Planlaşdırma nəqliyyatın idarə edilməsinin əsas vəzifələrindən biridir. Nəqliyyat sahəsində strateji, taktiki və əməliyyat planları hazırlanır. Nəqliyyatın strateji planlaşdırılması nəqliyyat operatorlarının strateji hədəflərinin və malların sahibləri olan şirkətlərə nəqliyyat dəstəyi baxımından logistik məqsədlərin formalaşdırılmasında ifadə olunur. İstənilən halda daşımanın həyata keçirilməsi bütün tədarük zəncirinin səmərəliliyinə töhfə verməlidir və bunun üçün malların çatdırılması üçün optimal sxemlər formalaşdırmaq lazımdır.
Ən yaxşı çatdırılma sxeminin seçilməsi taktiki və operativ daşımaların planlaşdırılması çərçivəsində həyata keçirilir. Nəqliyyatın planlaşdırılmasının vəzifələrindən biri nəqliyyat vasitələrinin marşrutlarının formalaşdırılmasıdır. Avtomobil nəqliyyatı nümunəsindən istifadə edərək marşrutların növlərini və onların planlaşdırılması yollarını nəzərdən keçirin.
Altında marşrut nəqliyyat vasitəsinin daşınma zamanı marşrutu başa düşülür. Marşrutlar sarkaç və halqaya bölünür.
Sarkaç marşrutu - bu, nəqliyyat vasitəsinin (avtomobilin) iki nöqtə arasındakı yolunun dəfələrlə təkrarlandığı marşrutdur. Sarkaç marşrutları tərs boş (yüksüz) qaçış (p = 0,5) ilə marşrutlara bölünür; tam yüklənməmiş tərs yürüş ilə (0,5 < (5 < 1,0); əks yüklənmiş yürüş ilə (P = 1,0, burada p - yüklənmiş yürüşün marşrutun ümumi uzunluğuna nisbəti kimi müəyyən edilmiş avtomobilin yürüşündən istifadə əmsalıdır).
Dairəvi marşrut - çoxlu göndərici və/yaxud qəbuledicini birləşdirən qapalı dövrə nəqliyyat vasitəsi marşrutudur. Müxtəlif ring marşrutları var nəqliyyat, prefabrik Və toplanması və çatdırılması marşrutun məntəqələri tərəfindən qəbul edilən və ya göndərilən yükün kütləsi nəqliyyat vasitəsinin daşıma qabiliyyətindən az olduğu hallarda təşkil edilən marşrutlar. Avtomobil çatdırılma (kollektiv) marşrutları üzrə hərəkət edərkən, yük tədricən boşaldılır (yüklənir). Malların yüklənməsi və boşaldılması toplama və çatdırılma marşrutunda eyni vaxtda həyata keçirilir.
