1 Ədədi ardıcıllıq və onun verilmə üsulları



Yüklə 0,75 Mb.
səhifə10/10
tarix25.04.2023
ölçüsü0,75 Mb.
#102421
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
1 d di ard c ll q v onun verilm sullar

Diferensialın tərifi.

funksiyası ( a, b ) intervalında diferensiallanandır.



Tərif . Diferensiallanan  funksiyasının x nöqtəsində ki, artımının baş hissəsinə yəni -dən xətti asılı olan  ifadəsinə onun x nöqtəsində diferensialı deyilir.  funksiyasının x nöqtəsində diferensialı və  ilə işarə olunur.

və yaxud 
Tutaq ki, hər hansı cisim düz xətt boyunca hərəkət edir və diferensiallanan  funksiyası onun hərəkət qanunudur. Aydındır ki, cisim t anından  anına qədər olan müddətdə


qədər yol gedər. Hərəkətin t anında sürətinin  olması məlumdur. Deməli əgər hərəkət edən cismin bütün zaman fasiləsində sürəti sabit olub t anındakı,  sürətinə bərabər olsa idi, onda cisim həmin müddətdə

(1)
qədər məsafə getmiş olardı . Bu , s(t) funksiyası diferensialının mexaniki mənasını ifadə edir.
Həm törəmə alma və həmdə diferensialı tapma əməllərinə diferensiallama əməli deyilir. Tutaq ki, diferensiallanan  və  funksiyaları verilmişdir. Onların diferensialı


20Diferensialın həndəsi mənası
M(x, y) nöqtəsi götürək. Bu nöqtədə funksiya qrafikinə çəkilən toxunan MT düz xətti olsun . Absis oxu üzərindəki,  nöqtəsindən ordinat oxuna paralel qaldırılan düz xətt MT toxunanını nöqtəsində kəsər.


Düzbucaqlı NMQ -da



törəmənin həndəsi mənasına görə  olduğundan ;

(1)

NQ kəmiyyəti, x absisi  artımını aldıqda MT toxunanı ordinatı-
nın aldığı artımdır. (1) bərabərliyindən funksiya diferensialının həndəsi mənası alınır.

funksiyasının x nöqtəsində diferensialı , funksiyanın qra-
fikinə M(x,y) nöqtəsində çəkilmiş toxunanın toxunma nöqtəsinin
absisi artımı aldıqda ordinatının aldığı artıma bərabərdir

Yüklə 0,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin