1-mavzu. “Makroiqtisodiyot” faniga kirish Reja: Makroiqtisodiyot fanining shakllanishi tarixi, predmeti va ob’ekti

Uy xo’jaliklari, firmalar, davlat va tashqi dunyo makroiqtisodiyot 
sub’ektlari hisoblanidilar.
Bu sub’ektlar orasida davlatning roli bahsli masala hisoblanib kelmoqda. 
Keynschilar bozor tizimi mexanizmlarining iqtisodiyotni barqaror o’sishini 
ta’minlashga doim ham qodir emas va davlatning iqtisodiyotga aralashuvi zarur deb 
hisoblashishsa iqtisodiy nazariyaning klassik maktabi namoyondalari bunday 
aralashishga qarshi fikrlar bildirishadi.
Bugungi kunga kelib ko’pchilik mamlakatlarda davlatning iqtisodiyotdagi 
roli sezilarli darajada katta ekanligini hisobga olsak, davlatning iqtisodiy rivojlanish 
strategiyasini belgilash, bozor mexanizmlariga putur yetkazmagan holda 
iqtisodiyotni tartibga solishi muhim ekanligiga iqror bo’lamiz. Davlat 
makroiqtisodiyotning boshqa sub’ektlari hatti-harakatini belgilovchi omillarni 
hisobga olgan holda, barqaror iqtisodiy rivojlanishni ta’minlash maqsadida, o’z 
tasarrufida mavjud bo’lgan vositalar orqali ularni yo’naltirib turadi. Bu vositalar esa 
fiskal (byudjet-soliq) va monetar (pul-kredit) siyosatdir. Xulosa qilib aytganda 
makroiqtisodiyot fani alohida mamlakatda iqtisodiy siyosatning va jahon xo’jalik 
aloqalarini tashkil etishning nazariy asosi hisoblanadi. 
 
 
 

---

2. Makroiqtisodiyot fanining tadqiqot usullari. 
 
Makroiqtisodiyot fanining tadqiqot usullariga ilmiy mavhumlashish, analiz 
va sintez, deduktsiya, induktsiya, statistik kuzatuv, iqtisodiy matematik 
modellashtirish usullari kiradi. 
Juda murakkab tizim hisoblangan milliy iqtisodiyotni tadqiq qilish o’ziga xos 
usullardan 
foydalanishni 
talab 
etadi. 
Son-sanoqsiz 
faktlarni, 
minglab 
ko’rsatkichlarni alohida-alohida o’rganib chiqish va ular borasida ilmiy asoslangan 
xulosalar chiqarish o’ta qiyin vazifadir. SHu sababli ham makroiqtisodiyot fanida 
agregat kattaliklardan foydalanishga asoslangan tadqiqit usullaridan foydalaniladi.