foydalanuvchining shu blokni qabul qilib olishining tugashi
vaqti orasidagi vaqt
oralig‘i tarzida aniqlanadi. τ
I
kechikish uzatilayotgan ma’lumotlar bloklarining
telekommunikatsiya tarmog‘i uzellari orasidagi aloqa kanallari bo‘yicha
paketlashtirish, uzatish va tarqatish vaqtlari, shuningdek, bu bloklarni oraliq
kommutatorlar va tarmoq marshrutizatorlari navbatlarida
kutishlari vaqti
yig‘indisidan tashkil topadi.
Asinxron
telekommunikatsiya
tarmog’ida
ma’lumotlar bloklarining
kechikishi har bir blok uchun har xil bo‘lishi mumkin va u tasodifiy kattalikni
ifodalashi mumkin bo‘lib, u quyidagi tarzda ifodalanadi:
=
=
+
+
+
=
N
j
wt
ij
sr
ij
M
k
pr
ik
p
i
i
1
1
)
(
, (1.10)
bu yerda:
p
i
- trafikning
i-
ma’lumotlar blokini paketlashning tasodifiy vaqt
kattaligi, M – xizmatning ikki abonent o‘rtasidagi
aloqa kanallarining umumiy
soni; N – xizmatning ikki abonent orasida joylashgan kommutatsiyalash
qurilmalari soni;
pr
ik
-aloqa kanali bo‘yicha trafikning
i-
ma’lumotlar bloki tarqalish
vaqtining tasodifiy kattaligi;
sr
ij
-
j
-kommunikatsiya
qurilmasida trafikning
i-
ma’lumotlar blokiga xizmat ko‘rsatish vaqtining tasodifiy kattaligi;
wt
ij
-
j
-
kommutatsiya qurilmasida trafikning
i-
ma’lumotlar blokining navbatda kutish
vaqtining tasodifiy kattaligi.
O‘rtacha kechikish
uzatilayotgan ma’lumotlar bloklarining barcha
kechikishlarining o‘rtacha qiymati sifatida aniqlanadi:
=
−
)
(
)
(
1
b
N
i
i
b
N
, (1.11)
bu yerda
N
(b)
– yetkazib berilgan ma’lumotlar bloklarining umumiy soni.
Yo‘qotishlar ehtimolligi P
(rs)
-
manzilga yetkazib berilmagan ma’lumotlar
blokining, topshirilganlarning umumiy soniga nisbati bilan belgilanadi.
Djitter
σ
(τ)
– mos xizmat trafigining ma’lumotlar blokini uzatishni kechikishi
τ
(max)
va τ
(min)
o‘rtasidagi farqi sifatida aniqlanadi:
(min)
(max)
)
(
−
=
, (1.12)
bu yerda
−
=
−
−
D
(min)
,
+
=
−
−
D
(max)
, (1.13)
dispersiya esa
=
−
−
=
)
(
1
2
)
(
)
(
1
b
N
i
i
b
N
D
. (1.14)
Transport ulanish parametrlarining abonentlarga
taqdim etilayotgan xizmat
sifatiga ta’siri 1.7-jadvalda keltirilgan.
1.7-jadval
Transport ulanish parametrlarining xizmatni taqdim etish sifatiga ta’siri
Sifat parametrlari
Xizmat turi
Telefon
Videokonferensiya
Talabga
ko‘ra video
Ma’lumotlar
uzatish
Kechikish
Katta
Katta
O‘rtacha
Kam
Ulanishni
o‘rnatish vaqti
Katta
Katta
O‘rtacha
O‘rtacha
Djitter
Katta
Katta
Katta
Kam
Yo‘qotish
ehtimolligi
O‘rtacha
O‘rtacha
O‘rtacha
Katta
Ulanishni
o‘rnatish
ehtimolligi
Katta
Katta
Katta
Katta
Ulanishni uzilish
ehtimolligi
Katta
Katta
Katta
Kam
Eslatma. Katta, o‘rtacha, kam atamalari quyidagilarni aniqlaydi: katta –
telekommunikatsiya ulanishining xizmatni taqdim etish sifatiga kuchli ta’siri. Bu
parametrning katta qiymatiga yo‘l qo‘yilmaydi; O’rtacha – taqdim etilayotgan
xizmat sifatiga telekommunikatsiya ulanishining paramertlarini o’rtacha ta’siri. Bu
parametrning uncha katta bo‘lmagan qiymatiga yo‘l qo‘yiladi; Kam – taqdim
etilayotgan xizmat sifatiga telekommunikatsiya ulanishining paramertlarini kuchsiz
ta’siri. Bu parametrning katta qiymatiga yo‘l qo‘yiladi.
Yetkazib berish vaqti va djitterning qiymatlari haqiqiy vaqt masshtabida
amalga oshiriladigan xizmatlar uchun tarmoqning muhim tavsiflari hisoblanadi.
Telekommunikatsiya sohasida Yevropa tadqiqot markazining (RACE -
Research on Advanced Communication in Europe) tadqiqotlari
natijasida olingan
multimediali xizmatlarning asosiy turlari uchun aniqlangan ulanishni o‘rnatish va
ulanishni uzish ehtimolligi vaqti, ulanishni o‘rnatish ehtimolliklari, paketni
yo‘qolish ehtimolligi, djitter, kechikishlarni yo‘l qo‘yilgan qiymatlari 1.8-jadvalda
keltirilgan.
1.8-jadval
Multimediali trafikni uzatishda xizmat ko‘rsatish sifati parametrlarining
ruhsat etiladigan qiymatlari
Xizmat turi
Xizmat ko‘rsatish sifat parametrlari
t
(cn)
,c
R
(rj)
τ, ms
R
(rs)
σ
τ
, c
IP-telefoniya
0.5...1
10
-3
25...500
10
-3
100...150
Videokonferensiya
0.5...1
10
-3
30
10
-3
30...100
Talab
bo‘yicha
raqamli video
0.5...1
10
-3
30
10
-3
30...100
Oddiy ma’lumotlarni
uzatish
0.5...1
10
-6
50...1000
10
-6
-
Televizion
ko‘rsatuvlar
0.5...1
10
-8
1000
10
-8
-
5-
Dostları ilə paylaş: