MIĞIRLI kəndi – Bolnisçay vadisində, rayon mərkəzindən
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 24
6 km güneydə, dəniz səviyəsindən 510 m yüksəkdə. Əhalisi:
1870’də 18 ailədə 120 nəfər; 1926’da 24 ailədə 102 nəfər;
2002’də 165 ailədə 530 nəfər, 2006'da 122 ailədə 537 nəfər.
Məktəbin tarixi 1932-ci ildəndir. İndi ibtidai məktəb fəaliyət-
dədir.
MOLLA-ƏHMƏDLİ kəndi – Maşaver və Xram çaylarının
qovuşuğunda, rayon mərkəzindən 28 km gündoğar səmtdə,
dəniz səviyəsindən 400 m yüksəklikdə. Əhalisi: 1870’də 5
ailədə 34 nəfər; 1926’da 9 ailədə 54 nəfər; 2002’də 43 ailədə
192 nəfər (87 kişi, 105 qadın), 2006'da 43 ailədə 148 nəfər.
İlk məktəb 1933-cü ildə yaradılıb, indi ibtidai məktəb (2005’də
3 sinifdə 14 şagird) fəaliyətdədir. Məşhurları: profesorlar
Əflatun Orucov, Telman Quluyev vb.
MUSOPRİAN (Babakişilər) kəndi – Rayon mərkəzindən
16 km günbatar səmtdə, dəniz səviyəsindən 760 m yük-
səklikdə. Məxəzlərdə Musapirilər kimi gedib. Babakişilər vəya
Nazaroğlu da deyilir. Əhalisi: 1870’də 5 ailədə 34 nəfər;
1918’də 228 nəfər; 1926’da 32 ailədə 288 nəfər; 2002’də 222
ailədə 724 nəfər, 2006'da 185 ailədə 721 nəfər. İlk məktəb
1931-ci ildə yaradılıb. Təməl məktəb (2005’də 9 sinifdə 74
şagird) fəaliyətdədir. Məşhurları: alimlər "Gürcüstanın türk
mənşəli toponimləri" kitabının müəllifi Xəlil Əliyev, Tapdıq
İmanov, Əhməd Cəfərov, Vüqar Qurbanov, maarifçi Araz
Abbasov vb.
POLADAUR (Çatax) kəndi – Bolnisçayın sol sahilində,
rayon mərkəzindən 16 km güneydə, dəniz səviyəsindən 750
m yüksəklikdə. 1951-ci il 6 sentyabr tarixə qədərki rəsmi adı
Çataxdır. Əhalisi: 2002’də 495 nəfər (63% – 311 nəfər
azərbaycanlı). İbtidai məktəb var.
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 25
SAMSEVRİS kəndi – Şəmşiöyü deyilir. Bolnisçayın sağ
sahilində, rayon mərkəzindən 16 km güneydə, dəniz
səviyəsindən 640 m yüksəklikdə. Yaxında tunc dövrünə aid
arxeoloji materiallar, 7-ci əsrə aid memarlıq abidəsi
aşkarlanb. Əhalisi: 2002’də 100 ailədə 361 nəfər, 2006'da 58
ailədə 360 nəfər. Məktəb 1932-ci ildə açılıb, indi ibtidai mək-
təb (4 sinifdə 21 şagird) fəaliyətdədir. Məşhurları: zurnaçı
İsrafil vb.
SARALLAR kəndi – Maşaver çayının sağ sahilində, rayon
mərkəzindən 3 km qərbdə, dəniz səviyəsindən 690 m
yüksəklikdə. Qıpçaq-qarapapaq mənşəli Saral tayfası ilə
bağlıdır. Əhalisi: 1918’də 115 nəfər; 1926’da 20 ailədə 155
nəfər; 2002’də 108 ailədə 501 nəfər (248 kişi, 253 qadın),
2006'da 119 ailədə 503 nəfər. İlk məktəb 1930-cu ildə açılıb,
indi təməl məktəb (2005’də 9 sinifdə 73 şagird) fəaliyətdədir.
Məşhurları: ağsaqqallar Əmiraslan Hüseynoğlu, Şəmistan Hü-
seynov, xeyriyəçi Almədəd Xasıyev, veteran müəllim Əmir
Mursaqulov, aşıq Əmir vb.
SARACLI kəndi – Sağsağançayın sağ sahilində, rayon
mərkəzindən 22 km şərqdə, dəniz səviyəsindən 510 m
yüksəklikdə. Qıpcaq-Qazax Qarapapaqların Saraclı elinin adını
daşıyır. Orta əsrlərdə Osmanlıda tayfalardan biri Saraçlı olub.
Gündoğar səmtdə erkən tunc dövrünə aid arxeoloji məskəndə
saxsıdan qara pardaqlı, əzmə naxışlı, göy cismləri təsvirli
qablar tapılıb. Yaxında 6–8-ci əsrlərə aid salon formalı kilsə
aşkarlanıb. Üst tərəfində Qara Qaya ucalır. İnzibati ərazisi:
2400 hektar. Əhalisi: 1870'də 161 ailədə 1079 nəfər; 1886'da
143 ailədə 1026 nəfər; 1926'da 316 ailədə 1438 nəfər;
2002'də 758 ailədə 2841 nəfər (1391 kişi, 1450 qadın),
2006'da 728 ailədə 2217 nəfər. Dünyəvi məktəb tarixi 1919-
cu ildəndir, indi orta məktəb (2006'da 18 sinifdə 329 şagird)
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 26
var. Süleyman Çobanovun "Mənim əzəl, gözəl Saraçlım"
kitabı bu kəndə həsr olunub. Məşhurları: el ağsaqqalı Paşa
ağa Naibzadə, sərrac Vahid, Cümşüd Bayramov, aşıqlar Sabir,
Teymur, el şairləri Hüseyn, Əhməd, müharibə qəhrəmanları
İsa Hüseynov, Məmməd Səfərov, Məhəmməd Mirzəyev, əmək
qəhrəmanları Gülxanım Mirzəyeva, Omar Orucov, Yaşar
Nazıyev, Məhəmməd Abdullayev, Paşa Hüseynov, məşhur
ustad aşıq Hüseyn Saraclı, akademik Zahid Xəlilov, profesorlar
Abdulla Mehrabov, Yaşar Nazıyev, Əflatun Saraclı, Zülümxan
Musayev, Binəli Musayev, Biləndər Allahverdiyev, Həmdulla
Mehrabov, Yadigar Hüseynov, Gürcüstanın əməkdar hüquq-
şünası Nəsib Hacıyev, ictimaiyətçilər Mahmud Nəbizadə,
Məmməd Nəbizadə, Nəbi Nəbizadə, Fikrət Süleymanoğlu, Sü-
leyman Çobanov, Kərəm Bədəlov, Rəşid Qərənizadə, İlqar
Hacıyev, şairlər Nizami Saraçlı, Tariyel Qəribli, İntizam, Tofiq
Qaraqaya, Dəyanət Osmanlı, Dilsuz Musayev, zurnaçı Əhməd
Bədəlov, pəhləvan Söhrab Bayramov vb.
SƏNƏB kəndi – Xram çayının sağ sahilində, rayon
mərkəzindən 13 km qərbdə. Əhalisi: 1918'də 41 nəfər;
1926'da 8 ailədə 36 nəfər; 2002'də 37 ailədə 157 nəfər,
2006'da 104 ailədə 164 nəfər. İlk məktəb 1937'də yaradılıb,
ibtidai məktəb fəaliyətdədir. Məşhurları: veteran müəllim Ay-
dın Məmmədov, hüquq-mühafizə işçisi Salman Musayev vb.
SİSQALA kəndi – Sayalıoğlu deyilir. Avtomobil yolu
kənarında, dəniz səviyəsindən 620 m yüksəkdə. Türkcə sis
(yarıq, quyu) və qala sözlərindəndir. Əhalisi: 1870'də 9 ailədə
60 nəfər; 1918'də 178 nəfər; 1926'da 30 ailədə 172 nəfər;
2002'də 181 nəfər, 2006'da 134 ailədə 513 nəfər. Məktəbin
tarixi 1930-cu ildən başlanır. Məşhurları: Gürcüstanda yüksək
vəzifələr tutmuş Mehralı Abbasov, veteran müəllim İslam Mu-
sayev, el şairi Çoban Rəşid vb.
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 27
ŞAHBUZLU kəndi – Talaver çayının sahilində, rayon
mərkəzindən 20 km gündoğarda. Əhalisi: 1870'də 10 ailədə
67 nəfər; 1926'da 46 ailədə 236 nəfər; 2002'də 25 ailədə 120
nəfər. Məktəbin tarixi 1924-cü ildəndir, indi ibtidai məktəb
fəaliyətdədir. Məşhurlarından: veteran müəllim Bayram
Rəsulzadə vb.
TAMARİS QƏSƏBƏSİ. – Rayon mərkəzindən 19 km
gündoğarda,
Kolagir
kəndinin
ərazisindədir.
Gürcülər,
azərbaycanlılar yaşayırlar. Azərbaycanlı əhalisi: 2002'də 130
nəfər, 2006'da 22 ailədə 138 nəfər.
TANZİYA kəndi – Gədi çayı sahilində, rayon mərkəzindən
20 km günbatarda. Məşhur gürcü yazıçısı Sulxan-Saba
Orbelianinin (1658–1725) vətəni. Vaxtilə azərbaycanlılar da
yaşayıblar (1870-ci ildə 8 ailədə 54 nəfər) və kəndin adına
Tağılı deyilib. İndi bütünlüklə gürcülər məskundurlar.
ZOLGÖYƏC kəndi – Gədi çayının sol sahilində, rayon
mərkəzindən 13 km günbatarda, dəniz səviyəsindən 720 m
yüksəklikdə. Əhalisi: 1870'də 21 ailədə 141 nəfər; 1918'də
505 nəfər; 1926'da 91 ailədə 474 nəfər; 2002'də 556 ailədə
2183 nəfər (1118 kişi, 1065 qadın), 2006'da 403 ailədə 2012
nəfər. Məktəb 1923-cü ildə yaradılıb, indi orta məktəb
(2005'də 18 sinifdə 259 şagird) var. Məşhurları: el igidi
Məmməd Göyüşov, qırıcı təyarəçi Eyvaz Sarıyev, ağsaqqallar
Qədir Əmiroğlu, İsmayıl Qədiroğlu, veteran müəllimlər Əlyəsə
Alşanov, Ziyəddin Həsənov, İsaxan Əlləzov, din xadimi Hacı
Rizvan, ictimaiyətçilər İlyas Topuoğlu, Vəli Məmmədov, Vəkil
Məmmədov, İmaməli Məmmədov vb.
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 28
DMANİSİ RAYONUNDA – Ölkənin güney-gündoğarında,
paytaxtdan 102 km cənub-qərbdə.
1917-ci ilədək Tiflis quberniyasının
Borçalı qəzasina, 1917-1930-cu
illərdə Tiflis qəzasına, 1930-1933-
cü illərdə Zalqa rayonuna aid olub,
sonra
ayrıca
rayon
statusu
qazanıb. Cavaxet dağ silsiləsinin
doğu hissəsindədir. Ərazisi: 1198,8
kv. km., bunun 800 kv. km.-i kənd
təsərrüfatına
yararlıdır.
Təməl
iqtisadi sahəsi kənd təsərrüfatı,
əsasən
də
kartofçuluq
və
heyvandarlıqdır. Əhalisi: 1989-cu
ildə 33.700 nəfər, 2002’də 28.034
nəfər (hər kv. km.-ə 23,4 nəfər;
ölkə əhalisinin 0,6%-i). Ümumi
ərazisi 120000 hektardır, bunun 62000 hektarı otaracaq,
27000 hektarı meşə zolağı, 15000 hektarı əkin sahəsi, 13000
hektarı biçənəkdir. Əvvəllər Başkeçid adlanıb. Bu da yəqin
əsas, baş keçid anlamlarına uyğundur. 1917-ci ilədək Borçalı
məzrəsinə (qəzasına), 1929-cu ilədək Lüksemburq rayonuna
daxil olub, 1929-cu ildən Başkeçid rayonu kimi inzibati vahidə
çevrilmişdi. 1947-ci il 18 mart tarixindən Dmanisi rayonu
adlanır. Hüdudları: şərqdə Bolnisi, şimalda Zalqa rayonları,
cənubda Ermənistan, qərbdə Axalkalak rayonu. Ərazisində
Maşaver, Qarabulaq çayları axır. Ərazisində qədim arxeoloji
məskən və milyon yarım yaşı olan insan çənəsi aşkarlanıb.
Həmin
arxeoloji
məskəndə
şəhəryanı
müsəlman
qəbiristanlığından ərəb əlifbasıyla yazılı 1204-cü ilə aid
epitafya abidəsi, 1340-cı ilə aid olan, üstündəki yazıyla onun
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 29
Kərəm xana məxsusluğu ifadələnən daşdanyonma at heykəlc-
iyi üzə çıxarılıb. Rayon mərkəzi: Dmanisi şəhəri. Rayon qəzeti
(əvvəllər "Trialeti", hazırda "Dmanisi") gürcü və Azərbaycan
dillərində çap olunur. Əhalisi: 2002’də 28034 nəfər. Rayonun
kəndlərində soydaşlarımız yığcamlıq təşkil edirlər: 1979’da
32164 nəfər (72,2%), 1989’da 33107 nəfər (63,9%), 2002’də
18716 nəfər (66,8%), 2006’da qeydiyat jurnalı üzrə 5966
ailədə 20.032 nəfər. 1 şəhər, 15 kənd məclisi, 59 kənd var,
37 kənddə tam azərbaycanlılar məskundurlar. Rayon kənd
əhalisinin 74,4 faizi azərbaycanlılar, 24,2 faizi gürcülər, qalanı
yunanlar, ermənilər, ruslardır. Soydaşlarımız Yırğançay,
Hamamlı, Qarabulaq, Qəmərli, Oruzman, Qızılkilsə, Lök-
Candar, Bəzəkli, Pantian (Armudlu), Baxçalar, Dağ Arıxlı, Ki-
rovis, Qamışlı, Dağ Qızılhacılı, Gəyliyən, Ormeşən, Səfərli,
Yaqublu, Şahmarlı, Gödəkdağ, Məmişlər, Məmişli, Dəllər,
Dunus, Hüseynkənd, Şindilər, Saca, Salamməlik, Suqala,
Əngirəvan, Soğutlu kəndlərində elliklə yaşayırlar. Rayondakı
30 azərbaycandilli məktəbdə 2284 şagird, 273 müəllim var.
DMANİSİ
(Başkeçid)
ŞƏHƏRİNDƏ.
–
Dəniz
səviyəsindən 1250 m yüksəklikdə. Tuman/Tumanis/Tu-
manin/Dumanis formalarında adı erkən orta əsrlərdən
mənbələrdə çəkilir. Tuman tərəflərdən gəlmiş duman türk
tayfasının, hunların ilk xaqanı Duman xanın adını əks etdirdiyi
vəya türk dilində ərazi vahidi mənasındakı tümən sözü ilə
əlaqəli olduğu, "Dədə Qorqud"dakı Tumanin qalasının həmin
Dmanis olduğu düşünülür. Xeyli əvvəl Başkeçid adlanıb. 1947-
ci il 18 mart tarixdən Dmanisi adıyla əvəzlənib. Azər-
baycanlılar: 2002’də 40 ailədə 150 nəfər, 2006’da 207 ailədə
1000 nəfər.
BAĞÇALAR kəndi – Gədi çayının mənsəbində, rayon
mərkəzindən 17 km günbatar səmtdə, dəniz səviyəsindən
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 30
1180 m yüksəklikdə. Baxçalar yer adı 1701-ci ilin sənədində
xatırlanır. Əhalisi: 1721-ci ildə 25 ailə; 1870’də 4 ailədə 27
nəfər; 1926’da 15 ailədə 104 nəfər; 2002’də 149 nəfər (69
kişi, 80 qadın), 2006'da 35 ailədə 146 nəfər. İlk məktəb
1926’da yaradılıb. İbtidai məktəb (10 şagird) fəaliyətdədir.
BƏZƏKLİ kəndi – Qarasu çayının sol sahilində, rayon
mərkəzindən 8 km cənub-qərbdə, dəniz səviyəsindən 1280 m
yüksəklikdə. Bozox–bozoğluları türk tayfasının adının təhrifi
olduğu düşünülür. Əhalisi: 1870’də 19 ailədə 159 nəfər;
1918’də 22 nəfər; 1926’da Yuxarı Bəzəklidə 18 ailədə 80
nəfər, Aşağı Bəzəklidə 52 ailədə 325 nəfər; 2002’də 763
nəfər, 2006'da 252 ailədə 778 nəfər. Baza (doqquzillik)
məktəbi (113 şagird) fəaliyətdədir. Məşhurları: yüksək
vəzifələr tutmuş Hacımurad Xəlilov, alim Əli Nəsibov vb.
ÇOPURALLAR kəndi – Rayon mərkəzindən 25 km
qərbdədir. Yaxınlıqda son tunc və erkən dəmir dövrlərinə aid
arxeoloji materiallar, o cümlədən sak tipli döyüş baltaları,
tunc bıçaq ucları tapılıb. Əhalisi: 2002’də 108 nəfər, 2006'da
50 ailədə 115 nəfər.
DAĞ ARIXLI kəndi – Lükün-Şindi dağının qərb
ətəklərində, rayon mərkəzindən 12 km şimal-qərbdə, dəniz
səviyəsindən 1460 m yüksəklikdə. Bu toponim də, aran
Arıxlısı kimi, qıpçaqların Arıq tayfasının, Orta Asiyada qıpçaq
qaraqalpaqlarda indi də mövcud olan Arıq qövmünün adını
əks etdirə bilər. Tarixi qaynaqlarda kəndin adına Məryəmli
şəklində də rast gəlinir. Əhalisi: 1886-cı ildə 18 ailədə 137
nəfər; 1926’da 41 ailədə 290 nəfər; 2002’də 711 nəfər (354
kişi, 357 qadın), 2006'da 146 ailədə 766 nəfər. Məktəb
1926’da açılıb, indi təməl məktəb (97 şagird) var.
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 31
DAĞ QIZILHACILI kəndi – Qomaret yaylasında, rayon
mərkəzindən 20 km şimal-qərbdə, dəniz səviyəsindən 1240 m
yüksəklikdə. Aran-Qızılhacılısı kimi, Dağ Qızılhacılısının da qıp-
caq-qarapapaqlara bağlı tayfanın adındandır. Kəndin adına
19-cu əsrin tarixi qaynaqlarında Təhməzqulu-Qızılhacılı
şəklində rast gəlinir. Əhalisi: 1870’də 25 ailədə 168 nəfər;
1926’da 67 ailədə 423 nəfər; 2002’də 341 nəfər (156 kişi, 185
qadın), 2006'da 88 ailədə 336 nəfər. İlk məktəb 1930-cu ildə
yaradılıb, indi təməl məktəb (53 şagird) var.
DƏLLƏR kəndi – Başkeçid yaylasında, Maşaver çayının
sağ sahilində, rayon mərkəzindən 4 km cənub-qərbdə, dəniz
səviyəsindən 1160 m yüksəklikdə. Bolnis-Dəllər kəndi kimi, bu
Dəllər də türkmənşəli tayfalardan olub, qazaxlarda, başqırd-
larda, noqaylarda, qaraqalpaqlarda Tele/Tələ tayfasının adını
əks etdirir. Əhalisi: 1926’da 31 ailədə 253 nəfər; 2002’də 313
nəfər (162 kişi, 151 qadın). Dünyəvi məktəb 1923-cü ildə
təşkil edilib, ibtidai məktəb (15 şagird) fəaliyətdədir.
Məşhurları: polkovnik Vaqif Sadıxov vb.
DUNUS kəndi – Başkeçid yaylasında, Maşaver çayının sol
sahilində, rayon mərkəzindən 8 km şərqdədir. Bu toponimə
1536-cı ilin sənədlərində rastlaşırıq. Əhalisi: 1870’də 8 ailədə
54 nəfər; 1926’da 26 ailədə 195 nəfər; 2002’də 454 nəfər
(223 kişi, 231 qadın), 2006'da 135 ailədə 612 nəfər. Təməl
məktəb (84 şagird) var. Məşhurları: veteran müəllim
İmanqulu Nəsibov, hüquq-mühafizəçisi Səlimxan İsmayılov,
maarifçi Nizami Həsənov vb.
ƏNGİRƏVAN kəndi – Maşaver çayının sağ sahilində, ra-
yon mərkəzindən 13 km cənub-şərqdə, dəniz səviyəsindən
1160 m yüksəklikdə. 16-cı əsrin qaynaqlarında Əngirəvan–Sə-
məkürə yer adı xatırlanır. Əhalisi: 1870’də 7 ailədə 48 nəfər;
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 32
1918’də 103 nəfər; 1926’da 21 ailədə 133 nəfər; 2002’də 162
nəfər (86 kişi, 76 qadın), 2006'da 46 ailədə 167 nəfər.
GƏYLİYƏN kəndi – Başkeçid yaylasında, rayon mərkə-
zindən 14 km şərqdə, dəniz səviyəsindən 1340 m yüksəklikdə.
Əhalisi: 1870’də 23 ailədə 154 nəfər; 1926’da 42 ailədə 305
nəfər; 2002’də 640 nəfər (323 kişi, 317 qadın), 2006'da 175
ailədə 636 nəfər. Təməl məktəb (61 şagird) fəaliyətdədir.
Məşhurları:
profesorlar
Xaləddin
İbrahimli,
Kərəm
Məmmədov, veteran müəllim Hümbət Abdullayev, jurnalistlər
Mədəd Coşğun, Şamxəlil Məmmədov, Emin Mahmudov vb.
GÖDƏKDAĞ kəndi – Başkeçid yaylasında, rayon
mərkəzindən 9 km günbatar səmtdə, dəniz səviyəsindən 1450
m yüksəklikdə. Türkmənşəli Get tayfasının, oğuz soylu
Gödəkli tayfasının, Xəzərlərin Gödəklər qolunun, qədim Katak
tayfasının adıyla dağ sözünün birləşməsindən ibarət olduğu
hesab edilir. Əhalisi: 1886-cı ildə 16 ailədə 171 nəfər; 1926’da
26 ailədə 155 nəfər; 2002’də 362 nəfər, 2006'da 118 ailədə
419 nəfər. İbtidai məktəb var.
HAMAMLI kəndi – Qarabulaq çayının sol sahilində, rayon
mərkəzindən 9 km güneydə, dəniz səviyəsindən 1160 m
yüksəklikdə. Kəndin güneyində 1 km aralıda 12-ci yüzildən
qalma, girişi güneydən olan kilsə və kiçik məzarlıq
aşkarlanmışdır. Əhalisi: 1728-ci ildə 16 ailə; 1870’də 47 ailədə
409 nəfər; 1918’də 797 nəfər; 1926’da 127 ailədə 858 nəfər;
2002’də 1596 nəfər (769 kişi, 827 qadın), 2006'da 474 ailədə
1579 nəfər. Dünyəvi məktəb 1922-ci ildən var; hazırda orta
məktəb (249 şagird) fəaliyətdədir. Məşhurları: aşıq Sona, saz
ustası Məhəmməd Hamamlı, din xadimləri Hacı Musa,
Məhəmməd Musa oğlu, Hacı Salman Musayev, aşıq Vəkil
Hamamlı, hüquq-mühafizə işçiləri polkovnik Şahbaz Aslanov,
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 33
Rafiq İsmayılov, güləş üzrə dünya və Avropa çempionu
Kamandar Məcidov, ictimaiyətçilər Paşa Aslanov, Niyaz
Məcidov, şair-alim-jurnalist Knyaz Aslan vb.
HÜSEYNKƏND (Söyünçay) kəndi – Qomaret (Güməret)
yaylasında, rayon mərkəzindən 25 km günbatar səmtdə,
dəniz səviyəsindən 1380 m yüksəkdə. 1701-ci il sənədlərində
bu kəndin adı var. Əhalisi: 1926’da 17 ailədə 70 nəfər;
2002’də 135 nəfər. İbtidai məktəb var. Məşhurları: hüquqçu
Məmməd Məmmədov vb.
KİROVİS kəndi – Qomaret yaylasında, rayon mər-
kəzindən 14 km şimal-qərbdə, dəniz səviyəsindən 1260 m
yüksəkdə. 1940-cı illərədək almanlar yaşayıblar və Valdheym
adlanıb. Həmin vaxtlardan azərbaycanlılar yaşayırlar. 1943-cü
il 5 avqust tarixdən Kirovis adlanır. Əhalisi: 2002’də 481 nəfər
(225 kişi, 256 qadın), 2006'da 111 ailədə 515 nəfər. Təməl
məktəb var. Məşhurları: ağsaqqal Qurban Qocayev, veteran
müəllimlər Şamxəlil Məmmədov, Hüseyn Əliyev, Səyad
Muradov vb.
QAMIŞLI
kəndi
– Başkeçid yaylasında, rayon
mərkəzindən 40 km cənub-şərqdə, dəniz səviyəsindən 1460
m yüksəklikdə. 1536-cı ilin sənədlərində Qamışkənd adı qeyd
olunub. Toponim qızılbaşların Komuşlu tirəsi ilə ilgili ola bilər.
Əhalisi: 1870’də 30 ailədə 508 nəfər; 1918’də 403 nəfər;
1926’da 72 ailədə 509 nəfər; 2002’də 355 nəfər (177 kişi, 178
qadın), 2006'da 106 ailədə 412 nəfər. Məktəb 1921-ci ildən
fəaliyətdədir və indi təməl məktəb var.
QARABULAQ kəndi – Qarabulaq (Zurdakərd) çayının
sahilində, rayon mərkəzindən 22 km günbatarda, dəniz
səviyəsindən 1340 m yüksəklikdə. Toponim Qəryə-Bulaq, yəni
=============================================
Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 34
Bulaq kəndi anlamında ola bilər. Yaxınlıqda gec paleolitə aid
arxeoloji
düşərgə,
bu
düşərgədə
kiçik
üçbucaqlar,
dördbucaqlar, daş kürəciklər tapılıb. Qarabulaq və Ağbulaq
çayları arasında 11-ci əsrə aid kiçik kilsə saxlanır. Kənd Yuxarı
Qarabulaq və Aşağı Qarabulaq ellərinə bölünür. Qarabulağın
adı 1701-ci il əhalisayımında çəkilib, Yuxarı Qarabulaqda 8
nəfər, Aşağı Qarabulaqda 7 nəfər əhali qeyd edilib. Əhalisi:
1886-cı ildə Böyük Qarabulaqda 32 ailədə 155 nəfər, İkiqapılı-
Qarabulaqda 8 ailədə 37 nəfər, Bala Qarabulaqda 6 ailədə 45
nəfər; 1926’da 110 ailədə 765 nəfər; 2002’də Yuxarı Qara-
bulaqda 1114 nəfər, Aşağı Qarabulaqda 333 nəfər, 2006'da
Yuxarı’da 311 ailədə 1234 nəfər, Aşağı’da 121 ailədə 386
nəfər. Məktəb 1921-ci ildən var; Yuxarı Qarabulaqda təməl
məktəb (150 şagird), Aşağı Qarabulaqda ibtidai məktəb (16
şagird) fəaliyətdədirlər. Məşhurları: şair Məhəmməd Şindili,
profesorlar Fariz Mikayılov, Əzizxan Tanrıverdiyev, ictimaiyətçi
Cahangir Orucov, maarifçilər Əlibala Abdullayev, Cabbar
İsmayılov, Səlim Mikayılov vb.
Dostları ilə paylaş: |