Educational Research in Universal Sciences
ISSN: 2181-3515 VOLUME 2 | SPECIAL ISSUE 1 | 2023
https://t.me/Erus_uz Multidisciplinary Scientific Journal March, 2023
242
Sobiq sovetlar mafkurasi, proletar dunyoqarashi hukmronlik qilgan sharoitda
Temur faoliyatiga nisbatan salbiy munosabatda bo‘lindi, o‘sha davr adabiyotlarida har
doim qoralanib kelindi. Lekin mafkuraviy to‘siq, taqiqlashlarga qaramay ayrim ilmiy
asarlarda Temur haqida ba’zi to‘g‘ri fikrlar ham bildirildi.
Bu jihatdan O‘zbekistonda 1968 yili akademik I. M. Mo‘minovning Amir
Temurning O‘rta Osiyo tarixida tutgan o‘rni va roli‖ risolasining nashr etilishi muhim
voqea bo‘ldi. Risola Temur shaxsiga biryoqlamali qarashlarga qarshi yozilgan ilmiy
asar sifatidagi dastlabki urinish edi. Lekin bu qadam Moskvadagi yuqori idoralar va
matbuot organlari tomonidan qoralandi va asar muallifi benihoya aziyatlar cheqdi.
Xotima o‘rnida quyidagi jumlaga e’tibor qaratsak: Amir Temur bobomizning
XIV asrdayoq Kuch - adolatda shiorini davlat siyosati mavqei darajasiga olib chiqdi va
umri davomida bu shiorni o‘ziga dasturul amal deb bildi. Bu axloqiy-ma’naviy mezon
hamma davrlar uchun e’tiborli bo‘lib, hozirgi kunga kadar insoniyat hayotida dolzarb
ahamiyat asb etib kelmokda. U harbiy san’at, soliq siyosati, raiyatga munosabatda, o‘z
davlat boshqaruvi tizimida, ko‘l ostidagilarga munosabatda ham ushbu tamoyilga
qat’iy amal qildi. Amir Temur o‘z hukmronligi davrida mutaassiblik, ayirmachilik,
mazhabchilik ko‘rinishlariga yo‘l bermadi.
Osoyishtalik,
tinchlik
xotirjamlik, xavfsizlik borasida ahamiyatga molik ishlarni amalga oshirdi. Bu xususda
Sohibkiron, ...saltanatimning u chetidan bu chetigacha biror bolakay boshida bir savat
tilla ko‘tarib o‘tadigan bo‘lsa, bir donasiga ham zarar yetmaydigan tartib-intizom
o‘rnatdim‖, deya qayd qilgan edi. Barcha sohalarga
birdek
e’tibor, ijtimoiy
adolat
tamoyili,
yuksak vatanparvarlik, tadbirkorlikning
rivojlanishidan
manfaatdorlik, umuman obod turmush konsepsiyasi Amir Temur
siyosatining natijasi sifatida ikkinchi Renessansga asos bo‘lib xizmat qilgan.
ADABIYOTLAR
1.
Odilov A.A. Amir Temur tuzuklari – davlat boshqaruvi asosi-T.: «Fan va
tenologiya», 2016.
2.
Nurmatova N. Amir Temur o‘gitlarining barkamol avlodni shakllantirishdagi
o‘rni-T.: «Texno tasvir», 2019.
3.
3. O‘ljaeva Sh.M. Amir Temur va temuriylar davrida buyuk ipak yo‘li.-T.:
«Tamaddum», 2020.
Dostları ilə paylaş: |