• Основные стратегические варианты
Yüklə 3,1 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 9.1-jadval Narxga bog‘liq qarorlarning raqobatli muhitning xarakteriga bog‘liqligi
- “Qaymog‘ini olish” bo‘yicha narx strategiyasi.
|
monopolistik
yoki nomukammal raqobat vujudga keladi, narx belgilashdagi erkinlik raqobatning keskinligiga bog‘liq bo‘ladi; Raqobatchilarning xatti-harakatini oldindan bilish uchun ko‘pgina vaziyatlarda 179 raqobatchilar bir-biriga kuchli ta’sir ko‘rsatadi va ular uchun asosiy bo‘lgan “bozor narxi” mavjud bo‘ladi. 9.1-jadval Narxga bog‘liq qarorlarning raqobatli muhitning xarakteriga bog‘liqligi Tovarning his Raqobatning intensivligi qilinadigan qiymati Past YUqori Quyi Differensiallanmagan oligopoliya Sof raqobat YUqori Monopoliya yoki differensiallangan oligopoliya Monopolistik raqobat Narx sohasida raqobatni tahlil qilishdan maqsad - raqobatchilarning biror harakat yoki qarshi harakat qilish qobiliyatini tahlil qilishdir. Bunda birinchi navbatda eng xavfli raqobatchi reaksiyasining elastikligi aniqlanadi. 9.3. Yangi tovarlar uchun narx strategiyasi Yangi tovarlar uchun narx o‘rnatish boshqa tovarlar bilan solishtirishdan ham qiyin bo‘lgan muammodir. Boshlang‘ich narx fundamental ma’noga ega, ishlab chiqarishning tijorat va moddiy hayotiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Talab, harajat, raqobat tahlilini olib borishda firma quyidagi ikki strategiyaning birini tanlashi shart: yuqori boshlang‘ich narx strategiyasi, talabdan “qaymoq olish” uchun va eng past narxni qo‘llab bozor ichiga tez “yorib kirish” strategiyasi. “Qaymog‘ini olish” bo‘yicha narx strategiyasi. Bu strategiyadan aksariyat bozorga yangi mahsulotni joriy qilishda foydalaniladi. Bunda narx qandaydir bir yuqori darajada belgilanadi, mahsulot esa segmentasiya natijasida asosiy deb e’tirof etilgan bozorda sotiladi. Bozorning to‘yinishidan so‘ng iste’molchilarni jalb qilish maqsadida narx pasaytiriladi. SHunday yo‘l bilan to‘liq daromad eng ko‘p miqdorga etkaziladi. Ushbu strategiya yangi tovarni yuqori narxga sotishni oldindan ko‘ra biladi, shunday narxni to‘lashga tayyor bo‘lgan ma’lum bir sotib oluvchilar guruhi bilan belgilangan va pul tushumlarining tez tushishiga erishishdir. Bu strategiyaning xislatlari ko‘p bo‘lib, uning muvaffaqiyati uchun quyidagi 180 shartlarni bajarish zarur: yangi tovarning hayotiylik davri qisqa bo‘lishi va raqobatchilarning uni tez qaytarishiga olib keladi deyish uchun asoslar mavjud; tovar qanchalik yangi bo‘lsa, sotib oluvchida taqqoslash bazasi shunchalik kam bo‘ladi va bozorning rivojlanishi sekinlashib, talab noelastik bo‘ladi hamda bu narsa firma uchun yuqori narxni belgilash keyinchalik raqobat narxlariga moslashish ustunliklarini qiziqish uyg‘otishga sabab bo‘ladi. Yangi tovarni yuqori narxda ishlab chiqarish turli narx elastikligiga ega bo‘lgan bozorni turli segmentlarga bo‘ladi. Boshlang‘ich narxda kamroq narxni sezish xususiyatiga ega bo‘lgan sotib oluvchilardan “qaymoq olish” mumkin. Narxning keyingi pasayishlari segmentlarga katta elastiklik bilan kirib borishga yo‘l qo‘yadi. Bu narxlarning vaqtincha diskriminasiyasiga asoslanadi. Talab qiyinchilik bilan baholashga va tavakkal narxni tushishda bozorning kengayishi haqida prognozlar tuzilishiga beriladi. Bunday muammo, masalan ishlab chiqarish jarayoni to‘liq bo‘lmaganda va harakatlar kutilayotgan darajadan oshib ketish xavfi bo‘lganda kelib chiqadi. Firma keng miqyosda yangi tovarlarni ishlab chiqarishda kerakli bo‘lgan aylanma vositalari, imkoniyatlari yo‘q va uning sotilishi yuqori narxda uni olishga olib kelishi mumkin. Firma bozorda yangi tovarlar taklif qilishda monopol holatda bo‘lsa, talab taklifdan yuqori, baland narx xaridorlar tomonidan yuqori sifatli tovar belgisi deb qabul qilingan vaqtlarda bu strategiya o‘zini oqlaydi. Yüklə 3,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|