• Основные стратегические варианты

Yangi raqiblarning kirib kelish xavfi.
Bozorga kirib kelish ehtimoli katta 
bo‘lgan potensial raqobatchilar firma uchun jiddiy xavf-xatar bo‘lib, firma bu xatarni 

---

106 
kamaytirishga urinishi, undan o‘zini himoya qilishi, kirish to‘siqlarini vujudga 
keltirishi lozim. 
Potensial 
raqiblar 
O`rinbosarlar 
Ta'minotchilar 
Mijozlar 
Sektordagi rakiblar 
Ishlayotgan firmalar 
o`rtasidagi raqobat 
Yetkazib be-
ruvchilarning 
savdolashish 
qobiliyati 
Yangi raqiblarning kirib 
kelish xavfi 
Mijozlarning 
savdolashish 
qobiliyati 
O`rinbosar tovarlar 
xavfi 
5.2-rasm. Kengaytirilgan raqobat konsepsiyasi. 
Ushbu xavfning qay darajada jiddiyligi kirish to‘siqlarining balandligiga va 
potensial raqobatchiga qaratilgan reaksiya kuchiga bog‘liqdir. Kirish to‘siqlari 
quyidagicha bo‘lishi mumkin: 
-miqyosdan tejash,
ya’ni kirib kelayotgan firmani keng ko‘lamli ishlab 
chiqarishni tashkil qilishga majbur qilish yoki unga xarajatlar bo‘yicha zarar ko‘rish 
xavfini vujudga keltirish;
- patentlar beradigan 
huquqiy himoya;
 
-xaridorlarni yangi firmaning tashviqotlariga e’tibor bermaslikka undaydigan 
marka imijining
kuchi; 
-faqat ishlab chiqarishni o‘zlashtirish emas, balki reklama xarajatlarini qoplash 
uchun zarur bo‘lgan 
kapitalga bo‘lgan ehtiyojlar;
 
-xaridordan mashhur ishlab chiqaruvchining tovaridan yangi firmaning 
tovariga o‘tishda talab qilinadigan haqqoniy yoki ruhiy qayta qurishga 
sarflanadigan 
o‘tish xarajatlari; 
-
sotuv tarmoqlariga kirish:
ulgurji sotuvchilar yangi tovarlarni olishda juda 
ehtiyotkor bo‘lishlari kerak, shunda yangi firma yangi tovar uchun yangi sotish 

---

107 
kanalini tashkil qilishga majbur bo‘ladi; 
-bozorda mustahkam mavqe egallagan firma ega bo‘lgan