1. Amerikadagi psixolingvistik tadqiqotlar Amerikalik psixolingvistlatning konsepsiyasi


so‘zlovchilarning tezligi shu kodi madaniyatida qabul qilingan signallarda hosil



Yüklə 257,44 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/8
tarix21.05.2023
ölçüsü257,44 Kb.
#118979
1   2   3   4   5   6   7   8
1. Amerikadagi psixolingvistik tadqiqotlar Amerikalik psixolingv

so‘zlovchilarning tezligi shu kodi madaniyatida qabul qilingan signallarda hosil 
qilinadigan jarayonlarni o‘rganadi va bu signallar tinglovchilarning sharhlarida 
qayta ishlanadi. Boshqa so‘zlar bilan aytganda, psixolingvistika kodlash va kodlarni 
ochish jarayonlari bilan ish ko‘radi, modomiki, ulardagi axborotlar holati 



kommunikatsiya ishtirokchilari (OSP,4) holatiga muvofiq keladi. Ammo bunday tavsif, 
oson ko‘ringandek, psixolingvistikaga “klassik” tilshunoslik va “klassik” nutq 
psixologiyasi chegarasida chiqadigan, hatto qisman ushbu chegaralarga aloqador bo‘lgan 
deyarlik barcha va barcha kiritishga imkoniyat beradi. “Psixolingvistika” termini, qoida 
bo‘yicha E.R.Daybold ta’kidlaydiki, “inson tili va verbal xulqning muayyan 
aspektlariga nazariy va eksperimental yondashuvlarning ayrim aralashmasini 
anglatadi”…Psixolingvistlka, uning asosuga ancha omonat fanlardan alohida fan sifatida 
real mavjud bo‘lishini tan olish uchun asosdir (OSP,205) (
14
Uni ajratishga, balki, arzimas. 
Bu masalaga biz hali qaytamiz). 
Bu omonat SP va RD uchun olingan muammolar nomenklatura(majmua)sida yaxshi 
ko‘rinadi. Biz barcha holatlarda amerikalik psixolingvistlarning fikriga tayanamiz
aniqrog‘i, psixolingvistika ko‘lamiga ular nimani kiritgan bo‘lsa, shuni kiritamiz. Albatta, 
ochiq taranglik holati(masalan, OSPga Skinner kitobiga yoki SPga L.S.Vigotskiyning 
“Tafakkur va nutq” kitobini qayta bosish)dan chekinmaslikka to‘g‘ri keladi. 
Va yana bir taxminiy e’tiroz - bu psixolingvistika bo‘yicha chop qilinayotgan davriy 
nashrlar haqida. Yaqin kunlargacha ular uchun, asosan, “Patologik (g‘ayritabiiy) va 
ijtimoiy psixologiya jurnali” (Journal of Abnarmal and Sosial Psychology, JASP) va 
“Amerika akustik jamiyati jurnaji” (Journal of the Acoustical Society of America, JASA) 
o‘z sahifalaridan o‘rin berdilar. Amerikalik psixolingvistlar, shuningdek, Angliyaning 
“Language and Speech” jurnali bilan ham hamkorlik qiladilar. 1962-yildan buyon “Journal 
of Verbal Learning and Verbal Behavior” (JVLVB) chiqa boshlagan bo‘lib, unda 

Yüklə 257,44 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin