9.Neftin ağırlıq gücü
Neft sütununu yaratdığı təzyiq adətən kontur suyunun gücü ilə yaradılan təzyiqdən dəfələrlə azdır. Bununla əlaqədar olaraq, neftin ağırlıq gücünün təsiri yalnız kontur sularının gücünün olmadığı və ya kəskin azaldığı halda praktik əhəmiyyət kəsb etməyə başlayır.
Ağırlıq gücünün təsiri altında layın yaxşı keçiriciliyi şəraitində kontur sularının gücünün olmaması şəraitində neft layın alt hissələrinə axır. Buna görə də, neftin seçilməsi baş verdikcə, onun səviyyəsi azalır, layın yuxarı hissəsi tədricən quruyur (şəkil 202) və müvafiq olaraq, layda təzyiq tədricən azalır.
Layın keçiriciliyinin pis olduğu halda, neft ağırlıq gücü altında yalnız ən yaxın quyunun dibinə doğru hərəkət edir və burada istismar nəticəsində təzyiq kəskin düşür. Bu zaman layın yuxarı hissəsi quruyur və layda neftin səviyyəsi qıf formasını alır (şəkil 203).
10.Məsaməli mühit və maye fazaların daxili səthlərinin diferensial enerjisi
Layda nefti hərəkət etdirən yuxarıda sadalanan qüvvələrdən başqa məsaməli mühit və maye fazaların daxili səthlərinin diferensial enerjisi qeyd edilməlidir.
Müxtəlif maye fazalar üçün məsaməli mühitin daxili səthlərinin diferensial enerjisinin təsiri zamanı prosesin mahiyyəti ondan ibarətdir ki, qravitasiya gücü və təzyiqinin təsirindən asılı olmayaraq, su yüksək keçiriciliyə malik süxurdan aşağı keçiriciliyə malik süxura axmaq tendensiyasına malikdir. Bu zaman su, əlbəttə ki, süxuru əsasən islatmalıdır.
Kapillyar təzyiqin təsviri zamanı qeyd olunmuşdur ki, məsamələrin ölçüsü nə qədər az olarsa, onun həcmi bir o qədər yüksəkdir. Bundan çıxış edərək, hərəkət edən neft – su kontaktında xırda məsaməli kanallarda, yəni, layın az keçiriciliyə malik hissələrində təzyiq dəyişikliklərinin iri məsaməli kanallardan kapillyar təzyiqi fərqinə bərabər həcmdə yüksək olacağını gözləmək olar.
Şəkil 202. Neft sütunlarının ağırlıq gücünün təsiri altında dəyişməsi sxemi
Şəkil 203. Drenaj qıfının əmələ gəlmə sxemi
§ 3. Laya su və ya qazın vurulması yolu ilə əlavə enerjinin daxil edilməsi zamanı lay rejimləri
Dostları ilə paylaş: |
