Reja: Rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy ijtimoiy-iqtisodiy tomonlari

Rivojlanayotgan mamlakatlar xalqaro iqtisodiy munosabatlar tizimida

Reja:

• Rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy ijtimoiy-iqtisodiy tomonlari

2.Rivojlanayotgan mamlakatlarning xalqaro tovar almashinuvida tutgan o’rni va roli

3.Xorijiy sarmoyalar – rivojlanayotgan mamlakat iqtisodiyotida

9.1.Rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy ijtimoiy-iqtisodiy tomonlari

XX asrning ikkinchi yarimlaridan boshlab xalqaro iqtisodiy munosabatlar rivojlanishining ko’proq ahamiyati tomonlaridan biri, ularning sobiq koloniyalar va qaram territoriyalaridagi roli va ahamiyatini kuchaytirishdan iborat bo’lib hisoblanadi. Bu mamlakatlarni hozirda rivojlanayotgan mamlakatlar yoki ularni tez tez ozod etilgan malakatlar, «uchinchi dunyo mamlakatlari», «janub» mamlakatlari, «Periferiya» mamlakatlari sifatida tilga olishadi.
Bu mamlakatlarda 3,2 mlrd.ga teng aholi yashaydi va ular turli tumandir. Ularda juda murakkab ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlar kechmoqda.

SHunga muvofiq ozodlikka erishgan mamlakatlar rivojlanishining bosh tendentsiyalari XX asrning 60 yillaridan boshlanib, tobora o’sib boruvchi xarakter kasb etdi. Ularning eng ilg’orlari 1950 yilga kelib, rivojlanayotgan mamlakatlarning iqtisodiy munosabatlarida «o’rtachalaridan» (54 mamlakat) 2,4 marta, nisbatan yuksaklikka erishdi. Asrning o’rtalaridan boshlab, yuqorida zikr etilgan malakatlar o’rtasidagi rivojlanish darajisidagi farq sezilarli darajada ortib bordi. SHuningdek, 1992 yilga kelib rivojlanayottgan malakatlarning birinchi guruhiga kiruvchi (19 ta mamlakat) malakatlardagi aholi jon boshiga «to’g’ri keluvchi o’rtacha foyda» o’rtachalarining mos darajaligiga nisbatan 2,9 barobar, quyi guruhlarinikiga nisbatan esa 12,2 barobar yuqori bo’ldi.

• SHunga muvofiq ozodlikka erishgan mamlakatlar rivojlanishining bosh tendentsiyalari XX asrning 60 yillaridan boshlanib, tobora o’sib boruvchi xarakter kasb etdi. Ularning eng ilg’orlari 1950 yilga kelib, rivojlanayotgan mamlakatlarning iqtisodiy munosabatlarida «o’rtachalaridan» (54 mamlakat) 2,4 marta, nisbatan yuksaklikka erishdi. Asrning o’rtalaridan boshlab, yuqorida zikr etilgan malakatlar o’rtasidagi rivojlanish darajisidagi farq sezilarli darajada ortib bordi. SHuningdek, 1992 yilga kelib rivojlanayottgan malakatlarning birinchi guruhiga kiruvchi (19 ta mamlakat) malakatlardagi aholi jon boshiga «to’g’ri keluvchi o’rtacha foyda» o’rtachalarining mos darajaligiga nisbatan 2,9 barobar, quyi guruhlarinikiga nisbatan esa 12,2 barobar yuqori bo’ldi.