21-mavzu. Mathcadda vektorlar va matritsalar bilan ishlash. Reja

Dars ishlanma
Yangi mavzuning bayoni
Ta`rif. Nomalum qatnashgan tenglikka tenglama deb ataladi. Masalan 4-x<sup>2</sup>=-5. Buni topish uchun oldin nomalumlar bir tomonga yani chap tomonga ma`lumlar esa bir tomonga ya`ni o’ng tomonga o’tkaziladi.
- x² – 5 – 4.
Shundan keyin tenglamaning ikkala tomonini ham -1 ga ko’paytiramiz va tenglama mana bu holdga kelib qoladi.
x² = 9
Keyin esa uning ildizlarini topamiz, ya`ni qaysi nomalum sonning kvadrati 9 ga teng bo’ladi. Buning javobini topish uchun x ning o’rninga son qo’yib ko’ramiz.
-1<sup>2</sup> = 1 1<sup>2</sup> = 1
-2<sup>2</sup> = 4 2<sup>2</sup> = 4
-3<sup>2</sup> = 9 3<sup>2</sup> = 9
Demak javob: x=±3 ekan, ya`ni x₁ = -3 ^ x₂ = 3.
Ko’rinishda ham yozish mumkin.

1. 
   ning umumiy yechilishi ushbu formulalar orqali topiladi.
   

yoki yoki
Bunda
Xususiy hollarda:

Misol: tenglamani yeching.
yechish.

Ma`lumki viet teoremasi umumiy holda bunday ifodalanadi ya`ni

Tekshirish.
Mathcadda tenglamalar tizimini yechish Given … Find hisoblash bloki yordamida amalga oshiriladi. Tenglamalar tizimini yechish uchun iteratsiya usuli qo’llaniladi va yechishdan oldin boshlang`ich yaqinlashish barcha noma`lumlar uchun beriladi. Tenglamalar tizimini yechish uchun quyidagi pretsedurani bajarish kerak:

1. 
   Tizimga kiruvchi barcha noma`lumlar uchun boshlang`ich yaqinlashishni berish.
   
2. 
   Given kalit sshzi kiritiladi.
   
3. 
   Tizimga kiruvchi tenglama va tengsizlik kiritiladi. Tenglik belgisi qalin bo’lishi kerak. Buning uchun Ctrl+=klavishlarini birgalikda bosish kerak bo’ladi..
   
4. 
   Find funktsiyasi tarkibiga kiruvchi o’zgaruvchi yoki ifodani kiritish.
   

Funktsiya murojaat quyidagicha kiritiladi: Find (x,y,z). Bu erda x,y,z – noma`lumlar. Noma`lumlar soni tenglamalar soniga teng bo’ilish kerak.