Reja: Turkistonga tennisning kirib kelishi

TERMIZ IQTISODIYOT VA SERVIS UNIVERSITETI
JISMONIY MA’DANIYAT FAKULTETI 1-22-GURUH TALABASI
PO’LATOV AVAZNING STOL TENNISI O’QITISH NAZARIYASI VA METODIKASI FANIDAN TAYYORLAGAN SLAYDI
REJA:

• Turkistonga tennisning kirib kelishi
• O‘zbekistonda stol tennisi o‘yinining rivojlanishi.
• O‘zbekistonlik stol tennischilari
• Jizzaxda tennis rivoji

MAVZU: O‘zbekistonda stol tennisi o‘yinining rivojlanishi.
Turkistonda tennis XX - asrni birinchi un yilligida kirib kelgan. Birinchi tennis maydoni 1909 - yili Toshkent shaxrida paydo bulgan, keyinchalik Fargona, Samarkand va Kukon shaxarlarida tashkil kilingan.1924 - yildan keyin O’zbekistonda tennis asta – sekin rivojlana boshlandi. O’zbekistonda 1923 - yil 13- iyuldan «Fizkultura xarakatlarini yanada kuchaytirish tugrisida» karor kabul kilgandi.Shu karordan keyin 6 yil ichida Uzbekistonda 16 ta kort xamda tennis bilan shugullanuvchilar yanada kupaydi. Toshkent shaxri birinchiligini ochilishida 100 ga yakin sportchilar katnashdi. Musobakada 22 ta xotin - kizlar xamda, 28 tadan ortik milliy xalk sportchilari katnashgan. Toshkentda utkazilgan musobaka Respublika buyicha keng tarkalib, ayrim shaxarlarda musobokalari o’tkazila boshladi
Turkistonga tennisning kirib kelishi
Oʻzbekistonda 1949 - yildan tennis buyicha sport seksiyalari rivojlanib bir kancha musobakalar utkazildi. 1950 - yildan boshlab Samarkand, Olmalik, Chirchikd, Namangan Jizzax, Surxandaryo va Xorazm viloyatlarida tennis maydonchalari kurildi. Ana shu ma’lumotlarga kura 1983 - yilda Respublika viloyatlarda 25 ta kort kurilgan va Toshkent shaxrida esa 71 ta. Usha davrlarda tennis federatsiyasini tanloviga asosan “Burevestnik”, “Dinomo” stadionlarida kurilgan tennis kortlari yukori urinlarini egallagan. 1959 - yildan boshlab Uzbekiston davlat jismoniy tarbiya institutida tennis mutaxasislar tayerlandi, xamda shu yili 150 dan oshik oliy ma’lumotli mutaxassislar chikarildi. G.G Yunusov, V.N.Kodirov, E.A. Alimov, V.P. Kuzminlarni katta xissalari buldi. Fakatgina 1984 - yilgacha Uzbekistonda 36 ta sport ustasi bulib, Yevropada eng yaxshi natijalarga erishildi.
Toshkent shaxridan A. Kolyasnin, A. Podolskiy, V. Koplon ichki chempionatida faxrli urinlarni egallashdi. V. Bezverulov, A. Almonaev, O.Ogorodov va boshkalar xar xil yillarda Uzbekiston chempionlari bulishgan Toshkentliklar bilan biriga Respublikamizning viloyatlarida tayyorlangan tennis ustalari M.Kazakov (Buxoro) G. Goykulin (Andijon), xamda Uzbekiston terma kamanda a’zolari 1958 – 80 - yillarda T. Gulova (Samarkand), 1958 – 59 yillar S. Delinko (Samarkand) va boshkalar tennisni rivojlanishida va Respublikamizni xar xil musobakalarda ximoya kilishgan. Shu yillarda Uzbekiston terma komandasi bir – kancha urtokli uchrashuvlar, xamda chempionatlarga katnashib kelishgan. Bulardan Xolikov R Afgonistonda, (Margin.V. Muxiddinov.N., Chebosherov Sh.) Bolgariyada (Ibragimov R, Dovlevskiy G, va boshkalar), Fransiya, (Goziev M. YelxinA., Lukin A, va boshkalar) Angliyada.
1960-70 yillarda O’zbekiston davlat jismoniy tarbiya institutini ilmiy labaratoriyasida, laboratoriya raxbari, meditsina fanlari – doktori, professor A. I. Yarotsiy raxbarligida “OTBUSM” da tennisni o’quv trenirovka mashgulotlari va mutaxasislarni tayyorlashda ilmiy asoslarini mavzusida ilmiy ishlar olib boriladi. Xamda bir kancha ilmiy dessertatsiyalar yoklashdi. 1980-90 yillarda O’zbekiston Respublikasida xar xil tennis buyicha musobakalar utkazilib, xalk urtasida ommoviylashtirildi. 1991 yil 31 avgustda O’zbekiston Respublikasi uz mustakilligini e’lon kildi.
O’zbekistonga yordam berish buyicha quyidagi olimlar va mutaxasislar taklif kilishgan. A Kochetkov, N.Dmokson, S. Malsev (1928), A.Vels, S. Belis- Geymon (1959 y), Ye Korbum A Vels, S. Andrev va boshkalar (1935y) kelib o’zlarini tajribalaridan, xamda tennisni yangi maydonlarini buyicha semenarlar suxbatlar utkazib amaliy yordam berishgan.
Jizzax viloyatida tennisning o’rni
Jizzax viloyatida boshka sport turlari katorida tennisning xam, uz urni rivojlanish tarixi xamda bir kancha boskichlardan iboratdir.
Tennisni keyingi rivojlanishi anik ma’lumotlarga kura 1970 –74 yillar Jizzaxni markaziy stadionida xamda 1976 –78 yillar Galla – orol tuman markazidagi № 44 maktabda Jismoniy tarbiyadan sabok bergan Aleksandr Gregorevich Voln xashar yuli bilan maktab xovlisida kort kurgan va bu kortda kancha avlod vakillari tennisga mexr kuyilgan.
Jizzax shaxrida xar xil yillarda urtoklik uchrashuvlari musobakalar xamda tennis buyicha seksiyalari tashkil kilindi.
1994 yili Uzbekistonda birinchi marta utkazilgan “Prizident kubogi” musobokalar utganidan keyin xamma viloyat markazlarida tennis kortlarini kurish, xamda tennisni rivojlantirish ommaviylikka xukumatining 1997 yil 25 avgustda kabul kilingan № 4G’4 sonli “Uzbekiston Respublikasida tennisni yanada rivojlantirish chora- tadbirlari tugrisida”gi karori mamlakatimizda tennisni yanada rivojlantirish bilan boglik anik vazifalar belgilangan.
Shu karorni bajarish maksadida Jizzax viloyati xokimining 1996 yil 24 fevral № 60 “Viloyatda tennis sportining ommaviyligini oshirish tugrisida” gi karorda viloyatda tennis sportining ommoviyligini oshirish va uning inson salomatligini saklashdagi muxim axamiyatini nazorat tutgan.