10-mavzu:О‘zbekistondagi mehnatni muhofaza qilish va sanoat xavfsizligi sohasidagi boshqaruv tizimining tuzilishi va funktsiyalari. 1.О‘zbekistondagi mehnatni muhofaza qilish va sanoat xavfsizligi sohasidagi boshqaruv tizimini faoliyatiga bag‘ishlangan meyoriy-huquqiy hujjatlarni sanab o‘ting.
2.О‘zbekistondagi mehnatni muhofaza qilish va sanoat xavfsizligi sohasidagi boshqaruv tizimining tuzilishi va funktsiyalari haqida nimalarni bilasiz ?
Javoblar:
1. 1992 yil 8 dekabrda O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi qabul qilindi.Konstitutsiyaning1X-bobi iqtisodiy va ijtimoiy huquqlarni himoyalashga qaratilgan.
Konstitutsiyaning 37-moddasida har bir shaxs mehnat qilish, erkin kasb tanlash, adolatli mehnat sharoitlarida ishlash va qonunda ko‘rsatilgan tartibda ishsizlikdan himoyalanish huquqiga egaligi ko’rsatib o’tilgan.
Sud hukmi bilan tayinlangan jazoni o‘tash tartibidan yoki qonunda ko‘rsatilgan boshqa hollardan tashqari majburiy mehnat ta’qiqlanadi.
38-moddada esa yollanib ishlayotgan barcha fuqarolar dam olish huquqiga egadirlar. Ish vaqti va haq to‘lanadigan mehnat ta’tilining muddati qonun bilan belgilanadi reyilga
39-moddada har kim qariganda, mehnat layoqatini yo‘qotganda, shuningdek boquvchisidan mahrum bo‘lganda va qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda ijtimoiy ta’minot olish huquqiga egaligi , pensiyalar, nafaqalar, ijtimoiy yordam boshqa turlarining miqdori rasman belgilab qo‘yilgan tirikchilik uchun zarur eng kam miqdordan oz bo‘lishi mumkin emasligi ko’satib o’tilgan.
40-moddada esa har bir inson malakali tibbiy xizmatdan foydalanish huquqiga egaligi ta’kidlab o’tilgan.
2. 2016 yil 22 sentyabrdagi “Mehnatni muhofaza qilish to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi qonuniga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritish haqida”giqonunda quyidagilar belgilangan:
6-modda. Mehnatni muhofaza qilishni davlat tomonidan boshqarish Mehnatni muhofaza qilishni davlat tomonidan boshqarish O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, mehnatni muhofaza qilish sohasidagi maxsus vakolatli davlat organi, shuningdek mehnatni muhofaza qilish sohasida qonun hujjatlariga muvofiq ayrim vakolatlarga ega bo‘lgan boshqa davlat organlari tomonidan amalga oshiriladi.