10.2.Ta’limda elektron pedagodika va multimedianing qollanilishi. Zamonaviy ta’lim tizimi hozirgi davrning barcha o‘ta jiddiy
talablariga javob bera olmasligi juda ko‘pchilik olimlar va
mutaxassislar tomonidan tan olinayapti. Ushbu holatni tubdan
o‘zgartirishning asosiy yo‘llaridan biri – ta’lim tizimiga zamonaviy
texnologik rivojlanishning eng yangi usullari va dasturiy-texnik
vositalarini keng miqyosda jalb qilishdir. Bunday vositalardan biri –
insonlarning ishlab chiqarish va boshqa kundalik yumushlardan
ajralmagan holda to‘laqonli ta’lim olishga imkon beradigan masofaviy
ta’lim (distance education) tizimidir. 2012 yilning kuzlarida Stenford
universitetining ikki professori Sebastyan Trun va Piter Norvig
internetda barcha istovchilar uchun sun’iy intellekt bo‘yicha ma’ruzalar
tinglashni taklif qilishdi. Bu ma’ruzalar o‘z tarkibiga barcha kerakli
materiallarni, testlarni va Yakuniy imtihonlarni qamrab olgan edi.
Mashg‘ulotlar esa faqat on-layn ko‘rinishida tashkil etilgan edi.
Ma’ruzachilar eng ko‘pi bilan 2-3 ming talaba ushbu mashg‘ulotlarga
qatnashishini rejalashtirgan bo‘lsalarda, semestr boshida unga
dunyoning 200 ta mamlakatidan 160 ming kishi yozilib bo‘lgan edi.
Bunga o‘xshash masofaviy ta’lim tizimlari borgan sari murakkablashib
va sifati oshib borayotganini ta’kidlamasdan iloji yo‘q. Kun sayin
yanada ko‘proq tajribali o‘qituvchilar va professorlar o‘z ma’ruzalarini
boshqalar bemalol foydalanishi uchun YouTube va iTunes tizimlariga
yozib qo‘yayaptilar. Ularning ba’zilari, masalan, siyosiy falsafa
bo‘yicha Garvard professori Maykl Sendelning ma’naviyat haqidagi
«Justice» deb nomlangan kursi haddan tashqari ommaviylashib ketgani
tufayli internetdagi eng mashhur sahifalardan biri bo‘lib qoldi. Har yili
dunyo miqyosidagi eng yaxshi bilimlarni to‘plash va ularni internet
orqali barcha foydalanishi uchun tarmoqqa joylashtirish bo‘yicha
yangidan-yangi ishlar qilinib, filantrop va venchur tadbirkorlar buning
uchun o‘nlab million dollarlab mablag‘lar ajratadilar. Ularning
birgalikdagi say’i-harakatlari dunyoning istalgan joyida yashovchi
insonlarning zamonaviy va sifatli ta’lim olishlariga sabab bo‘lishi
kutilayapti. Professorlar Sebastyan Trun va Piter Norviglarning
ta’kidlashlaricha, 2050 yilga kelib, jahon miqyosida bor-yo‘g‘i
o‘ntagina katta zamonaviy universitetlar qolib, ularda bir vaqtning
o‘zida millionlab talabalar o‘qitilishiga erishiladi. Misol sifatida
quyidagilarni keltirishimiz mumkin: