2022 iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida qishloq xo’jaligini innovatsion rivojlantirish yo’nalishlari

Metodlar.
Tadqiqot jarayonida qiyosiy taqqoslash, mantiqiy va abstrakt fikrlash 
usullaridan foydalanildi. 
NATIJALAR 
Innovatsion rivojlanish tizimining ahamiyatli jihati shundaki, u iqtisodiyot 
tarkiban deformatsiyalangan, innovatsiya jarayonlarini boshqarish izdan chiqqan, 
qishloq xo’jaligi darajasida axborot vakumining mavjudligi sharoitlarida qisqa 
muddat ichida tarmoqni barqaror yuqori sur’atlarda o’sishi uchun yangi 
imkoniyatlarni yaratadi. Bu tizimni shakllantirishda davlatning o’rni beqiyosdir. 
Qishloq xo’jaligi mahsulotlarini ishlab chiqaruvchilarning ilmiy-texnik imkoniyatlari 
va ishlab chiqarishdagi ilg’or tajribalari to’g’risida keng ma’lumotlarga ega bo’lish 
ularni xo’jalik yuritishning innovatsion usullariga o’rgatish, innovatsiya qoidalarini 
o’zlashtirish, maslahat yordamlari berish orqali ASMning innovatsiya faolligini 
ko’tarishni ta’minlash uchun sharoitlar yaratadi. 
Biroq, tan olish lozimki, agrar tarmoq o’zining tabiiy-iqlim omillariga 
ta’sirchanligi va bog’liqligi sababli innovatsiyalarni yaratish va tatbiq etishda boshqa 
sohalarga nisbatan bir qator murakkabliklarga ega va shuning uchun ham uni 
innovatsion modernizatsiyalash asosida rivojlantirish o’ziga xos va mos innovatsion 

---

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 2 | ISSUE 5 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor
 
 SJIF 2022: 5.947 
Advanced Sciences Index Factor 
 ASI Factor = 1.7 
18 
w
www.oriens.uz
May
2022
 
yo’nalishlarda chuqur ilmiy-tadqiqot va tajriba-kashfiyotchilik ishlarini (ITTKI) 
muntazam takomillashtirib borishni taqozo qiladi. Fikrimizcha, mamlakatimiz 
iqtisodiyoti tarmoqlari, shu jumladan, qishloq xo’jaligi bilan bog’liq fan va texnika-
texnologiya yangiliklarini yaratish hamda innovatsion faoliyatni rivojlantirish 
jarayonini respublikamiz ichidagi tor doirada emas, balki industrial taraqqiy etgan 
xorijiy davlatlarning ushbu yo’nalishlardagi innovatsion faoliyat yutuqlari bilan 
uyg’un tarzda olib borish maqsadga muvofiq.
Agrar tarmoqdagi innovatsiya jarayoni ilm-fan yutuqlari asosida yaratilgan, sifat 
jihatidan yangi mahsulotlarni, iqtisodiy mexanizmlar, aniq tashkiliy, texnik yoki 
texnologik g’oyalarni bevosita ishlab chiqarishda foydalanishgacha yetkazish bilan 
bog’liq tadbirlar yig’indisi hisoblanadi. Respublika agrar tarmog’ida yuz berayotgan 
iqtisodiy o’sish asosan, import o’rnini bosadigan mahsulotlar yetishtirish, 
tadbirkorlikni rivojlantirish hisobiga yuz bermoqda. Biroq tarmoqda ilmiy sig’imli 
agrar texnologiyaga asoslangan yo’nalishlardagi innovatsion jarayonni rivojlantirish 
talab darajasida emas. Bunga tarmoq xususiyatidan kelib chiqqan holda 
innovatsiyalar samaradorligini oshirish yo’llari, innovatsion xavf va xatarlarni, 
innovatsion salohiyatning mavjud sharoitlarga mosligini baholash, tarmoqda 
innovatsion tavakkalchilikni boshqarish borasidagi iqtisodiy, moliyaviy, huquqiy 
asoslar yetishmasligi salbiy ta’sir etmoqda.
Qishloq xo’jaligi mahsulotlari yetishtiruvchi ko’p sonli dehqon va fermer 
xo’jaliklari faoliyati sharoitida agrar innovatsiya bozori shakllanishi va faoliyati 
xususiyatlari, yo’nalishlari to’g’risida aniq ma’lumotlarni yig’ish, ularga ishlov 
berish, olingan xulosalardan foydalanish borasidagi bilimlar yetishmasligi sharoitida, 
ilmiy ishlanmalarni innovatsion loyiha sifatida amalga oshirishga urinish yuz 
bermoqda. Bu esa innovatsion g’oyalarning iqtisodiy, texnik va texnologik, ekologik 
samaradorligi pasayishiga olib keladi. Bizningcha, agrar tarmoqda innovatsion 
g’oyalar bozori eng avvalo, mamlakatdagi “innovatsion muhitning” shakllanish 
darajasiga bog’liq holda rivojlanadi.
Bozor sharoitida innovatsion g’oyalar tovar hisoblanadi va u talab mavjud 
bo’lgan holdagina sotiladi. Innovatsion g’oya muallifi nafaqat o’z loyihasini foyda 
bilan sotishdan, balki ushbu loyiha natijasidan keyinchalik ham daromad olishdan 
manfaatdor bo’ladi. Demak, innovatsion g’oyaning aniq egasi (mualliflik huquqiga 
ega shaxs) bo’lishi lozim. Bunday tizim har doim ham mavjud emas. Mavjud 
qonunlarimiz respublika doirasida innovatsion g’oyalarni intellektual mulk ob’ekti 
sifatida ro’yxatga olish imkonini beradi va ulardan foydalanishda muallif huquqlarini 
kafolatlaydi. 

---