179
(9.1-rasm, a). Bunda 6 ta erkinlik darajasi yo‘q
qilinadi va shu bilan x, y, z
o‘lchamlarni uchta koordinata o‘qlari bo‘yicha avtomatik ravishda olinishi
ta’minlanadi. Agar zagotovkani ikkita o‘zaro perpendikulyar
tekisliklar bilan
(
) bazalash olib borilsa (9.1-rasm, b), 5 ta erkinlik darajasi yo‘qoladi va
“x” va “y” o‘lchamlar ikki bo‘yicha avtomatik tarzda olinishi ta’minlanadi. Agar
bir o‘lchamni avtomat tarzida ushlash kerak bo‘lsa, masalan frezerlash stanogida
“y” o‘lchamni, bitta tekislikka
sxema П
3
bo‘yicha bazalashtiriladi (9.1-rasm, c).
2. Zagotovkani aylanma harakat tashqi yuzasiga va uni o‘qiga
perpendikulyar tekislikka o
‘
rnatish
(9.1-rasm d, e, f). Aylanma harakat detallari:
porshen, plunjer, shtok, o‘q, val kabi detallarni zagotovkalari uchun o‘rnatish
ko‘rsatilgan. Tokarlik, yumaloq jilvirlovchi va uzunasiga
aylanuvchi stanoklarda
ishlanadigan zagotovkalar patronga o‘rnatiladi (9.1-rasm, d) sxema ПВН
4
П
1
bo‘yicha o‘rnatiladi. Bu bilan zagotovkani aylanish harakati
tashqi yuzasi orqali
to‘rtta erkinlik darajasidan va tekislik orqali bitta erkinlik darajasidan mahrum
bo‘ladi.
Agar zagotovkalar aylanmasa, aylanish yuzalari bo‘yicha prizmalarda
bazalashtiriladi (9.1-rasm,
l
), sxemasi ПВН
4
⊥
П
1
ga ko‘rsatilgan. Vtulkalarda ham
bazalash mumkin (9.1-rasm, f), sxemasi ПBH
2
⊥
П
3
qilib berilgan.
3. Aylanma harakat ichki yuzasiga va uni o‘qiga perpendikulyar
Dostları ilə paylaş: