Yurtimizda yagona transport tizimida fuqaro aviatsiyasi muhim o‘rin tutadi va iqtisodiy hayotda kundan-kunga kattaroq ahamiyat kasb etmoqda

Jadval1.

Ko‘rsatkichlar	Aeroportva aerodromlarni sinfi
	1-A	2-B	3-V	4-G	5-D
1.Yer uchastkalarning maydoniga:Aerodromning texnik-xizmat maydoni (STT) maxsus inshootlarning.	255	200	155	75	40
	66	58	38	24	14
	32	28	23	15	12
Jami:	353	286	216	114	66
2.Aerodrom qoplamalari (VPP,RD,MS va perronlar),ming.m^2	620-760	340-475	162-257	90-117	53-65
3.Yer va tekislash ishlari.ming. m^3	540-600	410-450	325-360	105-120	60-70
4.Aerodrom qoplamalarini qurish qiymatini,aeroport qurishning umumiy qiymatiga nisbati,%.	37-34	32-30	24-21	33-21	32-25
5.Yer va tekislash ishlarini qiymatini aerodrome qoplamalari qiymatiga nisbati,%.	3,6-3,3	5,1-5,7	11,3-9,5	12-10	13,4-12
6.Yer va tekislash ishlarini qiymatini umumiy aeroport qiymatiga nisbati, %.	1,6-1,1	1,7-1,4	2,6-2,1	2,9-2,5	4,1-3,1

Aerodromning sinfiga qarab 50-760 m² maydonda asos va qoplama, VPP, MS tutashmalari,tuproqlijoylari bo‘lgan perronlarHamdaRDxoshiyalariQurish;

32-35mingm²kattalikdaavtomobillarkeladiganvaichkiaeroportyo‘llariQurish,ko‘kalamzorlashtirish va obodonlashtirish ishlarini bajarish;
Ko‘rsatilgan aerodrom Qurish ishlarining sermeHnati aerodrom qoplamalari Qurishdir. Bu ish aeroport qurishishlari umumiy qiymatining 40foizigacha siniboradi, va Holanki yer qazish va tekislash ishlari 5% gacha boradi, xolos. Yaxlit tsement-beton qoplamali A sinf aerodromini Qurishda300 ming m³ gacha sement-beton qorishmasi tayyorlash va yotqizish talab qilinadi. Sement-beton to‘ldirgichlarini olib kelish va ishlov berish uchun (ularni konlardan qazib olishni Hisobga olmaganda) aerodrome qurilishi umumiy xarajatlarining 25% dan ortig‘i talab qilinadi. Ishlab chiqarish korxonasining omborlari materiallar zaxirasi chaqiqtosh zaxirasi 50-60 ming m³, kum - 30-40mingm³, tsement -12-15 ming tonna.

Xaritada aerodromning uchish-qo‘nish yo‘lagini o‘tkazish.

Berilgan topografik xaritaga kenglik, balandlik joyning relefidan kelib chiqib aerodromninguchish qo‘nish yo‘lagi loyihalanadi. Variantga qarab, yani nechchi kilometrligiga qarab va kengligiham hisobga olinib masshtabga qo‘yim chiziladi. Va har 100 metrda piket hisobida har bir piketning balandligi yoziladi.

Aerodromning bo‘ylama kesimni loyihalash.

Asosiy variant deb 1-variantni olganimizdan keyin unga bo‘ylama profilni loyihalash kerak.Buning uchun birinchidan tanlagan variantimiz piketlaganimizdan keyin har bir piket bo‘yicha yo‘lo‘qi balandlik belgilarini interpolatsiya yoki ekstrapolatsiya usulidan foydalanib hisoblab topamiz.Interpolatsiya usuli bn piketlar va harakterli nuqtalar balandlik belgisini aniqlash ular ikki yonmayonturgan balandlik belgisi aniq bo‘lgan gorizontallar mavjud bo‘lganda amalga oshiriladi. Yonma-yonturgan balandlik belgisi aniq bo‘lgan gorizontallar oralig‘ida joylashgan nuqtaning balandlik belgisiuchburchaklar o‘xshashligidan kelib chiqib aniqlanadi. Bunda gorizontallar qadamini bilgan holdaharita bo‘yicha ularni oraliq masofasi l va nuqta bilan biror gorizontal orasidagi masofa b o‘lchanadi.Aniqlash kerakbo‘lgan balandliklarfarqi (x)quyidagi formulaasosida aniqlanadi:

yoki

bu erda x-aniqlash kerak bo‘lgan balandliklar farqi, m;h-gorizontallarqadami baladligi, m;

b- gorizontallarning biridan istalgan nuqtagacha bo‘lgan masofa,mm;l-gorizontallar oralig‘ masofasi,mm.

Agar nuqta yopiq gorizontal chiziq ichida yoki gorizontal chiziqlardan tashqarida bo‘lsa,balandli kekstrapolatsiya bilan aniqlanadi. Shakllarni hisoblash sxemalari shakl.

b=5.5 mm, h=2.5 m, l=8 mm .Yechish:
m. m.

Rasm.6.4–Interpolatsiya orqali nuqtaning balandligini hisoblash sxemalari

b=6 mm, h=2.5 m, l=24 mm.Yechish:
m. m.

b=8.5 mm, h=2.5 m, l=17 mm.Yechish:

m. m.
Topografik xaritada gorizontallarni aniqlash uchun hisob asosida quyidagi ishlar bajariladi. Trassa^{boshi A nuqta gorizontali ya’ni balandligi berilgan topshriqdagiga qarab aytganda H}0^{=624,50 H}1=624 ^esa PK2
50—3sm x----9sm
Proporsiyadan x=0.16 smekanligidan 623.5-0.16=623.34
x-18.5 bu proporsiyadan esa x=0.92 ekanligini olamiz.^{626-0.92=625.90ya’ni H}2^=623.34
H3 ^{gorizontali ya’ni PK2 ni gorintali:}
100-1.2
X-0.7 bu proyeksiyadan x=0.25 ekanligini va 0.5-100
x-58.5 proyeksiyasidan esa x=0.25 ekanligini topamiz va 626.03-0.2916=622.75
^H3^=622.75
H3 ^{ya’ni PK3 gorizontalini toppish uchun ham interpolatsiya yoki ekstropolatsiyadan birini ishlatib} topamiz.
100-0.4
x-0.3 bundan x=0.75*100=75 va undan0.5-100
x-75 bundan esa x=0.375 ekanini topamiz.^{625.05-0.375=624.67 bu esa H}4^=622.25
Shu bilan birga barcha pk larnihlarini hisoblab topamiz.