23. Generalization method in Historical Research
A problem closely related to causal explanation in historiography is that of generalization. To generalize is to universalize or nearly universalize, that is, to say that something is true inmost situations or for most people, no matter whether supported by evidence or not. Historical generalizations are commonly summations – judgements – of the causes and explanations of events and particular situations applicable to different countries, periods, and situations. To Patrick Gardiner, the generalization that ‘wars have their origin in economic conflict’ may be found wanting in support as an explanation of particular cases. Generalization touches upon the philosophy of history.In the 19th century, a variety of theories was advanced: the idealistic view of Hegel, the positivistic theories of Auguste Comte and Henry Thomas Buckle, historical materialism of Karl Marx, and the Great Man theory of Thomas Carlyle.The practice continued into the 20th century in Spengler and Toynbee. M.I. Finlay shows that the most rudimentary and indispensable generalizations are those of peoples and social types: Greeks, Romans, Indians, Chinese, and so on, on the one hand, and ‘slave’ and ‘serf’ on the other. It is literally impossible to make any statement regarding such groups, which is not a generalization. The word ‘Greek’ either as noun or adjective may mean Homeric Greek or contemporary Greek. Professor Arthur F. Wright distinguishes two types of generalization in traditional Chinese history, “Labelling” and “Regularity” generalizations.Labelling generalizations are general terms like “the literati”, “the Chinese Empire”, and “the time of troubles”. Professor Wright identifies in the traditional historiography of China is what he has christened “regularity generalizations”. They are statements which take the form of laws. An important aspect of generalization comes to the fore when it is associated with the concept of national character.Walter P. Metzger informs us that the concept of national character came to absorb all the meanings of the many inner traits that were thought to constitute individual character. Adam Dewan Hegedus in his critique of patriotism has held that character cannot be classified by nationality because every individual is unique. In point of generalization in history writing, Louis Gottschalk distinguishes six categories or groupings of historians.
Tarixşünaslıqda səbəb-nəticə izahı ilə sıx bağlı olan ümumiləşdirmə problemidir. Ümumiləşdirmə universallaşdırmaq və ya demək olar ki, universallaşmaqdır, yəni sübutlarla dəstəklənməsindən asılı olmayaraq bir şeyin əksər hallarda və ya əksər insanlar üçün doğru olduğunu söyləməkdir. Tarixi ümumiləşdirmələr xülasələrdir - müxtəlif ölkələr, dövrlər və vəziyyətlər üçün ümumiyyətlə tətbiq olunan hadisələrin və xüsusi vəziyyətlərin səbəbləri və izahatları haqqında mühakimələr. Patrik Qardinerin fikrincə, “müharibələr iqtisadi münaqişələrdən qaynaqlanır” ümumiləşdirməsi müəyyən halların izahı kimi yetərsiz sayıla bilər. Ümumiləşdirmə tarix fəlsəfəsinə toxunur. 19-cu əsrdə müxtəlif nəzəriyyələr inkişaf etdirildi: Hegelin idealist baxışı, Auguste Comte və Henry Tomas Buckle-nin pozitivist nəzəriyyələri, Karl Marksın tarixi materializmi və Tomasın Böyük İnsan nəzəriyyəsi Karlayl. Təcrübə 20-ci əsrdə Spengler və Toynbee-də davam etdi. Mİ. Finlay göstərir ki, ən primitiv və əvəzolunmaz ümumiləşdirmələr xalqların və sosial tiplərin ümumiləşdirmələridir: bir tərəfdən yunanlar, romalılar, hindlilər, çinlilər və s., digər tərəfdən isə "qul" və "kölə". Bu cür qruplar haqqında ümumiləşdirmə olmayan hər hansı bir açıqlama vermək sözün əsl mənasında mümkün deyil. Bir isim və ya sifət kimi "Yunan" sözü Homerik Yunan və ya müasir Yunan mənasını verə bilər. Professor Artur F. Rayt ənənəvi Çin tarixində ümumiləşdirmələrin iki növünü fərqləndirir: “Etiketləmə” və “Adi” ümumiləşdirmələr. Etiketləmə ümumiləşdirmələri "ədəbi", "Çin imperiyası" və "bəlalar vaxtı" kimi ümumi terminlərdir. Professor Rayt Çin ənənəvi tarixşünaslığında “müntəzəm ümumiləşdirmələr” adlandırdığı şeyi təsvir edir. Onlar qanun şəklini alan bəyanatlardır. Ümumiləşdirmənin mühüm cəhəti milli xarakter anlayışı ilə bağlı olanda ön plana çıxır. Walter P. Metzger bildirir ki, milli xarakter anlayışı fərdi xarakter təşkil etdiyi düşünülən çoxsaylı daxili xüsusiyyətlərin bütün mənalarını mənimsəyir. . Adam Devan Hegedus vətənpərvərliyi tənqid edərkən iddia edirdi ki, hər bir fərd özünəməxsus olduğu üçün xarakter milliyyətə görə təsnif edilə bilməz. Tarixşünaslıqda ümumiləşdirmə baxımından Lui Qotçalk tarixçilərin altı kateqoriyasını və ya qrupunu fərqləndirir.
Dostları ilə paylaş: |