Müəllimlərin çətin yeniyetmələrlə işləmələri üçün təlim planı.
Təlimin məqsədi: "çətin" yeniyetmə haqqında təsəvvürlərin formalaşmasına kömək etmək, habelə bu tip şagirdlər ilə konstruktiv qarşılıqlı təsir bacarıqlarını əldə etmək.
1) Nəzəri hissə.
Yəqin ki, şagirdlərinizi necə görmək istərdiniz sualına - ağıllı, dürüst, müstəqil, ləyaqətli kimi keyfiyyətlərini sadalayacaqsınız, deyecəksiniz ki, onlarla qürur duymaq istəyirik.
Ancaq eyni zamanda, hər hansı bir təcrübəli müəllimdən ən təəccüblü və marağlı hadisələri xatırlatmasını xahiş etsəniz, o, "çətin" tələbələri ilə çətin münasibətini, "çətin" qrupun güvənini qazanmağını, tələbələrin problemlərinə dair hekayələri, valideynlərdən birinə həqiqi kömək və s. xatırlayacaq.
Yeniyetmənin davranışında və ünsiyyətində problemlər, insanın başqaları ilə münasibəti dəyişdikdə keçid dövrlərində daha da ağırlaşır. Bir insanın böyüməsinin ən çətin mərhələsi, uşaqlıqdan yetkinliyə, yəni yeniyetməyə keçməsidir. Bu dövr 12-18 yaş arasında düşür. Müəllimlər, psixoloqlar, valideynlər bu dövrü çətin keçid dövrü, kritik bir çağ adlandırırlar. Bu da təsadüfi deyil: bu illər ərzində uşağın psixologiyası yenidən qurulur, təhsil fəaliyyətinin xarakteri və ona münasibət dəyisir, yeniyetmənin özünüdərki və şəxsiyyəti bütövlükdə sürətlə inkişaf edir.
Yeniyetmə, ən vacib xüsusiyyətləri və keyfiyyətlərinin formalaşmasında xüsusi mərhələdə olan bir insandır. Şəxsiyyət yetkin hesab olunmaq üçün hələ yetərincə inkişaf etdirilməmişdir və eyni zamanda o qədər inkişaf etmişdir ki, başqaları ilə münasibətlərə şüurlu şəkildə daxil olmağa və hərəkətlərində sosial norma və qaydaların tələblərinə əməl etməyə qadirdir.
Bəs hansı yeniyetmələri “çətin” adlandırmaq olar?
Tədqiqatçıların əksəriyyəti yeniyetmələri cəmiyyətdə qəbul edilmiş standart və normalardan yayınan və tərbiyə etməsində çətinlik çəkən davranışları “çətin” adlandırırlar.
Davranışdakı dəyişikliklərə əlavə olaraq, çətin yeniyetmələrin əsas əlamətləri:
• davranışdakı mövcud dəyişiklikləri düzəltməyin çətinliyi, yəni pedaqoji təsirə toxunulmazlıq kimi təhsilin çətinliyi.
• Müəllimlərdən və həmyaşıdlarından xüsusi diqqətə ehtiyac.
Hansı davranış deviant adlanır?
Dostları ilə paylaş: |