1-Ma’ruza Mavzu: Multimedia tushunchasi. Multimedianing xususiyatlari Reja

2.1.2.
 
Tolali optik kabellar 
 
Multiservisli tarmoq haqidagi zamonaviy tushuncha abonent terminaligacha 
yoki oraliq tugallanishgacha (gibrid usul tola-mis) qo‘llaniluvchi tolali-optik 
kabellar bilan uzluksiz bog‘liq. 
Optik tolalarda yorug‘lik nurini aks qaytish effekti qo‘llaniladi. Tola silindr 
yoki to‘g‘ri burchakli ko‘rinishda ishlab chiqariladi. To‘g‘ri burchakli tolalar 
mikrosxemalarda, silindr ko‘rinishidagi tolalar kabellar asosida qo‘llaniladi (2.8-
rasm.). 
Ulanish tarmoqlarida qo‘llaniladigan kabellar quyidagi talablarga javob 
berishi kerak: 
-
narxining nisbatan pastligi; 
-
talab etilgan o‘tkazish oralig‘i; 
-
ulanish uchastkalarida so‘nishning kichikligi; 
-
nurlanish manbalari va qabul qilgichlar bilan oddiy ulanish; 

---

-
turli haroratlarda ishlashi; 
-
namlikka, bosimga va tebranishlarga chidamlilik. 
 
2.8-rasm. Optik tolalarning tuzilish namunasi 
Optik kabellar ulanish tarmoqlarida qo‘llanilishiga qarab ob’ekt, 
taqsimlagich va magistral turlarga ajraladi. Ob’ektlarda qo‘llaniladigan optik 
kabellar (abonent liniyasi) 1-2 tolali ko‘rinishda tayyorlanadi (2.9-rasm). 
2.9-rasm. Ob’ektda qo‘llaniladigan kabellarning tuzilish namunasi 
Magistral 
va 
taqsimlagich 
liniyalar 
uchun 
modulli, 
lentali 
va 
profillashtirilgan tuzilishli kabellar qo‘llanilishi mumkin. Tolani erkin yotqazish 

---

mexanik va termik ta’sirlarni kompensatsiyalash imkonini beradi. Bu tolalarning 
tuzilishi 2.10-rasmda keltirilgan. 
 
2.10-rasm. Optik kabellarning tuzilishi: 
a) tolali taqsimlovchi optik kabel; b) 20 ta tolali taqsimlovchi optik kabel; 
v) profil o‘zakli 12 ta tolali optik kabel 
7-