Kichik korxonalar bo’yicha quyidagilarni hisoblang:
1) individual indekslarni;
2) tannarxning umumiy indekslarini:
a) o’zgaruvchan tarkibli;
b) o’zgarmas tarkibli;
d) tarkibiy siljishlar ta’siri.
3) tegishli xulosalar qiling.
158-masala.Joriy davrda o’tgan davrga nisbatan baholar 3% o’sgan holda tovar aylanmasining fizik hajmi 20% ortgan. Tovar aylanmasi qanday o’zgargan?
159-masala. Qandolatchilik fabrikasi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar ma’lum:
Mahsulot
turi
Oylar bo’yicha ishlab chiqarilgan, kg
1 kg uchun o’zgarmas baholar,
ming so’m
Yanvar
Fevral
Mart
Aprel
Parvarda
Konfetlar
Shokolod
4800
6450
1400
4950
7110
1600
5000
8100
1750
6410
9000
1500
2,20
4,50
9,60
Yanvar-aprel oylari uchun konditer fabrikasi bo’yicha mahsulot fizik hajmining bazisli va zanjirsimon indekslarini hisoblang. Indekslarni hisoblashda qaysi vaznlardan(o’zgaruvchan va o’zgarmas) foydalandingiz?
160-masala. Fermer xo’jaligining yetishtirgan va sotgan mahsulotlari quyidagi ma’lumotlar bilan tavsiflanadi:
Yuqoridagi mahsulotlar bo’yicha o’zgarmas va o’zgaruvchan vaznlardagi bazisli va zanjirsimon indekslar aniqlansin. Hisoblangan indekslarni to’g’riligini (noto’g’riligini) bazisli va zanjirsimon indekslarni o’zaro bog’liqligidan foydalanib tekshirib ko’ring.
161-masala.Joriy yilda tuman savdo korxonalarining tovar aylanmasi hajmi solishtirma baholarda 140 mlrd so’mni tashkil qilgan. Baholar pasayishi natijasida aholi 7 mlrd so’mni tejab qolgan.
O’tgan davr tovar aylanmasi 100 mlrdso’m ekanligi ma’lum bo’lsa, tovar aylanmasining fizik hajmi va baho indekslarini hisoblang.
162-masala. Har bir savdo xodimiga to’g’ri keladigan tovar aylanmasi joriy davrda o’tgan davrga nisbatan 10%ga oshgan. Savdo xodimlari soni o’zgarmay qolsa tovar aylanmasida qanday o’zgarish sodir bo’ladi?