1-guruh 1 topshiriq. 1.
Nima uchun xrom bilan xlorid kislota aktiv tasirlashadi-yu, nitrat kislota u bilan amaliy
tasirlashmaydi?
2.
Elektrolitik vannaga 1,84 j|soat energiya sarflanganda nazariy jixatdan qancha miqdorda alyuminiy
ajratib olish mumkin?
2 guruh 2 topshiriq 1. Xromli qoplama sirtida qobiqlanmay qolgan teshikchalar, yuzalar borligini tekshirish uchun,
plastinka sirtiga natriy xlorid va kaliy geksatsianoferrat tuzlari eritmasi bilan namlangan qog‘oz
yopishtiriladi. Bu eritmaning qo‘llanishi nimaga asoslangan?
2.
Eritmada kumush sulfat, mis (II) – sulfat, nikel (II) – sulfat va rux sulfatlar bor. Elektroliz paytida
katodda bu tuzlardan (nazariy) qanday tartibda metallar ajralib chiqadi?
Ishning maqsadi. Xromli qoplama hosil qilish va xrom metallini olish (o‘qituvchi
kursatmasiga muvofiq). Xromning tok bo‘yicha unumini hisoblash.
Kerakli asbob va reaktivlar: 1. 1-2 l sig‘imli elektrolitik vanna.
2. Mis yoki po‘lat katod va ko‘rg‘oshinli anod.
3. Xrom (VI)-oksid, borat kislota, 10% li nitrat kislota eritmasi, natriy ftorid,
kontsentrlangan sulfat kislota.
Ishning bajarilishi a) Xromli qoplama hosil qilish. Yaltiroq xromli qoplama hosil qilish uchun qo‘llaniladigan
elektrolit tarkibi, g/l hisobida : CrO
3
- 250; H
2
SO
4
- 2.5; H
3
BO
3
- 10 бœлади.
Katodda tok zichligi 10-25 А/дц
2
, elektrolit harorati 45-49
0
С bo‘ladi.
Elektrolit tayyorlangandan so‘ng, uning 1 litr eritmasi 6-8 А½с manbali doimiy tok manbai
bilan ko‘rg‘oshin anod va po‘lat qo‘llanilgan holda 3-4 soat ishlov berish kerak. Natijalar 2-4 g/l
hisobida Cr
3+
ionlarning to‘planishi sodir bo‘ladi. Xrom ionlarning kontsentratsiyasi yuqoridagi
miqdorda saqlash uchun katod yuzasining satxi anodnikiga nisbatan 2:1 - 3:2 nisbatda bo‘lishi lozim.