Azərbaycan-Türkiyə iqtisadi əlaqələri: əsas trendlər və nailiyyətlər Son zamanlar tez-tez səsləndirilən üçüncü ölkələrdə birgə layihələrin
həyata keçirilməsi üçün qeyd etdiyimiz məsələlər vacibdir. Azərbaycan-
Türkiyə İş Adamları Birliyinin üzvü olan Türkiyə sərmayəli şirkətlərdən bir
çoxu ilk zamanlar işə başlarkən peşəkar yerli kadrlar tapa bilmədiklərindən
Türkiyədən ixtisaslı kadrlar gətirməli olurdular. Lakin apardığımız
monitorinq göstərir ki, getdikcə Türkiyədən gələn işçiləri onların yanında
yetişmiş yerli işçilər əvəz etməyə başlayır. Nəticədə şirkətlərdə yerli işçilər
mütləq çoxluğa malik olurlar. Bundan sonra isə həmin şirkətlər Azərbaycan
vətəndaşı olan işçilərindən Türkiyədə, o cümlədən digər ölkələrdə həyata
keçirdikləri layihələrdə də istifadə edirlər. Beləliklə, əməyin sərbəst
hərəkətinin təmin edilməsi ilə üçüncü ölkələrdə birgə layihələrin həyata
keçirilməsi üçün ciddi kadr potensialını formalaşdırmaq mümkündür.
İki ölkənin iş adamları üçüncü ölkələrdə, xüsusilə də keçmiş sovet
respublikalarında birgə ciddi nailiyyətlərə imza ata bilərlər. Azərbaycanla
Türkiyə arasındakı əlaqələr kompleks şəkildə gücləndirilərək, sinerji
yaradılmalı və bu, ölkələrimiz arasında mövcud olan münasibətlərlə yanaşı,
digər ölkələrlə əlaqələrə də töhfə verməlidir.
Beləliklə, Azərbaycan bu prosesdən keyfiyyətli insan resursları axını,
Türkiyə isə işsizlik probleminin müəyyən qədər də olsa yumşalması
faydasını görəcək. Qarşılıqlı viza tələbinin, ümumiyyətlə, ləğv edilməsi
və MDB məkanında tətbiq edilən vizasız rejimin bu halda Türkiyə
vətəndaşlarına tətbiq edilməsi vacibdir. Azərbaycana daxil olarkən cəmi 3
ölkənin vətəndaşları viza haqqı ödəməkdən tamamilə və ya qismən azad
ediliblər ki, bunlar da Türkiyə, Pakistan və Yaponiya vətəndaşlarıdır.
Hazırda Azərbaycanda 11,3 min əmək miqrantı əmək fəaliyyəti ilə
məşğul olur. Əgər 2006-cı ilə kimi Azərbaycan işçi qüvvəsi ixrac edirdisə,
ölkə 2011-ci il iyunun 1-nə təxminən 90 ölkədən miqranta malikdir. Burada
Rusiya, Türkiyə və İran üstünlük təşkil edir
22
.