C O CH
2
CH CH
2
CH CH CH
2
CH CH
2
O C
O
Cl
Umumiy ko`rinishda:
Cl Cl
Cl
O
R
i
~
M * +*
M ~
R
i
⎯
К
⎯
уз
→
R ~
ММММ ~
R
i
Polimerlanishning elementar o`sish va uzilish jarayonlarining tezligi va
doimiysi monomerning kimyoviy tabiati, ya'ni tarkibi va tuzilishiga shuningdek
reaksiyaning haroratiga ham bog`liq.
Zanjir uzatilishi: o`sayotgan zanjirning radikali reaksiya borayotgan
muhitdagi erituvchi, qo`shilma yoki, ba'zan, monomer molekulasiga to`qnashib faol
markazni uzatib yuborishi mumkin.
Xloroform, dixloretan kabi oson radikal hosil qilib parchalanadigan
eritmalarda uzatilish jarayoni ancha tez ketadi va makromolekulalarning juda katta,
uzun bo`lishiga imkon bo`lmaydi
. Bulardan tashqari hozirgi vaqtda zanjir uzatuvchi
moddalar hosil bo‘layotgan polimerlarning molekulyar massasi va polidispersligini
boshqarish maqsadida izopropil, izobutil spirtlari va allil birikmalaridan allilbenzol,
allilkaprolaktamlar ham qo‘llanilmoqda.
Misol tariqasida N-vinilkaprolaktamni erituvchi hamda zanjir uzatuvchi
sifatida qo‘llanilgan izobutil spirit ishtirokidagi radikal polimerlanishni keltirish
mumkin:
I-bosqich:
Initsiirlanish
yoki
zanjirning
hosil
bo‘lish
bosqichi:
azoizobisizobutironitril initsiatorini erkin radikalga parchalanishi
CH
3
CH
3
CH
3
40-70
0
.
CH
3
C
CN
N=N
C
CH
3
CN
C
2CH
3
C
+
N
2
CN
va monomеrning qo‘shbog‘i bilan birikishi bilan boradi
Dostları ilə paylaş: 
