7-SINF. O’ZBEKISTON TARIXI. 11-15 mavzular Muhammad (s.a.v.) payg’ambarning amakisi Abbosning nabirasi Muhammad Ibn Ali toj-taxt uchun kurash boshlagan davrda ummaviylarga qanday ayb qo’ygan?
A) ummaviylar Movarounnahr va Xurosonga xalifaning ruxsatisiz o’z noiblarini tayinlagan edilar
B) ummaviylar fitna uyushtirib xalifani qatl etganlikda ayblandilar
C) ummaviylar shariat tartiblari va qonun-qoidalariga rioya etmaganlikda ayblandilar
D) ummaviylar Muhammad (s.a.v.) avlodini qirib tashlashda ayblandilar
Abbosiylar tomonidan Abumuslim qachon oldirilgan?
A) 758-yilda B) 751-yilda C) 755-yilda D) 750-yilda
Movounnahrda abbosiylarga qarshi ko’tarilgan qo’zg’olondan foydalanib qaysi davlat qo’shinlari O’rta Osiyoga bostirib keldi?
A) Xitoy B) Vizantiya C) Eron D) Hindiston
Quyidagi arab xalifalaridan ular hukmronlik qilgan vaqtining ko’pidan oziga qarab to’g’ri ketma ketlikda joylashtiring.
1) Abul Abbos Saffoh 2) Marvon II 3) Umar ibn Abdulaziz 4) Muoviya I 5) Umar 6) Usmon
A) 2,1,5,6,4,3 B) 6,5,4,2,1,3 C) 4,6,5,2,1,3 D) 4,6,5,2,3,1
Movarounnahr qachongacha qarshilik ko‘rsatishiga qaramay arab xalifaligining muhim viloyatlaridan biri sifatida uning tarkibiga uzil-kesil o‘tdi?
A) VIII asrning o‘rtalari B) VIII asrning birinchi choragi
C) VIII asrning oxirlari D) IX asrning boshlari
Markaziy hokimiyat qachondan Damashqdan Bog’dodga ko’chirildi?
A) 661 yildan B) 749 yildan C) 750 yildan D) 786 yildan
Xalifa davlatni boshqarishda kimga tayangan?
A) Vazir ul-vuzaro C) Devon ad-dar
B) Devon alxaraj D) Amir ul-umaro
Arab xalifaligida harbiy ishlar uchun kim mas’ul bo‘lgan?
A) Vazir ul-vuzaro C) Devon ad-dar
B) Devon alxaraj D) Amir ul-umaro
Kengash uchta asosiy devonga bo‘lingan bo’lib, ular qaysilar?
1) devon al-mashriq 2) devon al-mag‘rib 3) devon al-ixrojot 4) devon al-xaraj 5) devon alasir
A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,2,5 D) 1,3,5
Qachonga kelib Movarounnahrda siyosiy boshqaruv arab xalifaligi siyosiy tizimiga moslashtirilgan edi?
A) VIII asrning o‘rtalari C) VIII asrning birinchi choragi
B) VIII asrning oxirlari D) IX asrning boshlari
Quyidagi qaysi omil X asrning birinchi choragida O‘g‘uzlar davlatining bo’linib ketishiga sabab bo’lgan?
A) mo‘g’ullar tomonidan istilo qilinishi
B) o‘zaro ichki urushlar
C) arablar tomonidan tor-mor keltirilishi
D) qipchoqlar tomonidan berilgan qaqshatqich zarba
Qarluqlar va O'g'uzlar davlati faqat Movarounnahr emas, balki butun, …aholisining siyosiy hayotiga kuchli ta'sir ko'rsatgan.
A) Kichik hamda O'rta Osiyo B) Orta hamda Old Osiyo
C) O'rta Sharq hamda Old Osiyo D) Old Osiyo hamda Yaqin Sharq
Quyidagilardan Qarluq davlati tarkibiga kirgan shaharlarni aniqlang.
1) Yangikent; 2) Jul; 3) Sayram; 4) Karmankat; 5) Yor;
A) 1,4,5 B) 2,4,5 C) 1.2,5 D) 4,3,5
Qarluqlar davlatini .... chegaralarini aniqlang.
1) shimol va sharqdan: 2) g’arbdan: 3) janubdan:
a) yag’molar vohasi va Sharqiy Turkiston bilan chegaralangan:
b) Elsuvi daryosi vodiysigacha chig’il qabilasi yaylovlarigacha
C) O’g’uz yurti va Farg’ona vodiysi bilan chegaralangan
d) Sirdaryo havzasi va Orol dengizi bilan chegaralangan.
A) 1-b. 2-c. 3-a B) 1-a. 2-c. 3-b C) 1-d. 2-a. 3-b. D) 1-b. 2-d. 3-c
Quyidagi sulolalarni necha yil hukmronlik qilganliklariga ko'ra ko'pidan oziga qarab to'g'ri joylashtiring
1) Somoniylar; 2) Tohiriylar; 3) Safforiylar
A) 2,1,3 B) 3,2,1 C) 1,2,3 D) 2,3,1
Somoniylar davlatida yuzaga kelgan o'g'ir vaziyatda qaysi kuchlarning siyosiy nufuzi ortadi?
A) din peshvolari bo'lgan ruhoniylarning
B) fors sarkardalari yetakchiligidagi piyoda askarlarining
C) turk hojiblaridan iborat saroy qo'shinining
D) turkiy urug'-qabila zodagonlarining
IX-X asrlarda Movarounnahrda katta yer egalari...
A) o'z yerlarida faqat kadivarlarni ishlatishga harakat qilganlar
B) barzikorlarning mehnatidan foydalanishni istamay qo’yganlar
C) teng sheriklikka qo’shchilaming mehnatidan foydalanganlar
D) o'z yerlarini qishloq jamoalarining kam yerli a’zolariga ijaraga berishni afzal ko’rdilar
Qachonga kelib Movarounnahrning deyarli barcha viloyatlari somoniylar tasarrufiga o'tdi.
A) VIII asr birinchi yarmida B) IX asrning oxirgi choragida
C) X asr boshlarida D) X asr ikkinchi yarmida
Somoniylar davrida “mulki xos” yerlari kimlarga in’om etilgan?
A) amirzodalar va yirik amaldorlarga
B) harbiy sarkardalarga
C) oliy martabali ruhoniylar va sayyidlarga
D) qishloq jamoasining erkin a’zolariga
XI-XII asrlarda Movarounnahrda va Xurosonda … yerlari kengayib, mulkchilikning asosiy shakllaridan aylanadi.
A) vaqf B) mulki xos C) iqto’ D) mulki sultoniy
O’rta asrlarda Itil, Xazar va Bulg’orga Movorounnahr va Xorazmdan qanday mahsulotlar chiqarilgan?
1) paxta; 2) otlar; 3) tuzlangan baliq; 4) mis; 5) shoyi matolar; 6) choy;
A) 1,2,5 B) 1,3,5 C) 1,4,6 D) 1,5,6
Somoniy hukmdor Nuh ibn Nasr tomonidan 952 yilda avval Chag’oniyonga, so’ngra Xurosonga hokim qilib tayinlangan shaxsni aniqlang.
A) Abu Ali Chag’oniyoniy B) Abu Ali Simjuriy
C) Ibrohim ibn Ismoil D) Nuh ibn Mansur
Somoniylar davrida Shosh o`zining qanday mahsulotlari bilan mashhur bo`lgan?
A) zarbof hamda shoyi matolari bilan
B) ko`nchilik mahsulotlari va charm mollari bilan
C) kumush va qo`rg`oshin konlari bilan
D) yuqori sifatli qog`ozi bilan
Nasr II ning aholidan ikki marta soliq undirib olishi sababini aniqlang.
A) amirning muntazam turk sarbozlari qo‘shiniga maosh to’lash uchun
B) yangi joylarni o`zlashtirish uchun sug`orish tarmoqlarini barpo etish uchun
C) masjid, madrasa, xonaqoh, maqbara va karvonsaroylar qurish uchun
D) hukmdor saroyini ta’mirlash uchun
Somoniylar davlatida yaxshi va uzoq xizmat qilgan sarbozlar qanday lavozimga ko’tarilgan?
A) hojib B) hojib buzruk C) sipohsolar D) sipohdor
Qaysi Somoniy hukmdor davrida Buxoroda devonlar uchun saroy qurilgan?
A) Ismoil Somoniy davrida B) Nasr II davrida
C) Nuh I davrida. D) Nuh ibn Ismoil davrida
942-yilda Samoniylar davlatida og’ir iqtisodiy tanglik sodir bo’ldi. Uning sababini aniqlang.
1) mahalliy xokimlarning boshboqdoqlik xarakati 2) Samoniylarning harbiy yurishlari 3) o’zaro ichki nizolar 4) mahalliy aholining qo’zg’alonlari 5) ko’chmanchilarning tinimsiz hujumlari
A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3,4 C) 1,2,3 D) 1,2,4
Narshaxiy tavalludidan 100 yil o’tgach, Mavaraunnahr tarixida qanday voqea bo’lib o’tdi?
A) Qoroxoniylar Shosh hududlarini bosib oldilar
B) G’aznaviylar Xorazmni egalladilar
C) Saljuqiylar Buxoroni bosib oldilar
D) Mavoraunnahrda Somoniylar hukmronligi barham topdi
G'aznaviylar davlatining vazirlik tizimida faoliyat yuritgan devonlar to'g'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.
1) ziroat; 2) harbiy; 3) elchilik va rasmiy tadbirlar; 4) savdo; 5) moliya; 6) xazina ishlari; 7) xabar (pochta) .
A) 1,2,3,6 B) 1,3,4,6 C) 2,3,5,7 D) 2,3,6,7
G'aznaviy hukmdorlar davriga mos keluvchi ma'lumotlar to‘g‘ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.
1) Mahmud G‘aznaviy; 2) Ma'sud G'aznaviy; 3) Alptegin; 4) Sobuqtegin;
a) mamlakat viloyatlari birin-ketin qo‘ldan chiqib, tanazzulga yuz tutdi; b) mamlakat hududi kengayib Sharqning eng qudratli davlatlaridan biriga aylandi; c) G'aznaviy davlatiga asos solindi; d) mamlakatning siyosiy nufuzi ortib, somoniylar tomonidan e'tirof etildi
A) 1-d, 2-b, 3-c, 4-a B) 1-c, 2-d, 3-b, 4-a