6-bob. Relatsion modellarga kirish tayanch iboralar

BO‘LIM_RAQAMI,

XIZMATCHI ISMI, MAOSH, LAVOZIMI)

LOYIHA (LOYIHA RAQAMI , BO‘LIM_RAQAMI, LOYIHA

NOMI, TUGASH SANASI)

BUDJET (BUDJET RAQAMI , LOYIHA-RAQAMI, REJALASH

DAVRI , JAMI)
Normal chizmaga qo‘shimchalar
Agarda yangi ilovalar, kortejga yangi berilganlar elementlarini qo‘shish

talab qilsa yoki foydalanuvchining berilganlar xususidagi fikri o‘zgarsa,

relatsion BB buni yaratilish jarayonida hisobga olishi kerak. Berilganlarni

yangi elementlarini qo‘shish yoki yangi munosabatni yaratish evaziga,

mavjud munosabatlar orasida yangi aloqalar ham o‘rnatilishi mumkin.

81

6.4-rasm. 6.3-rasmda keltirilgan daraxtsimon tuzilishga qo‘shimcha

aloqalarni kiritish
6.4-rasmda, 6.3- rasmda keltirilgan daraxtsimon tuzilishga qo‘shimcha

aloqalarni kiritish natijasida u tarmoq tuzilishidagi berilganlar modeliga

aylangan. Buning uchun, XIZMATCHI va BINO munosabatlari orasidagi

aloqaga BINO RAQAMI elementi XIZMATCHI munosabatiga, XIZMAT-

CHI va LOYIHA munosabatlari orasidagi aloqaga LOYIHA RAQAMI

elementi XIZMATCHI munosabatiga qo‘shiladi. Demak, ikkita yangi atri-

butlarni munosabatlarga qo‘shish va yangi munosabatni yaratish natijasida

qo‘shimcha aloqalarga ishlov beriladi.

BINO va BO‘LIM munosabatlari orasidagi aloqalar M:M turidan ibo-

rat. Bir binoda bir nechta bo‘lim va bir bo‘lim bir nechta binoda joylashishi

mumkin. Agarda BINO munosabatiga yangi BO‘LIM_RAQAMI atributini

qo‘shadigan bo‘lsak, bir bino uchun bir nechta bir xildagi kortejlar qo‘shi-

ladi, bu esa munosabatni ortiqchalikka olib keladi. Shuning uchun, BINO

RAQAMI va BO‘LIM_RAQAMI atributlardan iborat JOYLASHISH

munosabati yaratiladi. Bu berilgan bo‘limning qaysi binolarda joylashishi

va berilgan binoda qaysi bo‘limlar joylashganini topish imkoniyatini beradi.

Umuman, relatsion BB yangi munosabatlar qo‘shilganda, eski aloqalar

buzilmasligini ta’minlashi kerak.

6.4-rasmda keltirilgan tarmoq tuzilishini, xuddi iyerarxik tuzilish kabi

oson normallashtirish mumkin. Natijada hosil bo‘lgan normallashgan chizma:

BO‘LINMA (BO‘LINMA RAQAMI , BO‘LINMA NOMI, RAHBAR)

BINO (BINO RAQAMI , BO‘LINMA RAQAMI, SHAHAR, MAN-

ZIL, XIZMATCHILAR SONI)

BO‘LIM (BO‘LIM_RAQAMI, BO‘LINMA RAQAMI, BO‘LIM

NOMI, RAHBAR)

82

XIZMATCHI (XIZMATCHI_RAQAMI , BO‘LIM_RAQAMI, BINO

RAQAMI, LOYIHA RAQAMI, XIZMATCHI ISMI, MAOSH, LAVOZIMI)

LOYIHA (LOYIHA RAQAMI , BO‘LIM_RAQAMI, LOYIHA

NOMI, TUGASH SANASI)

BUDJET (BUDJET RAQAMI , LOYIHA RAQAMI, REJALASH

DAVRI , JAMI)