1 О‗zbekiston respublkasi oliy va о‗rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

 
 
 
 
 

---

173 
 
Annotatsiya. 
Uslubiy qo‘llanmada «Umumiy kimyoviy texnologiya» fanini 
o‘zlashtirayotganda o‘rganilishi lozim bo‘lgan bir qancha jarayonlarning bayoni 
berilgan: azot birikmalari, ammiakni oksidlab azot kislota olish, vodorod xloridni
absorbtsiyalash, xlorid kislotasi olish, ammiakni oksidlash va nitrat kislotasi
olish, sulfid rudalarini kuydirish va sulfat kislotasi olish, sirka kislotasining
eterifikatsiyasi, gips asosida bog‘lovchi
maxsulotlar 
olish, 
metall 
va 
nometallarning korroziyaga chidamligini urganish, molibden kontsentratini kuydirish 
jaraenini urganish, molibden kuyindilaridan ammoniy
 
paramolibdati olish maqsadida 
qayta ishlash kabilar. 
Bu laboratoriya ishlarida ishning maqsadi, qisqacha nazariy ma‗lumotlar, ishni 
bajarishga kerakli reaktivlar, buyumlar, jihozlar, laboratoriya qurilmasining tarkibiy 
qismlari, ishni bajarish tartiblari vaqanday adabiyotlardan foydalanish mumkinligi 
to‘g‘risida to‘liq ma‗lumotlar berilagn.
KIRISH 
 
 
«Umumiy kimyoviy texnologiya» fanidan laboratoriya amaliyoti, talabalarning 
ma‗ruzalar tinglab olgan bilimlarini yanada mustaxkamlaydi. Laboratoriya ishlarida 
tipik kimyoviy texnologik jarayonlar model qurilmalarda o‘tkaziladi va ularda 
kimyoviy jaryonga xararot, tutashish muddati, hajmiy tezlik, komponentlar nisbati 
kabi bir qator faktorlarning ta‗siri urganiladi. «Umumiy kimyoviy texnologiya» 
fanidan laboratoriya amaliyotini o‘tkazish davrida talabalar model qurilmalarda 
texnologik izlanishlar bilan shug‘ullanish uchun yetarli bilim oladilar. Asosiy tipik 
kimyoviy texnologik jarayonlar – gomogen, geterogen va boshqa jarayonlar 
boradigan reaktorlar xalq xo‘jaligida muhim axamiyatga ega bo‘lgan, ishlab 
chiqarishda ishlatilayotgan xaqiqiy reaktorlarga muqobillashtirilgan.
Talabalar, laboratoriya amaliyotini bajarishga kirishdan oldin, albatta, 
«Kimyoviy laboratoriyada ishlaganda rioya qilinidigan texnika xavfsizligi qoidalari» 
bilan tanishib chiqishlari zarur va ular shundan keyingina amaliy ishlarga kirishishlari 
mumkin.
Xar bir laboratoriya ishida o‘tkazilayotgan jarayon tug‘risida, laboratoriya 
qurilmasi haqida va ishni olib borish tartibi tug‘risida qisqacha ma‗lumotlar berilgan. 
Xar bir laboratoriya ishidagi jarayonlar haqida to‘liqroq ma‗lumotlarni ish 
oxirida tavsiya qilingan adabiyotlardan topish mumkin. Tajriba ishlarini tugatgandan 
sung, talaba hisob kitob ishlarini bajaradi va xisobot topshiradi.
Mazkur uslubiy ko‘rsatma «Umumiy kimyoviy texnologiya» fani uqitiladigan 
barcha mutaxasisliklarning bakalaviriyat talabalariga mo‘ljallangan. 

---