Toshkent Tibbiyot Akademiyasi Termiz Filiali D2|209-B Guruh Talabasi Sharofiddinov Shaxriyorning biokimyodan tayorlagan mustaqil ishi
Mavzu:Oshqozon suyuqligi tashxisning Parentral ovqatlanish va uning klinik ahamyati
Meʼda shirasi — meʼda (oshqozon) shilliq pardasining turli bez hujayralaridan ishlanib chiqadigan ovqat hazm qilish shirasi; rangsiz, tiniq, nordon suyuklik. Unda xlorid kislota va bir qator mineral tuzlar,shuningdek, fermentlar (asosan, pepsin va boshqalar) bor. Odam meʼda shirasidagi xlorid kislota konsentratsiyasi 0,4—0,5% ga teng. Xlorid kislota ovqatni oʻzlashtirishda muhim rol oʻynaydi.
U ovqat luqmalarini namlab yumshatadi, Meʼda shirasining fermentlarini faollashtiradi, mikroorganizmlarni oʻldiradi, meʼda osti bezining fermentlar ishlab chiqarishini kuchaytiradi, ovqat hazm qilish gormonlarining hosil boʻlishiga yordam beradi. Meʼda shirasidagi xlorid kislota miqsori "kislotalilik" degan tushuncha bilan yuritiladi. Kislotalilik hamma vaqt bir xil boʻlmaydi, u shira ajralishining tezligiga, ishqoriy reak-siyaga ega boʻlgan meʼda shilligʻining neytrallash taʼsiriga bogʻliq.
Oshqozon shirasini zondlash usulida tekshirish
Boas Evald sinov nonushtasi qo’llaniladi ( 35-40% qotgan non, 300ml iliq suv)
Bemor tili ildiziga zont uci tekkiziladi va to’xtamay yutinish buyuriladi.
Zond medaga kirgach, chuqur nafas olib, chiqarmasdan turib kuchanish buyiriladi.
Normada 100-120 ml oshqozon suyuqligi olinadi.
Axiliya tashxisini tasdiqlash uchun gistamin sinamasi qo’llaniladi. O’ng dumbaga 1:1000 nisbatda 0,5ml gistamin eritmasi yuboriladi. 4min o’tgach me’da suyuqligi shprisda tortib olinadi. Suyuqlik bo’yalmagan bo’lsa norma. Pushti rangga bo’yalsa erkin HCL bor Sariq rangga bo’yalsa HCL yo’q. Gistamin shira ajralishini stimullaydi, agar shira ajralmasa meda shilliq parda atrofiyasi deb tashxis qo’yiladi. ( Adisson – Birmer anemiyasi , me’da rakida atrofiya kuzatiladi).
Ajratib olingan me’da suyuqligini tarkibini o’rganish Parenteral ovqatlantirish
Parenteral oziqlantirish-(grek.paratashqari,enteron-ichak). Degan manoni anglatib,bunda ovqat moddasi OIT orqali emas balki,vena ichiga ,bazan teri ostiga,mushak ichiga va arteria ichiga ko’rinishida yuboriladi.Bemor oziqlanmasdan hayot sifati yomonlashganda,kritik holatlarda parenteral oziqlantirish olib boriladi.
Hozirgi vaqtda parenteral oziqlantirish uchun keng spektrga ega preparatlar bor ular 3 guruhga bo’linadi:
• Aminokislota eritmalari
• Yog’ emulsiyalari
• Mikroelementlar,vitaminlar
Parenteral ovqatlantirishni effektivligini
nazorat qilish metodlari:
Klinik ko’rsatkichlar:
• -tana og’irligi
• -markaziy venoz bosim
• -soatlik diurez
• -arterial bosim,puls
• -bemorning umumiy ahvoli
Parenteral ovqatlantirish asoratlari:
Texnik
• Infeksion
• Metabolik
• Jigar funksiyasini buzilishi
• O’t-tosh kasalligi
• Suyak to’qimasining metabolik buzilishi
• Mikroelementlar defitsiti
• Nafas yetishmovchiligi