1 Bismillahir rohmanir rohiym Muqaddima

Qiroatlari 
Nabiy sollallohu alayhi vasallam madlar bilan choʻzib 
qiroat qilardilar. “Bismillaahir rohmaanir rohiym”, desalar, 
“Bismillaah” da choʻzardilar, “Arrohmaan” da choʻzardilar va 
“Arrohiyym” da choʻzardilar
4
. 
Qiroatlarini oyat – oyat qilib boʻlib oʻqirdilar. 
“Bismillaahir rohmaanir rohiym”, deb toʻxtardilar. Keyin 
“Alhamdu lillaahi robbil ’aalamiyn”, deb toʻxtardilar. Keyin 
“Arrohmaanir rohiym”, deb toʻxtardilar. Keyin “Maaliki 
yavmiddiyn”, derdilar
5
. 
1
Buxoriy, 2002. Muslim, 1125. 
2
Muslim, 1162. 
3
Muslim, 1163. 
4
Buxoriy, 5046. 
5
Abu Dovud, 4001. Termiziy, 2927. Ahmad, 26583. 

---

38 
U zot sollallohu alayhi vasallam Makka fathi kuni Fath 
surasini qiroat qildilar va uch marta “o-o, o-o, o-o” deb uni 
ohang bilan oʻqidilar
1
.
U zot sollallohu alayhi vasallamn uy ichida turib xonadagi 
odamlar eshitadigan balandlikda qiroat qilardilar
2
. 
Oisha roziyallohu anhodan soʻraldi: “U zot sollallohu 
alayhi vasallam maxfiy qiroat qilarmidilar, yoki ovozlarini 
chiqararmidilar?” 
“Ikkisini ham qilardilar. Baʻzida maxfiy, baʻzira 
ovozlarini chiqarib oʻqirdilar”, dedi
3
. 
Ummu Honeʻ roziyallohu anho dedi: “Meni oʻz 
shiyponimda boʻlib turib Nabiy sollallohu alayhi 
vasallamning qiroatlarini eshitardim”
4
.
 
Yigʻlashlari 
Rosululloh sollallohu alayhi vasallam namoz oʻqirdilar. 
Yigʻilari tufayli koʻksilaridan tegirmon vijirlashiga oʻxshash 
ovoz chiqardi
5
. 
Kusuf namozining ikkinchi rakʻatida sajda oxirida 
ogʻzilaridan qattiq havo chiqarib, yigʻlay boshladilar. 
Aytardilarki: “Buni men ularning ichidaligimda boʻlishiga 
1
Buxoriy, 4853, 7540. 
2
Abu Dovud, 1327. 
3
Abu Dovud, 1437. Termiziy, 449. 
4
Nasaiy, 1013. Ibn Moja, 1349. Ahmad, 26894. 
5
Abu Dovud, 904. Nasaiy, 1214. Ahmad, 16317. 

---

39 
vaʻda qilmaganding. Biz senga istigʻfor aytib turgan holimizda 
buni boʻlishiga vaʻda qilmaganding”
1
.
Yaʻni quyosh tutilgan payt, Allohning azobidan panoh 
soʻrayabtilar. Chunki Alloh taolo: “Modomiki sen ularning