215 Plastinka yuzasini nikellash usuli bilan koplamalash 0,005-0,01 A/sm
2
tok zichligida 10
min davom ettiriladi.
Elektrodlarga beriladigan kuchlanish elektrolit karshiligi va elektrodlar orasidagi masofaga
boglik. Nikellashda ampermetr kursatkichiga axamiyat berish kerak, chunki tok kuchining yukoridagi
kursatkichdan ortib ketishi koplamalash sifatining yomonlashishiga olib keladi. Tok kuchi reostat
bilan muvofiklashtiriladi Nikellashdan sung tok manbai uziladi, plastinka disterlangan suv
bilan yuviladi va plastinka pardozlanadi.
Ish natijalirini kursatish tartibi Nikellash vannasining rasmi chiziladi. Ishning bajarilish tartibi, elektrolit tarkibi, nikellash
parametrlari daftarga yoziladi. Plastinka yuzasidagi qoplama massasi, yuzasi aniqlanadi va tok
bo‘yicha unumi hisoblanadi.
―Umumiy kimyoviy texnologiya‖ fanidan Tajriba mashg‗uloti olib borish texnologiyasi. 16-Mavzu: ELYEKTROLITIK USULDA XROMLI QOPLAMA HOSIL QILISH VA XROM MYETALINI OLISH Talabar soni
Vaqti: 2 soat
Mashg‗ulot shakli
Individual topshiriqlarni bajarishga asoslangan mashg‗ulot
Laborotoriya ishining maqsadi
1.
Xromli qoplama hosil qilish va xrom metallini olish (o‘qituvchi
kursatmasiga muvofiq).
2. Xromning tok bo‘yicha unumini hisoblash.
Mashg‗ulotning maqsadi:
Mavzu bо‗yicha bilimlarni chuqur о‗zlashtirishni ta‘minlash.
Pedagogik vazifalar
О‗quv faoliyati natijalari.
-
mavzu bо‗yicha bilimlari ongli
ravishda
о‗zlashtirishning
motivatsiyasini yaratadi:
-
mavzu
bо‗yicha
bilimlarni
mustahkamlab va chuqurlashtiradi:
-
о‗z nuqtai nazarini bayon qilish
hamda shakllantirish jarayonini
tashkil etish.
-
Guruhlaarda ishlash kо‗nikmasini
hosil qiladi va rivojlantiradi.
-
Xromli qoplama hosil qilish.
-
Yaltiroq
xromli
qoplama
hosil
qilish
uchun
qo‘llaniladigan elektrolit tarkibi, g/l hisobida : CrO
3
-
250; H
2
SO
4
- 2.5; H
3
BO
3
- 10 bo‘ladi.
-
Katodda tok zichligi 10-25 А/дц
2
, elektrolit harorati 45-
49
0
С bo‘lishi o‘rganiladi
-
Elektrolit tayyorlangandan so‘ng, uning 1 litr eritmasi 6-8 А½с
manbali doimiy tok manbai bilan qo‘rg‘oshin anod va
po‘lat qo‘llanilgan holda 3-4 soat ishlov berish kerak.
-
Natijalar 2-4 g/l hisobida Cr
3+
ionlarning to‘planishi sodir
bo‘ladi.
-
Xrom ionlarning kontsentratsiyasi yuqoridagi miqdorda saqlash
uchun katod yuzasining satxi anodnikiga nisbatan 2:1 -
3:2 nisbatda bo‘lishi lozim.
О‗qitish usullari va texniki
Topshiiqlar, amaliy ishlash usuli, suhbat, tashkil qilish.
О‗qitish vasitalari
Tarqatma material, mavzuga oid alohida savollar, doska.
О‗qitish shakli
jamoaviy va kichik guruhlarga bо‗lib ishlash
О‗qitish shart-sharoiti
Talablarga javob beridagn auditoriya
Manitoring va baholash
Og‗zaki nazorat savol-javob… о‗z-о‗zini nazorat qilish, reyting
tizimi asosida baholash