad Pitt və
Helena Bonham Carter ilə
birlikdə “Döyüş klubu” (“Fight
Club”) filmində rol aldı. Ardınca
2000-ci il istehsalı olan “İman
saxlanması” (“Keeping the
Faith”) ilə rejissorluğa addım atan
Norton, filmdə eyni zamanda ən
yaxın yoldaşıyla eyni qadına
aşiq olan keşiş rolunda idi.
2001-ci il istehsalı olan “The
Score” filmində yenə tam fərqli
bir şəxsiyyətlə - təcavüzkar
və qabiliyyətli gənc bir oğru
olaraq - pərəstişkarlarının
qarşısına çıxdı. Aktyorun
filmdəki rol yoldaşları arasında,
Hollywoodun nəhəng adları
Robert də Niro və Marlon
Brando da vardı.
2002-ci il istehsalı olan
“Smoochy-a ölüm” (“Death to
Smoochy”) komediya janrlı
filmində Norton, sadəlövh
uşaq verilişinin aparıcısı rolunu
oynamışdır. Həmin ildə “Frida”
(2002) filminin ssenarisini
tamamlayır və film çəkilir.
Aktyor “Qırmızı əjdəha” (“Red
Dragon” 2002) filmində rol
alır və filmdə oynadığı rolu ilə
kinotənqidçilərin müsbət rəyini
alır.
Yenə 2002-ci ildə çəkildiyi “25-ci
saat” (“25th Hours” 2002) filmi
ilə də izləyicilərin rəğbətini
qazanır.
2003-cü ildə “İtalyan işi” (“The
Italian Job”) filmində Charlize
Theron, Mark Wahlberg kimi
aktyorlarla birgə rol alır.
Az bir müddətə yaradıcılıq
məzuniyyətinə çıxan aktyor,
həmin ərəfədə səyahət etmiş,
pilot təlimi keçmişdir. 2005-ci
ildə “Aşağı Vadidə” (“Down in
the Valley”) filmi ilə prodüser
və baş rol ifaçısı kimi səhnəyə
qayıdır.
Dostları ilə paylaş: |