13-Mavzu. Ma’lumotlar bazasi xavfsizligini ta’minlashdagi me’yoriy hujjatlar

Taqsimlangan dasturiy tizim uchun dastufr komponentlarni 
joylashtirishni loyihalashtirish 
Taqsimlangan dasturiy tizimni jismoniy loyihalashtirishda local yoki global 
tarmoqlardagi ma’lum jihozlarda dasturiy komponentlarni joylashtirishning 
nisbatan oqilona variantini aniqlashtirish lozim. Buning uchun UML maxsus 
modeli — joylashtirish diagrammasidan foydalaniladi. 
Joylashtirish diagrammasi tizimining dasturiy va apparat komponetlari o‘rtasidagi 
o‘zaro aloqani aks ettiradi. Tizim apparat tizimining har bir qismiga, masalan, 
kompyuter yoki datchikka, joylashtirish diagrammasida tugun tocg‘ri keladi. 
Tugunlar ulanishi tizimda tegishli kommunikatsiya kanallari mavjudligini 

---

anglatadi. Tugunlar ishlab chiqilayotgan dasturiy tizimi dasturiy 
komponentlarining mazkur jihozda joylashtirishni ko‘rsatadi. 
Joylashtirish diagrammasi nuqtayi nazaridan lokal va global tarmoqlar — bular 
ham ayrim spetsifikalarga ega tugunlardir. 
Ishlanma spiral modelining xususiyatlari. 
Loyihani qayta tashkil etish dasturiy ta’minot ishlanmasi hayotiy davrining spiral 
modeli shuni nazarda tutadiki, dasturiy tizimni ishlab chiqish jarayoni 
iteratsiyali bajariladi. Bunda loyihalashtirish vaqtida navbatdagi faraz topilishi 
mumkin. Demak, yaxshi o‘ylangan boshlang'ich iteratsiyada dastur to‘planib 
qolgan tuzatishlar hisobiga o‘zining dastlabki tuzilmasini yo‘qotadi. 
Har bir tuzatish o‘z paytida amalga oshirilgan va amalga oshirish jarayonida 
yuzaga kelgan kichik nomuvoflqlikni bartaraf etish uchun kiritilgan. Ayni paytda 
kodlarning bir qismi foydalanib bo‘lmaydigan, ayrimlari samarasiz bo‘lib qolishi 
mumkin. Bular hammasi shunga olib keladiki, dasturni hal etish juda murakkab 
bo‘lib qoladi. Bunday vaziyatda dasturni qayta tashkil etish, ya’ni funksiyasini 
o‘zgartirishsiz loyihalashtirish zarur. O`z vaqtida amalga oshirilgan qayta tashkil 
etish dastur tuzilmasini yanada aniq va tushunarli bo‘lishiga olib keladi.