8.3. Mesopotomiya.
Mesopotamiya ( Çayarası ) qərbdə Ərəbistan – Suriya yaylası, şimalda və şərqdə Tavr və Zaqros dağları ilə əhatələnir. Şimaldan cənuba uzunluğu 1200 km, qərbdən şərqə eni 400 km-ə çatır. Bura Dəclə və Fərat çayları arasında yerləşən sahədən başqa bu çaylarla Zaqros və Ərəbistan yaylası arasında yerləşən ovalıqlar, təpəliklər və düzənliklər də daxildir.
Mesopotamiya səth quruluşuna görə iki hissəyə bölünür:
1. Şimal yaxud Cəzirə.
2. Mesopotamiya ovalığı.
Cəzirə Dəclə və Fərat çayları arasında yerləşir. Bu, hündürlüyü 300-400 m-ə çatan və quru dərələrlə kəsilmiş, cənuba meyilli yayladır.
Mesopotomiyanın şimal və cənub hissələri iqliminə görə də fərqlənir
Mesopotamiya quru iqlimə malik olmasına baxmayaraq çayları çoxdur. Ən böyük çayları Dəclə və Fəratdır. Bunlar tranzit çaylar olub, Mesopotamiya daxilində az qol qəbul edirlər.
Mesopotamiyanın şimalında şabalıdı, boz və qonur səhra torpaqları, ovalıqda isə alluvial, çəmən və bataqlıq torpaqları geniş yayılmışdır.
Dostları ilə paylaş: |