1 Ma`ruza Mavzu: Fiziologiya va inson salomatligi fanining predmeti, maqsadi va vazifalari Reja

2. 
 “Fiziologiya va inson salomatligi” fanining boshqa fanlar bilan aloqasi. 
“Fiziologiya va inson salomatligi” fani anatomiya, gistologiya, sitologiya va boshqa barcha tibbiyot 
shuningdek, pedagogika fanlariga yaqindan bog„liq. Ish jarayonida yosh fiziologiyasi va gigienasi 
umumiy gigiena, umumiy fiziologiya, mikrobiologiya, epidemiyalogiya, biokimyo, bolalar va o„smirlar 
ruhiyati, pedagogika tavsiyalari hamda yutuqlaridan foydalanadi. 
Pedagoglar ta‟lim-tarbiya ishlarini “Shaxsning fiziologik rivojlanishi” fanining bergan 
ma‟lumotlariga asoslangan holda olib borishlari muhim ahamiyatga ega. Pedagog bilib olishi shart 
bo‟lgan birinchi narsa, bu bola tanasining tuzilishi va hayoti, bola tanasining anatomiyasi va 
fiziologiyasi, hamda uning rivojlanishidir. Busiz yaxshi pedagog bo‟lish mumkin emas. 
Tabiiy fanlar: biologiya, fiziologiya, ximiya, fizika, va boshqalar fiziologik hodisalar va jarayonlarning 
tabiiy fiziologik mexanizmlarini tushunish va shu orqali ularning kechishi qonuniyatlarini ob‟yektiv 
o‟rganish uchun material beradi. Аyniqsa, bosh miyaning hamda markaziy asab tizimining fiziologik 
faoliyatlarini boshqarishla va ularni muvofiqlashtirishdagi rolini e‟tirof etgan holda yosh fiziologiyasi 
va gigiyena fani tabiiy fanlar erishgan yutuqlar va ulardagi tadqiqot uslublaridan omilkorona 
foydalanadi. Shaxs qobiliyatlarini diagnostika qilish, uning tug‟ma layoqatlari hamda orttirilgan 
sifatlarini bir vaqtda bilishda fiziologiyaning qator usullaridan(miya assimetriyasi qonunlari, miya 
bioritmlarini yozid olish, neyrodinamik hodisalarni aniqlash, qon aylanish va tana haroratini o‟lchash 
metodlari) o‟z o‟rnida foydalaniladi. 
Kibernetika fani sohasidagi erishilgan yutuqlar yosh fiziologiyasi va gigiyenasi uchun ham 

---

ahamiyatli va zarur bo‟lib, u inson shaxsining o‟z-o‟zini boshqarish va fiziologik jarayonlarni 
takomillashtirish borasida axborotlar texnologiyasi va kibernetika tomonidan qo‟lga kiritilgan yutuqlar 
va tadqiqot metodlari, maxsus dasturdan o‟z o‟rnida foydalanai. 
Masalan, oddiy mulogot jarayonini yanada takomillashnirish, har bir so‟zning shaxslararo 
munosibatlardagi ta‟sirchanligini oshirish maqsadida hamda ana shuday ijtimoiy faoliyat jarayonida 
shaxs fiziologik nizimini takomillashtirishda turli kibernetik modellardan o‟rinli foydalanish zamonaviy 
fiziologiya, psixologiya va pedagogikaning jamiyatdagi o‟rni va ro‟lini oshiradi, maxsus kompyuter 
dasturlarining keng qo‟llanilishi inson miyasi va ruhiy olami sirlarini tez va aniq o‟rganishni 
kafolatlaydi.