Yurtimizda yagona transport tizimida fuqaro aviatsiyasi muhim o‘rin tutadi va iqtisodiy hayotda kundan-kunga kattaroq ahamiyat kasb etmoqda

Kirish

Respublikamizdagi samalyot sanoati yildan-yilga o‘sishi, samalyotlarni yuk ko‘tarish qobilyatini va tashilayotgan odamlar hajmini ortishi, harakat jadalligi va tezlikni ortishi aerodromlarining iste’mol talablarini ortishiga olib kelmoqda.
Yurtimizda yagona transport tizimida fuqaro aviatsiyasi muhim o‘rin tutadi va iqtisodiy hayotda kundan-kunga kattaroq ahamiyat kasb etmoqda. Havoaerodromlarida tashishning o‘sib borishi unumdor va qulay aviatsiya texnikasining yaratilishi bilan bog‘liq. Keyingi yillarda Il-86, L-410 UVP, Pl-62, Tu-154, TU-134 rusumli havo kemalari paydo bo‘ldi. Keng fyuzelyajli Il-86 350 o‘ringa ega, passajir oqimi katta aerodromlarda ishlatiladi. Il-76, An-26 havo kemalari bortida konteynerlar va boshqa yuklarni ortadigan-tushiradigan vositalarga ega. Havotransporti samarali ishlashi uchun yaxshi taraqqiy etgan, havo kemalarining uchishini ta‘minlaydigan yerusti vositalari bilan jihozlangan aerodrome va aeroportlar tarmosi bo‘lishi kerak. Aerodrom inshootlarini texnik jihatdan to‘g‘ri tutish va rejali-ogohli ta‘mir etish ham muhim ahamiyatga ega.
Mustaqillikka erishganimizdan boshlab hozirgi kunlarda ham Aerodrom xo‘jaligi sohasiga katta e’tibor berilmoqda. O‘tgan 31 yil mobaynida davlat tomonidan bir nechta farmonlar, qarorlar chiqarildi va amalga oshirildi. Birinchi Prezidentimiz I.A.Karimov ham haryillik hisobot majlislarida Aerodrom xo‘jaligi sohasida amalga oshirilgan ishlar haqida ko’p takidlaganlar. 1993 yil 26-iyunda O’zbekiston Respublikasi Havo kodeksi qabul qilindi. Kodeksining 1-moddasi quydagicha tavsiflanadi: Respublikaning quruqlikdagi yerlari va suv havzalari ustidagi samoviy hududiga O‘zbekiston Respublikasi to‘la va tanho egalik qiladi.O‘zbekiston Respublikasining samoviy hududi O‘zbekiston davlati hududining ajralmas qismidir. Aerodromlar va aeroportlar qurish uchun qidiruv ishlarini olib borish, ularni loyihalashtirish, qurish va ta’mirlash hokimiyatlarning tegishli mahalliy idoralari bilan, manfaatdor vazirliklar, davlat qo‘mitalari, idoralar va tashkilotlar bilan O‘zbekiston Respublikasi samoviy hududidan foydalanish to‘g‘risidagi nizomda belgilangan tartibda kelishiladi.
ma’lumotlar berib, shuningbarobarida kelgusi yilda amalga oshirilishi rejalashtiriliyotgan ishlarni belgilab berar edi. Hozirgi kunga kelib esa mamlakatimizda qariyb 100km Aerodromi mavjud.
Aeroport (aero... va port) – yoʻlovchilar, pochtani havo transporta vositalarida muntazam tashishni ta’minlovchi binolar, inshootlar (aerodrom bilan birga) va jihozlar majmui. Xalqaro va mahalliy A.ga boʻlinadi. A. tarkibiga aerovokzal, pochta boʻlimlari, yuk ortish-tushirish ishlarini mexanizatsiyalash jihozlari boʻlgan ombor, ustaxonalar, angar, moddiy-texnika jihozlari, yonilgʻi quyish vositalari va boshqa saqlanadigan omborlar kiradi. A. radiolokatorlar, avtomatik radiotexnika vositalari, yorugʻlik signali tizimlari, navigatsiya qurilmalari va boshqa bilan jihozlangan boʻladi