inventar va xo‘jalik anjomlari - ushbu guruhga korxona xo‘jalik faoliyatida
ishlatiladigan inventar buyumlar hamda arzon baholi va tez eskiruvchi buyumlar kiradi;
boshqa materiallar - yuqoridagi satrlarda ko‘rsatib o‘tilmagan boshqa materiallar
kiradi. Ularga chiqitlar, tuzatilmaydigan braklar, metallom va boshqalar misol bo‘ladi.
4. TMZ larni baholash usullari. 4.5. TMZ lar harkatini hujjatlashtirish.
4.6. TMZ larning ombordagi (analitik) hisobi.
«Tovar-moddiy zahiralar» nomli 4-son BHMSga asosan tovar moddiy zahiralarning
tannarxi barcha sotib olish xarajatlarini va tovar-moddiy zahiralarni manzilga yetkazib
berish hamda tegishli holatga keltirish bilan bog‘liq bo‘lgan transport-tayyorlov
xarajatlarini o‘z ichiga oladi.
“Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi Qonunga muvofiq “Tovar-moddiy zaxiralarni
baholash quyidagi ikkita bahoning eng pasti bo‘yicha — balans tuzilayotgan sanadagi
haqiqiy tannarx (sotib olish narxi yoki ishlab chiqarish tannarxi) bo‘yicha yoki bozor
bahosi (realizatsiya qilishning sof qiymati) bo‘yicha amalga oshiriladi.”
2
Sof sotish qiymati - tovar-moddiy zahiralarni maqsadiga ko‘ra ishlatiladigan holatga
keltirish va sotish bo‘yicha baholangan xarajatlar chegirilgan holda joriy qiymatidir.
Sof sotish qiymati tushunchasi tadbirkorlik sub’ektining odatdagi faoliyati davomida
tovar-moddiy zaxirani sotishdan olinishi mo‘ljallangan sof summani anglatadi. Haqqoniy
qiymat – baholash sanasida, TMZni xuddi shunday TMZ sotiladigan asosiy bozorda (yoki
eng katta manfaat keltiradigan bozorda) sotish bo‘yicha bozor ishtirokchilari o‘rtasidagi
odatdagi operatsiya amalga oshirilishi mumkin bo‘lgan bahoni aks ettiradi. Birinchisi -
tadbirkorlik sub’ektiga xos qiymat; ikkinchisi esa yo‘q. Tovar-moddiy zaxiralarning sof
2
“Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига ўзгартириш ва қўшимчалар
киритиш ҳақида. 2016 йил 13 апрель. № ЎРҚ-404.
Ishlab chiqarish zahiralarini baholash «Tovar-moddiy zahiralar» nomli 4-son BHMSga
asoslangan bo‘lishi lozim. Ushbu standartga muvofiq materiallar
